Melville został filmowcem po zakończeniu II
wojny światowej. Fascynowało go amerykańskie kino
lat 30. i 40. Był rozkochany w amerykańskiej
kulturze, którą przenosił do swoich filmów
umiejscowionych na francuskich ulicach. Jego styl
i sposób pracy inspirował młodych, którzy wkrótce
okrzyknęli go ojcem chrzestnym francuskiej Nowej
Fali. W ciągu dekady osiągnął status mistrza,
niekwestionowanego autorytetu w dziedzinie
mrocznego kina akcji. Uznawany jest za ojca
francuskiego kina gangsterskiego. Kolekcja
przestawia sześć spośród 14 filmów jakie stworzył
za życia. Począwszy od wczesnego, słodko-gorzkiego
arcydzieła Ryzykant, aż po jego ostatni film Glina
będący prawdziwym epitafium jednej z
najwspanialszych filmowych karier ubiegłego
wieku.
RYZYKANT (Bob le flambeur)
Reżyseria:
Jean-Pierre Melville Scenariusz: Jean-Pierre
Melville, Auguste Le Breton Występują: Isabelle
Corey, Daniel Cauchy, Roger Duchesne, André Garet,
Gérard Buhr, Guy Decomble Rok produkcji: 1955 Film
sensacyjny, który rozpoczął w kinie nurt opowieści
o wielkich skokach. Nałogowy hazardzista Bob
(Roger Duchesne) traci wszystko w kasynie
Deauville. Dowiaduje się jednak, że w skarbcu
kasyna przechowuje się ogromną kwotę, przeznaczoną
na nagrody w dorocznym Grand Prix.
KSIĄDZ LEON MORIN (Léon Morin,
prêtre)
Reżyseria: Jean-Pierre Melville
Scenariusz: Jean-Pierre Melville według powieści
Béatrix Beck Występują: Jean-Paul Belmondo,
Emmanuelle Riva, Irène Tunc, Nicole Mirel, Gisèle
Grimm, Marco Behar Rok produkcji: 1961 Dramat.
Szokujący, ale - jak twierdzi Jean-Pierre Melville
– przejmująco prawdziwy obraz życia we Francji pod
okupacją, wysnuty z autobiograficznej powieści
Béatrix Beck. Podczas wojny do kościoła gdzieś na
prowincji przychodzi młoda kobieta, wdowa po
działaczu komunistycznym (Emmanuelle Riva). Sama
przekonana o słuszności przekonań zmarłego męża,
podejmuje w konfesjonale ideowy dyskurs z
kapłanem. Ale księdzem okazuje się młody,
przystojny i mądry Leon Morin (Jean-Paul
Belmondo).
SZPICEL (Le Doulos)
Reżyseria:
Jean-Pierre Melville Scenariusz: Jean-Pierre
Melville według powieści Pierre’a Lesou Występują:
Jean-Paul Belmondo, Serge Reggiani, Jean Desailly,
René Lefèvre, Marcel Cuvelier, Philippe March Rok
produkcji: 1962 Thriller. Zwolniony z więzienia
Maurice Faugel (Serge Reggiani) odwiedza dawnego
wspólnika w nadziei na powrót do przestępczego
procederu. Kiedy orientuje się, że spotkanie może
być pułapką, zabija zdrajcę z broni, którą
zostawił mu na przechowanie. Teraz może spokojnie
zabrać się do planowania wielkiego skoku. Ale to,
co się źle rozpoczęło, nie może dobrze się
skończyć. Zwłaszcza że wybrało się wspólnika
(Jean-Paul Belmondo), który okazuje się zawodowym
szpiclem, w dodatku blisko zaprzyjaźnionym z
gliniarzem.
ARMIA CIENI (L’Armeé des
ombres)
Reżyseria: Jean-Pierre Melville
Scenariusz: Jean-Pierre Melville według powieści
Josepha Kessela Występują: Lino Ventura, Paul
Meurisse, Jean-Pierre Cassel, Simone Signoret,
Claude Mann, Paul Crauchet Rok produkcji: 1969
Dramat. Nieoczekiwana w kinie francuskim próba
refleksji na temat społeczeństwa wobec
hitlerowskiej okupacji, wysnuta z powieści
napisanej jeszcze w latach II wojny światowej.
Pozornie to historia bojowników Ruchu Oporu,
którzy oddali życie za wolność Francji, w
rzeczywistości jednak pytanie o stosunek innych do
okupacji i do walczącej w ich imieniu tytułowej
„armii cieni”, o utracony honor Francji.
W KRĘGU ZŁA (Le cercle rouge)
Reżyseria:
Jean-Pierre Melville Scenariusz: Jean-Pierre
Melville Występują: Alain Delon, André Bourvil,
Gian Maria Volonté, Yves Montand, Paul Crauchet,
Paul Amiot Rok produkcji: 1970 Thriller. Kiedy
skuty Vogel (Gian Maria Volonté) ucieka z
pędzącego pociągu komisarzowi Mattei (Bourvil),
Corey (Alain Delon) wychodzi przedterminowo z
marsylskiego więzienia. Jeden ze strażników
zdradził mu tajemnicę nowych zabezpieczeń
renomowanego paryskiego salonu jubilerskiego.
Jadący do Paryża Corey ukrywa w bagażniku swego
samochodu napotkanego Vogla, co pozwala mu ominąć
obławę Mattei. Dobierając na trzeciego Jansena
(Yves Montand) dokonują brawurowego napadu na
jubilera. „Arcydzieło, które do dziś wyznacza
kierunki rozwoju gatunku” – twierdzi amerykański
krytyk.
GLINA (Un Flic)
Reżyseria: Jean-Pierre
Melville Scenariusz: Jean-Pierre Melville
Występują: Alain Delon, Richard Crenna, Catherine
Deneuve, Richardo Cucciolla, Michael Conrad, Paul
Crauchet Rok produkcji: 1972 Thriller. Eduard
Coleman (Alain Delon) jest cynicznym gliną z
pogardą dla prawa, którego ma bronić. Simon
(Richard Crenna), właściciel nocnego klubu i
włamywacz, przygotowuje się do skoku życia. Łączy
ich nie tylko przyjaźń, ale i kobieta – Cathy
(Catherine Deneuve). Nie kocha żadnego, co nie
przeszkadza jej utrzymywać romansu z obydwoma
jednocześnie. Coleman dostaje cynk o planowanym
napadzie. Rozpoczyna brutalne
śledztwo.