HISTORIA STAROŻYTNEGO RZYMU

Maria Jaczynowska

Wydawnictwo: PWN, 1983
Oprawa: miękka
Stron: 416
Stan: bardzo dobry (-)

SPIS TREŚCI:

CZĘŚĆ I.
Okres Rzymu królewskiego i wczesnej republiki (do roku 264 p.n.c.)

Wiadomości wstępne o źródłach.
1. Kraj i ludność starożytnej Italii. Rola Etrusków
Warunki naturalne.
Pierwotne ludy Italii.
Problem pochodzenia Etrusków
Znaczenie polityczne Etrusków i ich ustrój
Osiągnięcia gospodarki etruskiej.
Kultura etruska
2. Początki miasta-państwa Rzymu
Powstanie Rzymu według tradycji
Teoria Gjerstada. Rzym przedmiejski (ok. 800 - ok. 575 p.n.e.)
Rzym jako miasto-państwo (cwitas)
Polemika na temat początków Rzymu.
Ustrój Rzymu królewskiego
3. Początki republiki rzymskiej; walka plebejuszy z patrycjuszami o ziemię i urzędy
Przejście do ustroju republikańskiego w Rzymie
Walki plebejuszy z patrycjuszami.
Pierwotna religia rzymska.
4. Podbój Italii i jej organizacja.
Główne etapy walk w Italii.
Organizacja Italii po podboju
Rzym (Urbs).
Kolonie (coloniae)
Municypia
Socii

CZĘŚĆ II.
Republika w okresie wielkich podbojów (od 264 do 133 roku p.n.e.)

Źródła.
1. Społeczeństwo rzymskie w III w. p.n.e
Struktura społeczna i ekonomiczna
Armia rzymska.
Ustrój polityczny Rzymu w III w. p.n.e
2. Walka o opanowanie basenu Morza Śródziemnego. Wojny punickie i macedońskie .
I wojna punicka (264-241 p.n.e.)
Sytuacja wewnętrzna w Rzymie w latach 241 -218 p.n.e.
II wojna punicka (218 - 201 p.n.e.)
Wojny macedońskie i wojna syryjska.
III wojna macedońska (171 -167 p.n.e.)
III wojna punicka (149-146 p.n.e.).
3. Przemiany ekonomiczno-społeczne i kulturalne w Rzymie w okresie wielkich podbojów
Prowincje, ich organizacja i rola w życiu gospodarczym Rzymu
Przemiany w rolnictwie italskim. Ruina chłopstwa.
Niewolnictwo podstawą stosunków wytwórczych.
Wzrost politycznego znaczenia plebsu miejskiego. Proletariat rzymski.
Ekwici — nowa warstwa klasy panującej
Wzrost znaczenia nobilitas
Przemiany kulturalne

CZĘŚĆ III.
Okres schyłku republiki (133-30 r. p.n.e.)

Źródła
1. Kryzys republiki rzymskiej (133-70 r. p.n.e.)
Główne wydarzenia polityczne epoki.
Kwestia agrarna.
Rola polityczna ekwitów na przełomie II i I w. p.n.e
Problem sprzymierzeńców.
Powstania niewolników.
Dyktatura Sulli.
2. Okres upadku ustroju republikańskiego (70 - 30 r. p.n.e.)
Społeczeństwo rzymskie w połowie I w. p.n.e.
Nadzwyczajna pozycja Pompejusza
Droga Cezara do jedynowładztwa,
Dyktatura Cezara
Walka o władzę po śmierci Cezara
3. Przemiany w obyczajach i kulturze rzymskiej w okresie schyłku republiki

CZĘŚĆ IV.
Wczesne cesarstwo rzymskie (30 r. p.n.e. - 284 r. n.e.)

Okres pryncypatu (ok. 30 r.p.n.e. - ok. 193 r. n.e.)
Źródła.
1. Pryncypat Augusta.
Podstawy społeczne i polityczne ustroju.
Reforma armii i polityka zagraniczna Augusta.
Polityka kulturalna Augusta.
2. Główne kierunki ekspansji rzymskiej w I i II w. n.e.
Panowanie dynastii julijsko-klaudyjskiej .
Dynastia Flawiuszów (69 - 96 r. n.e.)
Panowanie Antoninów (96-192 r. n.e.).
3. Italia i prowincje w okresie wczesnego cesarstwa.
Rozwój gospodarczy prowincji
Stopniowe zmniejszanie się roli gospodarczej Italii
Urbanizacja Imperium. Rzym i miasta prowincjonalne
4. Przemiany ustrojowe w okresie pryncypatu.
Tradycja historiografii senatorskiej.
Wzrost władzy cesarskiej za rządów dynastii julijsko-klaudyjskiej.
Reformy Flawiuszów.
Umacnianie aparatu biurokracji cesarskiej za Antoninów
5. Rozwój kultury w okresic pryncypatu. Literatura i wierzenia religijne
Literatura w I i II w. n.e.
Rozpowszechnienie się kultów wschodnich
Przemiany w starej religii

CZĘŚĆ V.
Państwo rzymskie w III wieku n.e.

Okres przejściowy od pryncypatu do dominatu (193-284)
1. Panowanie dynastii Sewerów (193-235)
Walki o władzę po śmierci Kommodusa
Panowanie Septimiusza Sewera i jego reformy.
Rządy następców Sewera.
2. Przemiany socjalne w II i III w. Problem kryzysu ustroju społeczno-ekonomicznego .
Sytuacja niewolników w okresie wczesnego cesarstwa.
Kolonat. Jego geneza i rozwój
Zmiany w sytuacji miast
3. Rozwój chrześcijaństwa.
Źródła do dziejów wczesnego chrześcijaństwa.
Geneza chrześcijaństwa
Rozpowszechnienie chrześcijaństwa w Imperium Rzymskim.
4. Najazdy Persów i plemion germańskich na państwo rzymskie w wieku III
Monarchia Sassanidów w Persji
Najazdy germańskie na obszary naddunajskie i nadreńskic
5. Osłabienie władzy centralnej i próby jej umocnienia
Okres zamętu i uzurpacji.
Reformy Galliena
Panowanie cesarzy illyryjskich

CZĘŚĆ VI.
Późne cesarstwo rzymskie (284 - 476 r. n.e.)

Źródła.
1. Rządy Dioklecjana i system tetrarchii.
System tetrarchii
Polityka religijna Dioklecjana
2. Konstantyn Wielki i utrwalenie dominatu
Dojście do władzy Konstantyna i rządy jego dynastii.
Podstawy ustrojowe dominatu
3. Umocnienie się chrześcijaństwa.
Polityka religijna Konstantyna
Julianus Apostata i próba odrodzenia starej religii
Chrześcijaństwo religią państwową.
Kultura późnego cesarstwa.
4. Państwo rzymskie w okresie wielkiej wędrówki ludów
Sytuacja w Rzymie na przełomie IV i V w
Upadek zachodniego cesarstwa rzymskiego a koniec świata .starożytnego

TABLICE CHRONOLOGICZNE
INDEKS
SPIS MAP


SPIS MAP

1. Italia w VII-VI w. Okres hegemonii Etrusków
2. Rozwój terytorialny Imperium Rzymskiego
3. Rozmieszczenie wojsk na granicy nadreńskiej i naddunajskiej
4. Rozmieszczenie wojsk na granicy wschodniej
5. Handel cesarstwa rzymskiego w II wieku n.e
Imperium Rzymskie na przełomie IV - V w. n.e.
Imperium Rzymskie pod koniec rządów Justyniana Wielkiego