|
BRUD
IDEE — DYLEMATY — SPRAWY
pod redakcją
Magdaleny Sztandary
wydano jako tom 8 w serii STROMATA ANTHROPOLOGICA
rok wyd. 2012, stron 477, miękka oprawa matowa, format ok. 23,5 cm x 16,5 cm
Z okładki :
STROMATA ANTHROPOLOGICA
Greckie słowo stromata oznacza kobierzec, składający się z wielkiej obfitości wielorakich, wielobarwnych detali,
które jednak zawsze są wielką, wspaniałą kompozycją o trudnym niekiedy do odnalezienia wzorze.
Historia kultury również układa się w taki wzorzysty kobierzec rzeczy ludzkich; wiele w nim elementów odwiecznych,
wiele też nowości. Niekiedy niełatwo określić ich źródła i pierwotne sensy, bo kultura chroni wszystko to,
co w niej się kiedykolwiek pojawia, dodając tylko wiele odmiennych znaczeń, wpisując dawne znaki, symbole,
motywy w nowe konteksty. Tomy serii „Stromata Anthropologica" są opowieścią o zmieniających się znaczeniach,
o trwałości i przyrastaniu sensów, mają być narracją o człowieku i kulturze. Są opowieścią-kobiercem o tradycji,
o znakach, o naszym wspólnym świecie.
Ze wstępu do tomu 1 serii [fragment] :
Stromata anthropologica
Jeden z uczestników naszego seminarium poświęconego zwierzętom w historii kultury, specjalista od antyku
prof. Sylwester Dworacki powiedział, że do tego, co próbujemy robić w trakcie naszych spotkań,
najlepiej pasowałoby określenie stromata anthropologica. Opowieści prezentowane przez kolejnych referentów,
rozmowy nimi inspirowane, pomysły na uzupełnienia, dostrzeżone pominięcia itd. tworzą coś na kształt
- jak to nazywali Grecy - wielobarwnego kobierca, układając się w mozaikę mieniącą się znaczeniami.
To nie jakieś miscellanea, lecz ciągle układana narracja o świecie, człowieku i kulturze.
Taka jest intencja, z jaką powołaliśmy nasze seminaria i serię wydawniczą: opowiedzieć o historii kultury
oglądanej przez historię mieniących się znaczeniami detali. Nie mamy jeszcze dla nich dobrej zbiorczej nazwy,
bo jej przyjęcie musiałoby oznaczać zgodę na określoną opcję metodologiczną albo w jakiś sposób zawężać historyczny obszar,
po jakim chcemy wędrować. Te detale przecież to niekiedy elementy codziennego, praktycznego życia, które bywają
też symbolami, motywami, toposami. Mogą zmieniać znaczenia — choć literalnie i ikonograficznie zdają się być wciąż tym samym
— w zależności od dyskursu, w ramach którego się znajdą. Jednorożec może być przedmiotem opisu w kategoriach historii naturalnej,
może pojawić się wśród religijnych alegorii i wymagać alegorezy do pojęcia jego znaczeń.
Jest też jednorożec alchemików, heraldyków i medyków, poszukujących cudownych remediów.
Może być jednorożec nacechowany erotycznie, może być wspaniałym stworzeniem fantasy czy dziecięcą pluszową przytulanką...
Jest więc i zwierzęciem widywanym gdzieś w odległych krainach, należy do mitologicznego zwierzyńca, wymaga klucza alegorycznego,
kiedy indziej trzeba odwołać się do języka hermetycznego... Opowiedzieć jego historię to opowiedzieć o wędrówce badacza
pośród znaczeń, które pojawiają się i funkcjonują w różnych typach refleksji. Mamy nadzieję, że takie wędrowanie posłuży
do budowania modelu historii kultury, który będzie mógł wiele wyjaśniać, jednocześnie sprawiając satysfakcję
uczestnikom tego przedsięwzięcia i czytelnikom kolejnych książek...
SPIS TREŚCI :
Brudne kwestie codzienności (Magdalena Sztandara)
Agata Strządała — Czystość i brud jako kategorie rasowe i antropologiczne
Franciszek M. Rosiński — Brud i nieczystość w dawnym Izraelu w ujęciu transkulturowym
Waldemar Kuligowski — Brud, smród i etniczność. Aromafobie dawnej Rzeczypospolitej
Katarzyna Łeńska-Bąk — Człowiek jako „żywy chodzący wychodek”, czyli o konieczności usuwania wewnętrznych brudów
Wojciech Kędzierzawski — Brud i ambiwalencja. Szkic o społecznej semiotyce świni
Mariusz Kania — Ale jedynie przez Czystość zdobyłem znajomość Brudu
Kamil Minkner — Rytualna nieczystość jako kategoria dystynkcji społecznej na przykładzie instytucji i praktyki niedotykalności w Indiach
Łukasz Braun — Kategoria brudu w relacjach z podróży do krajów Afryki Północnej
Aleksandra Krupa-Ławrynowicz, Olgierd Ławrynowicz — Wyrzucana codzienność. Antropolog z archeologiem rozmawiają o śmieciach
Włodzimierz Karol Pessel — Na śmietnisku świata. Autopsja badacza i masy odpadowe w retorykach kultury
Monika Górska-Olesińska — Wokół odpadów cyberkultury
Magdalena Sztandara — „Walczące z brudem”, czyli o rekompozycji pewnej idei
Ewa Guderian-Czaplińska — Brudni herosi. Czystość i zmaza bohaterów antycznych w dawnym i współczesnym teatrze
Gaweł Strządała — Brudne brzmienie, szybki rytm – punkrockowy styl muzyczny
Ireneusz Jeziorski — Wstręt i okolice w dyskursach osób psychotycznych w świetle antropologii wizualnej i sensorycznej
Krystyna Kossakowska-Jarosz — Obrazy brudu – brud w obrazowaniu górnośląskich krytyków kultury
Małgorzata Iżykowska — „Bioły jak śniyg kole kumina”. Brud w paremiach śląskich
Lidia Przymuszała — O marasie i roztomajtych marasiarzach w gwarach śląskich. Studium językoznawcze
Mateusz Szubert — Brud zdetronizowany. O XIX-wiecznej krucjacie higienicznej
Bożena Płonka-Syroka — Społeczny ruch higieniczny w Królestwie Polskim (1863–1914) i jego rola w zapobieganiu i zwalczaniu chorób społecznych
Andrzej Syroka — Brud i czystość w medycynie i farmacji europejskiej
Wiesław Marczak, Jarosław Barański — Czystość i jej brak – w kontekście dokonań Ignacego Semmelweisa
Bogusław Bednarek — Czystość i nieczystość w Wielkim zwierciadle przykładów
Joanna Zagożdżon-Łyszczarz — Zmaza i grzech w speculach Mikołaja Reja, czyli o duszy naszej, która smętna siedzi jako „poćciwy więzień w śmierdzącej wieży, błotem napluskanej […]”
Bartosz Małczyński — O brudzie, kurzu i pyle w poezji Bolesława Leśmiana
Jolanta Ługowska — „Staś na sukni zrobił plamę…”. Dyskurs higieniczny i jego metaforyczne sensy w dawnych i nowszych wierszach dla dzieci
Krzysztof Piotr Skowroński — Brud swój, lecz czystość nieswoja. Higiena jako sterylność, ozdoba jako sztuczność, strój jako poza w filozofii kultury Witolda Gombrowicza
Irena Jokiel — Symbolika odoru w Pachnidle i Gołębiu Patricka Süskinda
Anna Kaczmarek — Brudne powieści na brudne tematy: brud w wybranych powieściach z cyklu Rougon-Macquartowie Emila Zoli
Anna Ledwina — Dialektyka nieczystości w powieściach Sidonie-Gabrielle Colette i Marguerite Duras
Krystyna Modrzejewska — Poetyka nędzy w Podróży do kresu nocy Louisa-Ferdinanda Céline’a
Noty o autorach
KAŻDY OFEROWANY EGZEMPLARZ JEST SPRAWDZANY
W CELU WYKLUCZENIA EWENTUALNYCH
DEFEKTÓW DRUKARSKICH !
ZAPRASZAM DO PRZEJRZENIA OFERTY KSIĘGARNI E-KODEKS
NA AUKCJACH ALLEGRO !!!
W przypadku dodatkowych pytań proszę przesłać wiadomość.
|
