Podręcznik jest próbą przedstawienia historii ustroju i prawa sądowego Polski od czasów najdawniejszych po najnowsze. Materiał został ujęty w formie tradycyjnej periodyzacji. Dokonując jej, za podstawowe kryterium podziału przyjęto przemiany formy państwa. Siłą rzeczy powodowały one przekształcenia w treści prawa sądowego. W nauce najwięcej trudności sprawia periodyzacja ustroju i prawa dawnej Polski (do 1795 r.). Dla ustroju jej podstawy stworzył Stanisław Kutrzeba w dziele Historia ustroju Polski w zarysie (1905), a utrwalił Juliusz Bardach w systemie Historia państwa i prawa Polski (1957). Przedstawia się ona następująco:a) powstanie państw plemiennych, a następnie państwa polskiego (VIII w. ? Połowa X w.),b) monarchia patrymonialna (połowa X w. ? 1320 r.), przy czym okres ten dzieli się jeszcze na monarchię wczesnofeudalną ? do 1138 r. i rozbicie dzielnicowe),c) monarchia stanowa (1320?1454),d) rzeczpospolita szlachecka (1454?1795), z podziałem na podokresy demokracji szlacheckiej (1454?1652), oligarchii magnackiej (1652?1764), a następnie początki monarchii konstytucyjnej (1764?1795).