Książka zawiera wzorcowe wypracowania na temat obecności najpopularniejszych motywów literackich w lekturach szkolnych. Ponieważ nowoczesne programy nauczania zalecają, by omawiać te lektury właśnie pod kątem motywów, co ma rozwijać umiejętności myślenia, kojarzenia, znajdowania punktów wspólnych między utworami i różnymi kręgami kulturowymi, autorzy tej książki postanowili opracować te wiadomości w formie wypracowań. Każde jest podzielone na części, aby wiadomo było, w których utworach literackich występuje omawiany motyw. Spis treści Bezdomność Bóg Bunt Cierpienie Dom Dziecko, dzieciństwo Matka Matka cierpiąca Miasto Miłość Miłość do ojczyzny Nauczyciel Ojczyzna, Polska Podróż, wędrówka, tułacz, wędrowiec Przyjaźń Rodzina Rycerz Spiskowiec, spisek Szczęście Szkoła, uczeń Szlachcic (sarmata) Śmierć Teatr Wieś, prowincja Władza, władca Wojna Wolność Wyspy szczęśliwe, utopia/antyutopia Żołnierz.