Wstęp
Struktura czeskiego języka literackiego w porównaniu np. z językiem polskim jest obecnie dość złożona. Powstała ona w wyniku długotrwałego procesu oddalania się normy czeskiego języka literackiego od języka mówionego, charakterystycznego dla codziennej komunikacji.
Taka sytuacja językowa na gruncie czeskim ma historyczne przyczyny, których początki sięgają dość odległej przeszłości, bo okresu odrodzenia narodowego w Czechach. Przyjęto wówczas jako wzór dla odradzającego się języka czeszczyznę okresu humanizmu, różniącą się w znacznym stopniu od rozwijającego się (mimo kryzysu pobiałogórskiego) języka mówionego. W związku z tym, kształtujący się czeski język literacki wyraźnie zaczął odbiegać od kolokwialnego języka - proces ten postępował później także w wieku dwudziestym. Mimo wysiłków czeskich lingwistów (zwłaszcza przedstawicieli Praskiej Szkoły Lingwistycznej), zmierzających do wypracowania teorii języka literackiego, spełniającego wszelkie funkcje komunikacyjne - także w odmianie kolokwialnej - nie zdołano przezwyciężyć, zaistniałych już w świadomości użytkowników czeszczyzny, faktów językowych. W wyniku opisanej sytuacji pojawiła się bowiem - obok języka literackiego - odmiana określana później jako obecna ćeśtina, która różniła się coraz bardziej od przyjętej w okresie odrodzenia czeskiej normy językowej.
Sytuacja taka trwa nadal w strukturze języka czeskiego i określana jest przez nie-
