Opis | OPIS · Jeziora należą do najatrakcyjniejszych elementów środowiska przyrodniczego. Oprócz wielkich walorów krajobrazowych posiadają one bardzo istotne znaczenie dla hydrosfery. · Rozpoznanie jezior Polski w poszczególnych zakresach limnologii (biologii, chemii, dynamiki, fizyki i mechaniki) jest nierównomierne. Obok obszarów posiadających bogatą dokumentację w postaci monografii, rozpraw i artykułów naukowych (m.in. Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, Pojezierze Kaszubskie, Pojezierze Iławskie, Pojezierze Gnieźnieńsko-Kujawskie, Pojezierze Lubuskie), występują także pojezierza, które do tej pory nie doczekały się szerszych opracowań zawierających wyniki badań jezior prowadzonych w różnych zakresach limnologii. Do nich należy m.in. Pojezierze Dobrzyńskie, które - zdaniem W. Ne-chaya (1932)- z jeziornością wynoszącą ok. 1.3% stanowi „pomost pojezierny" łączący Kujawy z Pojezierzem Mazurskim. · Niniejsza praca została przygotowana w oparciu o wyniki badań terenowych przeprowadzonych przez autora w latach 1[zasłonięte]984-19. Badaniami szczegółowymi, realizowanymi w odstępach miesięcznych w latach 1[zasłonięte]984-19 objęto 9 jezior: Czarownica, Dzikowskie, Huta, Klonowskie, Moszczonne, Ostrowickie, Ruda, Skrzynka, Wielickie. Jeziora te posiadają zróżnicowane powierzchnie i głębokości, ich zlewnie charakteryzują się odmiennymi cechami i dlatego są one charakterystyczne dla Pojezierza Dobrzyńskiego nie tylko ze względów morfometrycznych. W jeziorach tych prowadzono obserwacje pionowych rozkładów temperatury wody i tlenu, przezroczystości i barwy wody, pobierano próby wody w celu oznaczenia ich składu chemicznego i zanieczyszczenia. Badaniami terenowymi objęto również otoczenia jezior, a szczególnie obszary zlewni bezpośrednich. Podczas tych badań główną uwagę zwracano na wszelkie elementy środowiska geograficznego wpływające na cechy chemiczne, fizyczne i biologiczne wód jeziornych. Oprócz systematycznych badań całorocznych wyżej wymienionych jezior przeprowadzono pomiary ponad 30-tu innych. Zakres tych pomiarów był podobny jak w przypadku badań całorocznych, jednak przeprowadzono je najczęściej w okresach stagnacji letnich i homotermii wiosennych w różnych latach. Pojezierze Dobrzyńskie (315.14) - mezoregion wchodzący w skład Pojezierza Chełmińsko-Dobrzyńskiego, położony na północ od Kotliny Płockiej i południe od Doliny Drwęcy, w obrębie form polodowcowych fazy leszczyńskiej i poznańskiej ostatniego zlodowacenia. Jezior jest niewiele i nie zajmują one dużych powierzchni. Największe jeziora: Ostrowickie i Żalskie mają po 1,6 km2 powierzchni. Krajobraz miejscami silnie pagórkowaty. Wysokości nie przekraczają 150 m n.p.m. W okolicach Zbójna występuje krajobraz drumlinowy oraz ozy. |