OD REDAKCJI
„Jesteśmy jeszcze baidzo odlegli od momentu, w którym okaże się możliwa historyczna synteza muzyki polskiej...r~ —^ w ten sposób pisał A. Chybiński trzydzieści lat temu, i niestety słowa te musimy i dzisiaj jeszcze powtórzyć. Muzykologia polska na ogół pozostaje w tyle za pokrewnymi jej historycznymi dyscyplinami, jeśli idzie o stopień przebadania aktów archiwalnych, zarówno przechowujących materiały muzyczne, jak i wzmianki o muzycznym życiu i kulturze, Niniejszy zbiór szkiców i artykułów dotyczących muzyki staropolskiej powstał z myślą o ukazaniu wyników dotychczasowych badań. Prace poprzedniego, a nawet częściowo i obecnego pokolenia naukowego, rozproszone po małonakładowych broszurach lub czasopismach, umykają nieraz uwagi tych, którzy chcieliby i mogli zagadnieniom naszej kultury muzycznej poświęcić uwagę. Dotyczy to zarówno naukowców z innych dyscyplin humanistycznych, bez których pomocy muzykolog obejść się nie może, jak i najmłodszego pokolenia naukowego, które domaga się krytycznego podsumowania wiedzy dotychczasowej, by rozpocząć dalsze owocne badania.
Dla tych odbiorców przede wszystkim przeznaczone są zebrane tu szkice. Nie przynoszą one takiego przedstawienia spraw, które by mogło pretendować do miana zbiorowej monografii. Niektóre zagadnienia, nieraz kluczowe, są zrelacjonowane według prac dotychczasowych, inne — po raz pierwszy w historii naszej muzyki przedstawione i omówione szerzej, tak szeroko, jak pozwalał na to materiał źródłowy, który autorzy zdołali zebrać; inne jeszcze — zostały tylko zasygnalizowane (tym gwałtowniejsza jest potrzeba podjęcia badań nad wypełnieniem tych rażących brakiem materiału lukj.
Niektóre zagadnienia wracają w poszczególnych rozdziałach, zwłaszcza gdy mowa o okresach granicznych (tu np. twórczość Mikołaja Zieleńskiegoj, stanowią bowiem dla poszczególnych autorów zasadniczy element w całościowym widzeniu poszczególnych spraw.