Jest to praca, która mieści się w nurcie pedagogiki krytycznej, a jej wartość ujawnia się głównie w tym, że Autorka rekonstruuje zmiany, jakie dokonywały się w koncepcji człowieka określanej mianem homo liberalis, aby pokazać ich związek ze zmianami w projektach edukacyjnych realizowanych w społecznej praktyce edukacyjnej ostatnich dziesięcioleci. Po roku 1989 nurt liberalnego myślenia zdominował także polskie życie społeczne i praktykę edukacyjną. Opis, wyjaśnienie i interpretacja tego procesu zmiany i jego skutków mają więc szczególne znaczenie dla współczesnego człowieka, który przez całe swoje życie indywidualne, rodzinne i zawodowe jest uwikłany w procesy edukacyjne oraz ich zmienność. Z tego powodu odbiorcami tej książki mogą być, a może nawet powinni być wszyscy, którzy współcześnie są „uwikłani” w procesy edukacyjne. Obowiązek jej przeczytania dotyczy jednak głównie tych, którzy chcą podmiotowo uczestniczyć w procesach edukacyjnych dotyczących siebie i innych ludzi.
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1
Dyskursywny charakter procesu konstytuowania się tożsamości homo liberalis – wprowadzenie w problematykę
Wprowadzenie
Dyskurs i jego badanie – umocowanie teoretyczne i strategia wywodu
Od polityki emancypacji do polityki tożsamości – narodziny hegemonii
Przemiany indywidualizmu liberalnego dyskursu tożsamości:
od autonomicznej jednostki do swobody gospodarowania versus od wolnego rynku do autonomicznej jednostki
Tło i perspektywy rozwoju homo liberalis w polskim kontekście
Rozdział 2
Homo politicus – liberalny projekt emancypacji jednostkowej
Wprowadzenie
Rozumność jako warunek emancypacji homo liberalis
Między racjonalną jednostką a Podmiotem
Racjonalna jednostka w wolnej wspólnocie politycznej – narodziny homo politicus
Własność jako narzędzie jednostkowej emancypacji – homo liberalis w systemie ekonomicznej wymiany
Jeana Jacques’a Rousseau krytyka homo liberalis
Homo politicus – rozpad i proba rekonstrukcji
Rozdział 3
Homo liberalis jako inspiracja dla pedagogiki i edukacji
Wprowadzenie
Dziecko jako potencjalnie autonomiczna jednostka
Istota i cel dojrzewania intelektualnego
Istota i cel dojrzewania moralnego
Edukacja liberalna i liberalizowanie edukacji
Rozdział 4
Homo oeconomicus – projekt zapośredniczonej wolności jednostkowej
Wprowadzenie
Zasada samoposiadania jako umocowanie idei niezależności homo oeconomicus
Wolny rynek jako przestrzeń egzystencji i rozwoju homo liberalis
Rozumność i moralność jako narzędzia skutecznego działania homo oeconomicus
Od wolności jako celu do wolności jako kontekstu jednostkowego aktywizmu
Uprywatnienie odpowiedzialności za rozwój jednostkowy – doktryna neoklasyczna o edukacji
Rozdział 5
Ekspansja kapitalizmu postproduktywnego a rynkowa polityka tożsamości funkcjonalnej
Wprowadzenie
Delegitymizacja liberalnego dyskursu pedagogicznego i śmierć homo politicus
Rynkowe praktyki rekonstruowania środowiska rozwoju homo liberalis
Rynkowa polityka tożsamości funkcjonalnej
Dyskurs rynkowy a edukacja – legitymizacja i mechanizmy zmiany
Zakończenie
Bibliografia
Bibliografia
