autor: Maria Jaczynowska, Danuta Musiał, Marek Stępień
wydawca: Trio
rok wydania: 2008
numer wydania: 7
ilość stron: 738
isbn: 978[zasłonięte][zasłonięte]43614
format: 170x240 mm
oprawa: twarda

Nowe opracowanie - pod redakcją prof. Marii Jaczynowskiej - obejmujące cały okres antyczny i dzieje cywilizacji Grecji, Rzymu oraz Bliskiego Wschodu w sferze historii kultury, społeczeństwa i religii. Przejrzysta konstrukcja książki i przystępny tok wykładu sprawiają, że może to być wspaniała lektura dla każdego miłośnika historii. Zawiera dodatkowo kalendaria oraz słownik pojęć i terminów.

Spis treści:

WSCHÓD
Wprowadzenie
I. Bliski Wschód u progu historii - powstanie najstarszych centrów cywilizacyjnych (II połowa IV tysiąclecia p.n.e.)
Ponadregionalne związki kulturowe u schyłku neolitu
Rewolucja miejska i powstanie pierwszych miast-państw
II. Rozkwit wielkich cywilizacji starożytnego Bliskiego Wschodu w III i II tysiącleciu p.n.e.
Mezopotamia i Elam
1. Warunki naturalne i krainy historyczne
2. Źródła pisane woluminpl spis treści
3. Historia polityczna Mezopotamii do końca II tysiąclecia p.n.e.
4. Ustrój, społeczeństwo i gospodarka
5. Wierzenia religijne
6. Kultura
7. Elam w III i II tysiącleciu p.n.e.
Egipt
1. Warunki naturalne i krainy historyczne
2. Źródła pisane
3. Historia polityczna Egiptu do końcu II tysiąclecia p.n.e.
4. Ustrój, społeczeństwo i gospodarka
5. Religia
6. Kultura
Anatolia -państwo Hetytów
1. Warunki naturalne i krainy historyczne
2. Źródła pisane
3. Historia polityczna Anatolii w czasach dominacji Hetytów
4. Ustrój, społeczeństwo i gospodarka Hetytów
5. Wierzenia religijne
6. Literatura
Syria i Palestyna (Kanaan)
1. Warunki naturalne i krainy historyczne
2. Źródła pisane
3. Historia polityczna Syro-Palestyny do schyłku II tysiąclecia p.n.e.
4. Ustrój, społeczeństwo i gospodarka
5. Wierzenia religijne
6. Kultura
III. Czasy wielkich przemian - migracje z przełomu nil tysiąclecia p.n.e. oraz ich skutki
Migracje północne - wędrówki Ludów Morza i innych plemion
Migracje ludów semickich -Aramejczycy, Hebrajczycy i inni
Skutki wielkich migracji oraz powstanie nowego porządku politycznego i etnicznego w I połowie I tysiąclecia p.n.e. w zachodniej części starożytnego Bliskiego Wschodu
1. Księstwa aramejskie i posthetyckie w Syrii i Cylicji
2. Hebrajczycy w Palestynie
3. Fenicja
4. Państwa Anatolii - Frygia i Lidia
5. Egipt w pierwszej części Okresu Późnego
IV. Bliski Wschód w czasach dominacji asyryjskiej (IX-VII w. p.n.e.)
Fenomen Asyrii
Odrodzenie się Asyrii
Walka o władzę nad „światem"
1. Etap I: czas wielkich zwycięstw i chwały
2. Etap II: podbój świata bliskowschodniego i utworzenie imperium
3. Organizacja imperium asyryjskiego
Nowe zagrożenia w VII w. p.n.e. i upadek państwa
V. Ostatni wiek niepodległości - państwa sukcesyjne po upadku Asyrii
Potęga chaldejskiej Babilonii
Rozwój państwa Medów
Egipt w czasach XXVI dynastii z Sais
VI. Imperium perskie Achemenidów
Historia polityczna
1. Początki państwa perskiego
2. Czasy wielkich podbojów
3. Organizacja imperium
4. Imperium Achemenidów do najazdu Aleksandra Macedońskiego
Integracja społeczeństw bliskowschodnich w monarchii perskiej
Religia i kultura perska
Słownik ważniejszych pojęć i terminów
Zestawienie najważniejszych dat
Wskazówki bibliograficzne
GRECJA
Uwagi wstępne
1. Kraj i ludzie
2. Źródła
3. Uwagi o terminologii i chronologii
Grecja w epoce brązu
1. Kreta minojska
2. Kultura mykeńska
Społeczeństwo i polityka w epoce archaicznej
1. Grecja w początkach I tysiąclecia p.n.e.
2. Kształtowanie się struktur społecznych i form sprawowania władzy
3. Kolonizacja
Kultura Grecji archaicznej
1. Literatura
2. Początki filozofii
3. Sztuka
Dwie drogi rozwoju - Sparta i Ateny
1. Ustrój i społeczeństwo Sparty
2. Od Solona do Klejstenesa - Ateny w VI w. p.n.e.
Epoka wojen perskich
1. Miasta greckie w Azji Mniejszej. Przyczyny wojen perskich
2. Przebieg konfliktu
3. Powstanie symmachii ateńskiej i konflikt ze Sparta
Demokracja ateńska
1. Perykles i jego reformy
2. Demokracja - teoria i praktyka
3. Społeczeństwo Aten w epoce klasycznej
4. Symmachia ateńska w czasach Peryklesa
Wojna peloponeska
1. Przyczyny wojny peloponeskiej
2. Charakter i etapy konfliktu
3. Wojna i demokracja. Przewroty oligarchiczne w Atenach
Walki o hegemonię w Grecji w I połowie IV w. p.n.e.
1. Dominacja Sparty
2. Teby i rozpad symmachii spartańskiej
3. II Związek Morski
4. Przemiany w świecie greckim po wojnie peloponeskiej
Wierzenia starożytnych Greków
1. Mit i mitologia
2. Charakterystyka religii greckiej
Kultura Grecji w epoce klasycznej
1. Filozofia
2. Literatura
3. Rozwój sztuki greckiej w V i IV w. p.n.e.
Ekspansja Macedonii w IIpołowie IV w. p.n.e.
1. Panowanie Filipa II (360-336 r. p.n.e.)
2. Podboje Aleksandra Wielkiego (336-323 r. p.n.e.)
Powstanie i rozwój państw hellenistycznych
1. Następcy Aleksandra
2. Charakterystyka monarchii hellenistycznej
3. Grecja i Macedonia pod rządami Antygonidów
4. Monarchia Seleukidów
5. Państwo Ptolemeuszy w Egipcie
6. Poleis greckie w epoce hellenistycznej
Kultura grecka w epoce hellenistycznej
1. Nauka i literatura
2. Główne kierunki filozofii hellenistycznej
3. Nowe zjawiska w religii hellenistycznej
Słownik ważniejszych pojęć i terminów
Zestawienie najważniejszych dat
Wskazówki bibliograficzne
RZYM
I. Rzym królewski i republikański
Ogólna charakterystyka Italii i jej ludności
Powstanie miasta-państwa Rzymu. Okres królewski
1. Powstanie Rzymu w świetle tradycji i badań naukowych
2. Ustrój Rzymu królewskiego
Początki republiki rzymskiej. Walka patrycjuszów z plebejuszami
Podbój Italii i jego skutki
1. Główne etapy podboju
2. Rzym
3. Kolonie
4.Municypia
5. Socii
Ustrój społeczno-ekonomiczny Rzymu w III w. p.n.e. Gospodarka i społeczeństwo
1. Rozwarstwienie społeczeństwa rzymskiego
2. Organizacja armii rzymskiej
3. Ustrój polityczny Rzymu w III w. p.n.e.
4. Wierzenia religijne. Ideał Rzymianina
Wielkie podboje w rejonie Morza Śródziemnego (264-146 r. p.n.e.)
1.1 wojna punicka (264-241 r. p.n.e.)
2. II wojna punicka (218-201 r. p.n.e.)
3. Wojny macedońskie
4. III wojna punicka (149-146 r. p.n.e.)
Przemiany ekonomiczno-społeczne w epoce wielkich podbojów
1. Znaczenie prowincji
2. Zmiany w rolnictwie italskim w II i I w. p.n.e.
3. Rola niewolników w produkcji
4. Gladiatorzy
5. Plebs miejski. Proletariat rzymski
6. Ekwici - nowa, uprzywilejowana warstwa społeczna
7. Wzrost znaczenia nobilitas
Załamanie się podstaw ustroju rzymskiego w okresie schyłku republiki (133-30 r. p.n.e.).
Walki społeczne i główne wydarzenia polityczne
1. Kwestia agrarna
2. Problem sprzymierzeńców
3. Powstania niewolników
Dojście do władzy Juliusza Cezara i jego dyktatura
1. Zróżnicowanie społeczeństwa rzymskiego u schyłku republiki
2. Nadzwyczajna pozycja wodza. I wojna domowa (83-82 r. p.n.e.)
3. Geneza I triumwiratu i namiestnictwo Cezara w Galii
4. II wojna domowa (49-45 r. p.n.e.)
5. Społeczne, polityczne i ideologiczne podstawy dyktatury Cezara
Przeobrażenia w kulturze rzymskiej w III-I w. p.n.e.
1. Przemiany obyczajów
2. Hellenizacja kultury rzymskiej
3. Przemiany religijne
4. Filozofia i literatura rzymska
II. Wczesne cesarstwo rzymskie (pryncypat)
Panowanie Oktawiana Augusta. Powstanie nowego ustroju -pryncypatu
1. Walki o władzę po śmierci Cezara
2. Pryncypat jako forma ustroju politycznego
3. Przemiany kulturalne za Augusta. Reformy religijne
Główne kierunki ekspansji rzymskiej w liii w. n.e.
1. Panowanie dynastii julijsko-klaudyjskiej (14-68 r. n.e.)
2. Dynastia Flawiuszów (69-96 r. n.e.)
3. Dynastia Antoninów (96-192 r. n.e.)
Przemiany ekonomiczno-społeczne w okresie pryncypatu
1. Rola prowincji
2. Sytuacja gospodarcza Italii w I i II w. n.e. Rozwój kolonatu
3. Urbanizacja Imperium i awans arystokracji prowincjonalnej
Przemiany ustrojowe w okresie pryncypatu
1. Senat jako czynnik opozycji ideologicznej wobec cesarzy
2. Reformy administracyjne i społeczne
3. Rola armii w życiu politycznym
Kultura rzymska w liii w. n.e. Przemiany religijne
1. Literatura i sztuka w okresie pryncypatu
2. Przemiany religijne. Rozwój kultów wschodnich
3. Przeobrażenia w starej religii
4. Rola kultu cesarskiego
Początki chrześcijaństwa i jego rozwój w liii w. n.e.
1. Źródła do historii wczesnego chrześcijaństwa
2. Nauczanie Jezusa i początki chrześcijaństwa
3. Władze rzymskie wobec chrześcijan
Główne kierunki przemian w okresie przejściowym od pryncypatu do późnego cesarstwa (193-284 r. n.e.)
1. Panowanie dynastii Sewerów
2. Najazdy Persów i Germanów w III w. n.e.
3. Osłabienie władzy centralnej i próby jej umocnienia
4. Problem kryzysu społeczno-ekonomicznego w latach 235-284 n.e.
5. Rozwój chrześcijaństwa w III w. n.e. Prześladowania religijne
III. Późne cesarstwo rzymskie
Wprowadzenie nowego ustroju: od tetrarchii do jedynowładztwa Konstantyna Wielkiego
1. Rządy Dioklecjana i system tetrarchii
2. Konstantyn Wielki i utrwalenie jedynowładztwa
Podstawy ustrojowe późnego cesarstwa w TV w. n.e.
1. Reformy gospodarczo-społeczne
2. Reforma armii i administracji
Pozycja chrześcijaństwa. Od polityki jego uprzywilejowania (313 r. n.e.) do uznania chrześcijaństwa (katolicyzmu) za religię panującą (380 r. n.e.)
1. Wielkie Prześladowania i ich skutki
2. Polityka religijna Konstantyna
3. Julian Apostata i próba reformy starej religii.
4. Chrześcijaństwo religią państwową
Kultura późnego cesarstwa
Wielka wędrówka ludów i upadek zachodniego cesarstwa rzymskiego
1. Sytuacja w Imperium Romanum
2. Upadek zachodniego cesarstwa rzymskiego
Przetrwanie cesarstwa na Wschodzie i nowe państwa germańskie na Zachodzie
1. Sytuacja cesarstwa na Wschodzie na przełomie V i VI w. n.e.
2. Panowanie Justyniana Wielkiego. Dzieło rekonkwisty
3. Przekształcenie cesarstwa rzymskiego na Wschodzie w państwo bizantyńskie (przełom VI/VII w. n.e.)
4. Nowe państwa germańskie na Zachodzie
5. Koniec świata starożytnego
Słownik ważniejszych pojęć i terminów
Zestawienie najważniejszych dat
Wskazówki bibliograficzne
Indeks osób, bogów i postaci mitologicznych
Indeks nazw geograficznych i etnicznych