Książka stanowi studium formowania się wczesnonowożytnej świadomości w Prusach Królewskich. Autorka skupiła swą uwagę na wyrobionym i dysponującym silnym głosem politycznym społeczeństwie stanowym, którego tożsamość zasadniczo służyła obronie historycznych tradycji, norm prawnych i wysoko rozwiniętej świadomości obywatelskiej. Wyjątkową pozycję miast pruskich, które na równi ze szlachtą uczestniczyły w obradach prowincjonalnego sejmiku generalnego, umocniło dodatkowo to, że elity miejskie przyswoiły sobie polsko-litewski mit o sarmackim pochodzeniu. Jednocześnie nigdy nie kwestionowały one swojej lojalności wobec króla i państwa dopóki wojny XVIII stulecia, narodziny bardziej wąsko definiowanej polskiej świadomości narodowej i rozbiory nie położyły ostatecznie kresu spójności starej Rzeczypospolitej. Przypadek Prus Królewskich i stworzenie przez ich wolnych obywateli wczesnonowożytnego natio zyskuje jeszcze na znaczeniu w konfrontacji z Prusami Książęcymi pod rządami Hohenzollernów.