Publikacja ta składa się z trzech części, zawierających rozprawy autorów polskich i niemieckich. Ukazuje ona z jednej strony recepcję wspólnych dla naszych kultur idei, z drugiej określa możliwe granice ich wzajemnego przenikania do struktur i rozwiązań programowych systemów szkolnych.
W części pierwszej znajdują się trzy rozprawy odnoszące się do wybranych fundamentalnych zagadnień metodologicznych współczesnej pedagogiki: Christoph Lüth przedstawia polemikę Schleiermachera z pedagogiką oświeceniową; Gerd Wegmarshaus pokazuje, jak „na nowo” można odczytywać poglądy J. Dewey’a na temat demokracji jako sposobu na życie w obszarze kształcenia, wychowania i komunikacji; M. Głażewski przedstawia zaś fenomenologiczną metodę poszukiwania pewności we współczesnej pedagogice.
Część druga skupia się na aspektach polityki oświatowej i modelach reformowania szkoły, które współstanowią o toczących się procesach socjalizacyjnych. Analizuje rolę programów szkolnych w doskonaleniu kooperacji, kultury szkolnej, kultur uczenia się i organizacji szkoły.
Część trzecia odnosi się do rodziny jako naturalnego środowiska życia oraz socjalizacji dzieci i młodzieży. Mówi o ruchu edukacji domowej jako alternatywnej formie edukacji i zaprasza do poszerzania możliwości wdrażania w polskiej rzeczywistości oświatowej doświadczeń pedagogów z różnych krajów, z uwzględnieniem realiów prawnych naszego systemu oświatowego.
WSTĘP
Czy jest możliwa naukowa „gra w klasy”?
CZĘŚĆ I
Teoria współczesnej edukacji – między redukcjonizmem a fenomenologią
(Theorie der zeitgenössischen Bildung – zwischen Reduktionismus und Phänomenologie)
Christoph Lüth (Universität Potsdam)
Schleiermachers Kritik an der Pädagogik der Aufklärung – eine Überwindung der Aufklärungspädagogik?
Schleiermachera krytyka pedagogiki Oświecenia– przezwyciężenie pedagogiki oświeceniowej? (streszczenie)
Gert-Rüdiger Wegmarshaus (Universität Viadrina)
Demokratie als Lebensweise – Bildung, Erziehung und Kommunikation.
John Dewey neu gelesen
Demokracja jako sposób życia – nauczanie, wychowanie i komunikacja. John Dewey odczytany na nowo (streszczenie)
Michał Głażewski (Uniwersytet Zielonogórski)
O fenomenologicznej metodzie poszukiwania pewności w pedagogice
Zur phänomenologischen Methode der Suche nach Sicherheit in der Pädagogik (Zusammenfassung)
CZĘŚĆ II
Szkoła – patiens czy agens nowoczesnej edukacji?
(Schule – Patiens oder Agens der modernen Bildung?)
Günter Warnken (Hochschule Vechta)
Wohin treibt das Schulsystem in Deutschland?
Dokąd podąża system edukacji w Niemczech? (streszczenie)
Detlev Lindau-Bank, Frank Simon (Hochschule Vechta)
Schulprogramme – Ein Beitrag zur Verbesserung von Schulen
Programy szkolne – przyczynek do poprawy funkcjonowania szkół(streszczenie)
Lech Sałaciński (Uniwersytet Zielonogórski)
Granice nauczycielskiej możności etycznej
Die Grenzen des ethischen Vermögens des Lehrers (Zusammenfassung)
Krystyna Stech (Uniwersytet Zielonogórski)
Relacje nauczyciel – uczniowie w świadomości nauczycieli
Die Lehrer – Schüler – Verhältnisse im Bewusstsein der Lehrer (Zusammenfassung)
CZĘŚĆ III
Rodzina – między modernizmem a postmodernizmem
(Familie – zwischen Modernismus und Postmodernismus)
Marek Budajczak (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu)
„Edukacja domowa” – „odkurzona” alternatywa
Homeschooling – eine „entstaubte” Alternative (Zusammenfassung)
Harald Uhlendorff (Universität Potsdam)
Familie und Familienorientierung in Ostdeutschland
Rodzina, orientacje i postawy wobec rodziny w byłej NRD (streszczenie)
Angelika Traub, Beate Schuster (Universität Potsdam)
Single Mothers in East Germany
Samotne matki w byłej NRD (streszczenie)
Arkadiusz Żukiewicz (Akademia Pedagogiczna w Krakowie)
Bezpieczeństwo dzieci w środowisku lokalnym
Die Sicherheit der Kinder in der lokalen Umwelt (Zusammenfassung)
POSŁOWIE
Skąd przychodzimy i dokąd idziemy? (Lech Sałaciński)
INFORMACJA O AUTORACH