1. PRZYGOTOWANIE PROJEKTU INSTALACJI GAZOWEJ 13

1.1. Materiały wyjściowe ^ 13
1.2. Składniki projektu instalacji gazowej 15
1.3. Obliczanie zapotrzebowania na gaz do ogrzewania pomieszczeń... 16
1.4. Maksymalne godzinowe, dobowe i roczne zapotrzebowanie na gaz do przygotowania posiłków i ciepłej wody użytkowej 17
1.5. Efekty ekologiczne stosowania gazu jako paliwa 19
1.6. Poprawa sprawności procesu energetycznego 20
1.7. Analiza porównawcza rocznych kosztów zakupu paliwa 20
1.8. Przykłady prowadzenia instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych 21
1.9. Schemat procesu projektowania instalacji gazowej 24
1.10. Korzystanie z przepisów techniczno-budowlanych i norm w Internecie 27

2. PRZYŁĄCZA GAZOWE DO BUDYNKÓW 29

2.1. Warunki techniczne przyłączenia 29
2.2. Procedury realizacji przyłącza 30
2.3. Umowa o przyłączenie i umowa sprzedaży paliwa gazowego 31
2.4. Zgłoszenie instalacji do napełnienia gazem 31
2.5. Ważniejsze pojęcia i przepisy 32
2.6. Realizacja przyłącza gazowego 35
2.7. Punkty redukcyjne 39

3. UŻYTKOWANIE GAZU W BUDYNKACH MIESZKALNYCH 43

3.1. Pojęcia podstawowe 43
3.2. Klasyfikacja i wymagania jakościowe paliw gazowych 44
3.3. Spalanie gazu 45
3.4. Rodzaje pomieszczeń w budynkach mieszkalnych 49
3.5. Wymagania w zakresie obciążenia cieplnego i wentylacji 49

4. WENTYLACJA NATURALNA W POMIESZCZENIACH I ODPROWADZANIE SPALIN Z URZĄDZEŃ GAZOWYCH 53

4.1. Podstawowe akty normatywne 53
4.2. Wentylacja higrosterowana, a użytkowanie urządzeń gazowych .... 54
4.3. Wymagania szczegółowe dotyczące wentylacji pomieszczeń 61
4.4. Wpływ przerywaczy ciągu na wentylację pomieszczenia 66
4.5. Wentylacja naturalna w pomieszczeniu technicznym przeznaczonym do zainstalowania kotła gazowego 68
4.6. Odprowadzenie spalin z domowych urządzeń gazowych 71
4.7. Odprowadzenie spalin z kotła gazowego zainstalowanego w pomieszczeniu technicznym budynku 73

5. INSTALACJE GAZOWE Z RUR STALOWYCH I MIEDZIANYCH 75

5.1. Wymagania ogólne 75
5.2. Prowadzenie i łączenie rur stalowych 77
5.3. Technologia łączenia rur miedzianych 78
5.4. Mocowanie rur miedzianych 80
5.5. Elementy instalacji gazowej 81
5.6. Tabela decyzyjna prowadzenia instalacji 82
5.7. Wymagania funkcjonalne i bezpieczeństwo prowadzenia instalacji gazowej 84

6. INSTALOWANIE GAZOMIERZY I URZĄDZEŃ GAZOWYCH W BUDYNKACH MIESZKALNYCH 87

6.1. Instalowanie gazomierzy 87
6.2. Rodzaje instalowanych urządzeń 90
6.3. Podstawowe wymagania instalacyjne 91
6.4. Zestawienie najważniejszych zasad instalowania 93
6.5. Instalowanie kuchni gazowych 94

7. NOWOCZESNE GRZEJNIKI WODY PRZEPŁYWOWEJ I MAŁE KOTŁY GAZOWE 99

7.1. Budowa i zasady działania grzejników wody przepływowej 99
7.2. Wskazówki montażu grzejników wody przepływowej 102
7.3. Kontrola poprawności zainstalowania i funkcjonowania urządzenia gazowego 103
7.4. Rodzaje kotłów przepływowych 104
7.5. Wskazówki instalowania kotłów przepływowych 104
7.6. Pomieszczenie dla kotła o mocy powyżej 30 kW 106
7.7. Wskazówki dotyczące usytuowania kotłów gazowych w budownictwie mieszkaniowym 109
7.8. Charakterystyka porównawcza różnych rodzaj ów kotłów 110
7.9. Obliczanie wybranych parametrów technologicznych kotłowni gazowych 114

8. UŻYTKOWANIE I MODERNIZACJA INSTALACJI GAZOWYCH 116

8.1. Warunki techniczne użytkowania instalacj i gazowych 116
8.2. Próby szczelności instalacji gazowych 119
8.3. Główna próba szczelności 121
8.4. Zagrożenia występujące w eksploatacji urządzeń gazowych 122
8.5. Postępowanie w przypadku ulatniania się gazu 124
8.6. Doszczelnianie instalacji gazowych..^. 125
8.7. Instalacje sygnalizujące niedopuszczaln}poziom stężenia gazu .... 126
8.8. Zabezpieczenia przed zagrożeniami wywołanymi pożarem 129
8.9. Modernizacja wentylacji grawitacyjnej 130
8.10. Wykonywanie przeglądów instalacji gazowych 131
8.11. Uproszczona próba szczelności czynnych instalacji gazowych 133

9. STRATY CIŚNIENIA W INSTALACJACH GAZOWYCH 136

9.1. Jednostkowe opory liniowe w przewodach stalowych 136
9.2. Przybliżone długości przewodów równoważne oporom miejscowym 138
9.3. Metodyka obliczeń strat ciśnienia 139
9.4. Obliczanie godzinowego poboru gazu metodą współczynników jednoczesności działania urządzeń gazowych 144
9.5. Jednostkowe opory liniowe przepływu gazu ziemnego w rurach miedzianych 145

10. URZĄDZENIA GAZOWE PRZEPŁYWOWE Z ZAMKNIĘTĄ KOMORĄ SPALANIA 147

10.1. Wprowadzenie 147
10.2. Przykłady instalowania kotłów z zamkniętą komorą spalania 148
10.3. Gazowe grzejniki wody przepływowej z zamkniętą komorą spalania 153
10.4. Systemy powietrzno spalinowe kotłów z zamkniętą komorą spalania 155
10.5. Kotły gazowe kondensacyjne - przepływowe 162
10.6. Analiza porównawcza rocznych kosztów zakupu gazu przy zastosowaniu kotłów kondensacyjnych 166

11. INSTALACJE SOLARNE WSPÓŁPRACUJĄCE Z KOTŁAMI GAZOWYMI 170

11.1. Wprowadzenie 170
11.2. Kolektory słoneczne płaskie 171
11.3. Kolektory rurowe próżniowe 173
11.4. Schematy instalacyjne współpracy kotłów gazowych z kolektorami słonecznymi 174
11.5. Instalacja solarna - dwusystemowa do podgrzewania ciepłej
wody użytkowej 175
11.6. Instalacja kotłowa co i c.w.u. wspomagana ciepłem z kolektorów słonecznych 177
11.7. Modernizacja istniejącej instalacji kotłowej co. i c.w.u. z zastosowaniem instalacji solarnej 179
11.8. Przykład współpracy kotła gazowego co. i cwu z instalacją solarną do ogrzewania c.w.u. i wody basenowej 180
11.9 Pakiety solarne 182
11.10. Instalacja solarno - kotłowa współpracująca z systemem wentylacj i mechanicznej budynku z odzyskiem ciepła 184

12. PODSTAWOWE WARUNKI PROJEKTOWANIA I WYKONYWANIA INSTALACJI PRZEMYSŁOWYCH 187

12.1. Wprowadzenie 187
12.2. Zalecenia instalacyjne 188
12.3. Urządzenia ciśnieniowe w instalacjach przemysłowych 189
12.4. Układy zasilania gazem zakładów przemysłowych 190
12.5. Gazociągi wewnątrzzakładowe 192

13. INSTALACJE DOPROWADZAJĄCE GAZ DO HAL ZAKŁADOWYCH . 195

13.1. Przykładowy układ przewodów gazowych 195
13.2. Pojemność akumulacyjna palenisk przemysłowych 196
13.3. Reduktory ciśnienia w instalacjach przemysłowych 197
13.4. Zasady obsługi reduktorów bezpośredniego działania 198
13.5. Klapy bezpieczeństwa chroniące paleniska gazowe 199
13.6. Pomiary zużycia gazu 200
13.7. Gazomierze rotorowe 201
13.8. Dobór gazomierzy rotorowych 202
13.9. Gazomierze turbinowe 205

14. PALNIKI PRZEMYSŁOWE 208

14.1. Wymagania ogólne 208
14.2. Wymagania instalacyjne 209
14.3. Palniki inżektorowe 210
14.4. Palniki nadmuchowe " 213
14.5. Ścieżki gazowe palników przemysłowych 215
14.6. Ścieżki gazowe urządzeń o zmiennej mocy grzewczej 216
14.7. Filtry odpylające palników 217
14.8. Reduktory ciśnienia palników 218
14.9. Zawory elektromagnetyczne palników 218
14.10. Presostaty ciśnienia powietrza i gazu 220

15. ZASADY BEZPIECZNEJ EKSPLOATACJI URZĄDZEŃ PRZEMYSŁOWYCH OPALANYCH GAZEM 221

15.1. Zasilanie gazem pieca wysokotemperaturowego o ruchu ciągłym.. 221
15.2. Ścieżki gazowe urządzeń o zmiennej mocy grzewczej 222
15.3. Przykładowe usytuowaniejialników w przestrzeniach grzewczych.. 224
15.4. Instalacja gazowaicotłówni osiedlowej 226
15.5. Pojemność akumulacyjna instalacji przemysłowych 227

16. OBLICZANIE PARAMETRÓW TECHNOLOGICZNYCH PALNIKÓW PRZEMYSŁOWYCH 229

16.1. Palniki inżektorowe (atmosferyczne) 229
16.2. Dobór palnika nadmuchowego 230
16.3. Dobór średnicy rury doprowadzającej gaz do ścieżki gazowej palnika 231
16.4. Obliczanie minimalnego ciśnienia gazu w przewodzie zasilającym.. 232
16.5. Przeliczanie strumienia objętości gazu z warunków normalnych na ruchowe 235
16.6. Obliczanie sprawności palnika nadmuchowego w zależności od ciśnienia powietrza atmosferycznego 236
16.7. Obliczanie wybranych parametrów procesu spalania gazu 238

17. WYBRANE PARAMETRY TECHNOLOGICZNE KOTŁOWNI GAZOWYCH 241

17.1. Godzinowe zużycie gazu przez kotłownię 241
17.2. Roczne zapotrzebowanie gazu do ogrzewania pomieszczeń 241
17.3. Sprawność kotłów konwencjonalnych i kondensacyjnych 242
17.4. Potrzebna wydajność pompy obiegu grzewczego 242
17.5. Minimalna ilość wody obiegowej 242
17.6. Zapotrzebowanie na energię do centralnego przygotowania cieplej wody użytkowej 243
17.7. Straty kominowe 244
17.8. Średnioroczna sprawność użytkowa układu kocioł - palnik - komin.. 244

18. AUTOMATYKA INSTALACJI KOTŁOWYCH I ODPROWADZANIE SPALIN 245

18.1. Zabezpieczenie palnika przed zgaśnięciem 245
18.2. Zabezpieczenie przed zanikiem ciągu kominowego 245
18.3. Regulacja parametrów temperaturowych 245
18.4. Pompy o regulowanej prędkości obrotowej 248
18.5. Palnik inżektorowy sterowany elektronicznie wg firmy De Dietrich 248
18.6. Kocioł gazowy Paromat-Triplex firmy Viessmann 249
18.7. Przykład instalacji kotłowej z kolektorem spalin i wspólnym komorowym przerywaczem ciągu 250
18.8. Odprowadzanie spalin z kotłów gazowych 251
18.9. Kominy stalowe jedno i dwuścienne 254
18.10. Odprowadzenie spalin z kotłów wyposażonych w palniki nadmuchowe 256
18.11 Odprowadzenie spalin z kotłów kondensacyjnych 257
18.12. Wymiarowanie kominów 257

19. INSTALOWANIE I UŻYTKOWANIE KOTŁÓW CENTRALNEGO OGRZEWANIA O MOCY OD 60 DO 2000 kW 262

19.1. Warunki techniczne instalowania 262
19.2. Usytuowanie kotła w pomieszczeniu i prowadzenie przewodów technologicznych 263
19.3. Kotłownie gazowe, a zagrożenie wybuchem 266
19.4. Centrale cieplne 267
19.5. Centrale cieplne na dachach budynków 269
19.6. Uruchamianie instalacji kotłowych 273
19.7. Użytkowanie instalacji kotłowych 276
19.8. Zasady bezpiecznej eksploatacji kotłowni 277

LITERATURA 280