Ikona WIELKA DEEISIS -Rosja, II poł. XIX w. Wymiary 43,5 x 35,0 x 2,2 Ikona pisana temperą na podobraziu drewnianym. Stan zachowania: Drobne odpryski warstwy malarskiej, ślady po miejscowej konserwacji. Ikona ogólnie w dobrym stanie.
Przedstawienie DEEISIS –rozbudowane, pośrodku na ozdobnym tronie siedzi Chrystus Pantokrator, wspierając nogi o podnóżek.
Po jego prawej stronie w postawie błagalnej stoi Matka Boska, trzymająca w ręku rozwinięty zwój z tekstem modlitwy, a po lewej stronie,
w identycznej postawie, św. Jan Chrzciciel. Za tronem Zbawiciela stoją dwaj Archaniołowie - Michał i Gabriel. Powyżej stoją dwaj Apostołowie –św. Piotr oraz św. Paweł, oraz dwóch świętych Jan Złotousty z księgą i Mikołaj Codotwórca.
U stóp Chrystusa klęcza św. Sergiusz Radoneżski i św. Warłaam Chutyński.
Słowo „deesis” oznacza po grecku modlitwę, orędownictwo. W podstawowym przedstawieniu są trzy postacie.
Centralnie ukazywany jest Chrystus Pantokrator, zasiadający na tronie, po bokach zwracają się ku niemu Maryja
i św. Jan Chrzciciel orędujący w imieniu całej ludzkości.
Matka Boska, najdoskonalsza z istot, symbolizuje pierwiastek żeński i otwiera Nowe Przymierze.
Św. Jan Chrzciciel, najdostojniejszy z tych, którzy narodzili się z niewiasty, symbolizuje pierwiastek męski i zamyka Stary Testament.
„Deesis” była z biegiem czasu stopniowo rozszerzana o postacie archaniołów oraz świętych. Początkowo „Deeisis” umieszczana była w przegrodzie ołtarzowej, a dopiero później weszła w skład wysokiego ikonostasu.
Przedstawienie malowane było na jednym podobraziu, z czasem rozszerzanym do wersji z dwunastoma apostołami na wielu ikonach.
Aktualnie przedstawienie „Deeisis” umieszczane jest w ikonostasie powyżej Carskich Wrót i Ostatniej Wieczerzy.
Poniżej podaję link Domu Aukcyjnego REMPEX, do pozycji aukcyjnej ikony:
http://www.rempex.com.pl/wydarzenia/63-163-aukcja-sztuki-dawnej/przedmioty/5145-ikona-deesis
|