Hrabiego Skórzewskiego poszukiwania miejsca na ziemi. Dziennik podróży do Australii

OPIS

Z recenzji wydawniczej prof. Andrzeja Klondera

OD AUTORA:

Przeszłość rodu Skórzewskich, tak ściśle związana z dziejami Polski, jest niezwykle fascynująca. Impulsem do jej poznania stał się dla Autora widok klasycystycznego pałacu w Lubostroniu. W prowadzonych od kilkunastu lat badaniach występowała jednak spora luka. Nieznane były bowiem losy tej rodziny po 1939 r.

Sytuacja uległa zmianie w 2008 r. Odbyłem wtedy miesięczną podróż naukową, o charakterze historyczno-bibliologicznym, do Australii. Toczone wówczas rozmowy z Leonem Skórzewskim, synem ostatniego właściciela dóbr łabiszyńskich i IV ordynata* na Radomicach-Czerniejewie Zygmunta hr. Skórzewskiego oraz wgląd do prywatnego archiwum rodzinnego, pozwoliły mi zebrać różnorodny materiał. W czasie wyprawy prowadziłem Dziennik, który w opublikowanej formie oddaję do rąk Czytelników. Pracę opatrzyłem przypisami, indeksem osobowym, wybraną bibliografią oraz wzbogaciłem ilustracjami. Poruszam w niej liczne kwestie, związane m.in.: z przeszłością rodu pieczętującego się herbem Drogosław, życiem codziennym rodziny ziemiańskiej do 1939 r., skomplikowaną sytuacją rodziny w okresie II wojny światowej i tajną misją dyplomatyczną, prowadzoną przez Zygmunta Skórzewskiego we Włoszech z ramienia rządu londyńskiego, poszukiwaniami owego miejsca do życia na uchodźstwie, procesem stawania się obywatelem świata; postanowieniem Leona Skórzewskiego - w wyniku zmian, które zaszły po 1989 r. - odzyskania utraconych dóbr i powrotu do Polski.
Korzystałem z niezwykle cennych materiałów źródłowych, niewyzyska-nych dotąd naukowo, oraz wiarygodnych przekazów ustnych Leona Skórzewskiego. Jestem pierwszą osobą, której udzielił informacji potomek IV ordynata i Leontyny z książąt Radziwiłłów Skórzewskiej. Książka stanowi obraz dociekań naukowych i trudności z nimi związanych. Jest adresowana do szerokiego grona odbiorców.
Do kolejnego spotkania, planowanego w Polsce, i dalszych rozmów z Leonem Skórzewskim nie doszło. Spadkobierca majątków łabiszyńskiego oraz czerniej ewskiego czasowo odstąpił od zamiaru przylotu do kraju. Uznałem zatem pierwszy etap badań za zakończony.
Zasygnalizowane zaledwie problemy nie wyczerpują tematu. Badania zamierzam kontynuować. Wyrażam nadzieję, że lektura stanie się inspiracją do podjęcia rozważań także przez innych naukowców, związanych z dziejami polskiej dyplomacji czy uchodźstwa.
Ryszard Nowicki