|
"ETYKA w DOŚWIADCZENIU WEWNĘTRZNYM", A.GRZEGORCZYK; PAX 1989; stan : bdb (stan okładki : plus db); przesyłka polecona : 9,30 zł.
SPIS TREŚCI :
Wstęp.................... 5
Część I BADANIE NATURY LUDZKIEJ....... 11
Rozdział 1. Antropologiczna wizja kondycji ludzkiej..... 13 1. Uwarunkowania przedludzkie (zwierzęca struktura człowieka) .................. 15 2. Specyficzna sytuacja człowieka.......... 17 a. Szerokość niszy ekologicznej......... 17 b. Kruchość, okaleczalność (vulnćrabilite) lub trudność bytu...... 18 c. Posiadanie uzdolnień poznawczych i koordynacyjnych typowo ludzkich............. 20 d. Ludzkie wartościowanie i ludzkie życie emocjonalne 23 3. Historia wczesnoludzka............ 26 a. Zastąpienie regulacji instynktownej przez regulację rozumną............... 27 b. Społeczny przekaz z wykorzystaniem przymusu ... 29 c. Postęp cywilizacyjny............ 31 d. Powstanie mowy............. 31 e. Powstanie pierwszych instytucji........ 32 4. Późna historia ludzka............. 33 a. Kryzysy względnego przeludnienia....... 33 b. Migracje(i wojny............. 34 c. Ruchliwość ludzi po olbrzymich połaciach globu i coraz lepsze zaadaptowanie się do różnych warunków klimatycznych .............. 34 d. Postęp wiedzy, techniki i sztuki....... 34 e. Specyficzny nurt kultury. Obyczaje, instytucje, moralność i religia.............. 35 f. Struktury społeczne............ 38 g. Struktura hierarchiczna.......... 38 h. Struktura przymusu............ 39 i. Struktura wymiany............ 41 j. Struktury własności i sprawiedliwego podziału ... 41 k. Struktury ofiarności............ 42 5. Kultura symboliczna i transcendencja....... 43 6. Niedostatek i cierpienie............ 45
Rozdział 2. Zachowania specyficzne ludzkie........ 49 1. Samosterowność organizmów.......... 50 2. Poznawanie głębokich związków......... 52 a. Odkrywanie dalekich przyczyn i niewidocznych zależności ................ 52 b. Samoświadomość............ 54 c. Celowe komunikowanie się......... 54 d. Tworzenie i odkrywanie znaczeń....... 55 e. Wyczucie wartości duchowych......... 56 3. Tworzenie idei i manipulowanie nimi....... 56 a. Przewidywanie, planowanie i dążenie do określonego stanu................. 57 b. Świadome oszustwo............ 59 c. Utrwalanie się schematów zachowań (idee, wartości naczelne)............... 59 d. Teorie, hipotezy, mity........... 61 e. Symbole............... 61 f. Język artykułowany............ 62 g. Kultura, przekaz kulturowy, instytucje społeczne . . 63 h. Handel — specyficzny składnik ludzkiej kultury . . 64 r 4. Regulacja wolicjonalna zachowania........ 67 a. Praca................ 68 b. Dążenie do celu............. 68 c. Wykonywanie postanowień i przyrzeczeń..... 69 d. Przymus zewnętrzny........... 69 e. Struktura prawnoinstytucjonalna....... 70
Część II ETYKA WYBORÓW WARTOŚCI...... 73
Rozdział 3. Świat ludzkich ocen (rozróżnienia podstawowe) . . 75 1. Cel praktyczny traktatów etycznych....... 75 2. Opis, ocena, presja............. 77 3. Psychologiczne wyróżnienie ocen........ 81 4. Oceny felicytologiczne (zadowolenia)....... 85 5. Oceny aksjologiczne ocenami wartości...... 86 6. Wartości autoteliczne: własne, bliskie i cudze .... 89 7. Sens informacyjny i regulacyjna funkcja ocen .... 93 8. Oceny ważności.............. 97 9. Wzorce, alienacja narzędzi psychicznych, autentyczność 100 10. Powstawanie ocen............. 103
Rozdział 4. Rejestr wartości własnych......... 107 1. Podstawowy podział wartości własnych....... 107 2. Wartości własne wewnętrznego stanu jednostki .... 110 3. Wartości związków z innymi ludźmi....... 118 4. Wartości relacji z otoczeniem bezosobowym..... 129 5. Wartości moralne.............. 137 6. Wartości relacji z całością rzeczywistości...... 142 7. Niektóre wartości wtórne........... 146 8. Tabela wartości własnych........... 149
Rozdział 5. Hierarchia wartości własnych........ 150 1. Indywidualny i aksjomatyczny charakter porównań wartości .................. 150 2. Zasady hierarchii wartości (zasady transcendencji) ... 153 3. Postawy witalne i ich wzbogacanie o wartości duchowe 157 4. Konflikty między wartościami witalnymi i duchowymi 161 5. Pozycja wartości numinicznych......... 166
Część III ETYKA INDYWIDUALNEJ SAMOKONTROLI. . 173
Rozdział 6. Kilka metodologicznych zagadnień psychologicznego opisu ludzkich zachowań.... 175 1. Język psychologicznego opisu i psychologicznej teorii . . 175 2. Niedoskonałości niektórych zastanych sformułowań psychologicznych ............... 177 3. Reistyczny język psychologii na użytek etyki .... 180 4. Uwyraźnienie psychologicznej wolności jednostki ... 182
Rozdział 7. Niektóre mechanizmy postępowania kształtujące się samoczynnie................. 186 1. Automatyzmy............... 186 2. Stany emocjonalne.............. 187 3. Postawy emocjonalne............. 189 4. Dążenie do celu.............. 192 5. Mechanizm dewiacji dążenia.......... 196 6. Podejmowanie decyzji............. 199
Rozdział 8. Struktury poznawcze dodatnie kierujące zachowaniem ................... 204 1. Struktury poznawcze - wstęp ogólny....... 204 2. Autonomizacja idei wartości i zagrożenia z niej wynikające 208 3. Struktury poznawcze i poglądy niezbędne w kształtowaniu pozytywnych postaw............. 214 a. Struktura własnych uświadomionych ocen wartości 214 b. Struktura indywidualnych możliwości...... 215 c. Struktura numiniczna akceptacji świata i własnego losu..... 215 2. Struktury poznawcze i poglądy ułatwiające wartościowe moralnie postawy międzyludzkie......... 217 a. Szacunek............... 218 b. Sprawiedliwość dystrybutywna........ 220 c. Dobroć................ 222 5. Reguły sytuacyjne.............. 223 a. Pierwszeństwo przeproszenia w sytuacji winy . . . 225 b. Pierwszeństwo ratunku w sytuacji nieszczęścia . . . 226 c. Pierwszeństwo świadectwa szacunku w sytuacji deklaratywnej ................ 226 d. Pierwszeństwo sprawiedliwości w sytuacji dystrybucji 229 e. Szczodrość i służenie innym w sytuacji posiadania dóbr................. 231 f. Spłacanie zobowiązań społecznych i wypełnianie oczekiwań ................ 234
Rozdział 9. Struktury poznawcze kierujące zachowaniem podatne na zło... 237 1. Niebezpieczeństwa pewnych struktur na przykładzie struktury godności............... 237 2. Rola symboli w kształtowaniu się struktur ważności 243 3. Kreowanie ważności i mity ważności...... 247 4. Struktury uwypuklające ważność indywidualną lub zbiorową .................. 251 5. Struktura pojęcia powołania......... 253 6. Niektóre inne struktury pobudzane odczuciem wartości witalnych................ 255 7. Struktury podziału rół............ 258 8. Mity intelektualne.............. 259 9. Mit systemu................ 260 10. Mity filozofii............... 262
Rozdział 10. Porządek świata.............266 1. Przeżycie wolności............. 266 2. Determinizm............... 268 3. Potrzeba optymizmu............ 269 4. Optymizm futurologiczny........... 271 5. Tragiczny optymizm chrześcijaństwa....... 273 6. Optymizm przywódczy i kaznodziejski...... 275 7. Porządek sprawiedliwy............ 279 8. Ofiara i rytuał w ujęciu Renę Girarda..... 281 9. Porządek sprawiedliwy jako struktura poznawcza . . . 288 10. Miejsce człowieka w porządku bytu....... 291 11. Realistyczny imperatyw działania........ 304
Część IV ETYKA ŻYCIA ZBIOROWEGO....... 315
Rozdział 11. Struktura życia zbiorowego........ 317 1. Kategorie pojęciowe opisu........... 319 2. Niektóre zasady opisu............ 322 3. Konstytuanty struktury społecznej ......... 324 4. Cel (sens) zbiorowego działania......... 329 5. Motywy działań społecznych i ich konkurencja .... 334 6. Konkurencyjność konsumpcyjna, sytuacje monopolistyczne, wyzysk................ 340 7. Podstawy społecznego ładu.......... 346 8. Niektóre aspekty i wymiary przemian życia zbiorowego 351 9. Kierunek społecznych przemian......... 355 10. Legitymizacja władzy............ 362 11. Rodzaje oddziaływań............ 370
Rozdział 12. Nacisk i przymus............ 373 1. Ogólna charakterystyka etycznej problematyki działań zbiorowych................ 373 2. Uwarunkowanie.............. 376 3. Zjawiska nacisku i przymusu......... 379 4. Impresywna funkcja mowy.......... 383 5. Rola nacisku i przymusu.......... 385 6. Rola samoprzymuszenia w motywacji....... 388 7. Klasyfikacja źródeł nacisku.......... 393 a. Nacisk sumienia............. 393 b. Nacisk odczucia straty wartości witalnej..... 395 c. Nacisk standardu............ 395 d. Autorytet............... 397 e. Represja............... 397 f. Opinia................ 400 8. Język nacisku i niezależności......... 403 9. Ocena etyczna nacisku na samego siebie...... 405 10. Ocena etyczna nacisku na innych....... 407 11. Przymus w obronie ładu........... 411 12. Ewolucja organizacji przymusu w kulturze europejskiej 414 13. Nacisk kręgów bliskości a nacisk centralnego przymusu 416
Rozdział 13. Współdziałanie społeczne......... 423 1. Produkcja, wymiana, dar........... 423 2. Wspólne dążenie.............. 427 3. Uzgodnienia, porozumienia, umowy........ 434 4. Statuty, konstytucje............. 439 a. Swoboda aspirowania do organizacji i jej opuszczenia ................. 441 b. Równy i pełny udział każdego członka w procesie decyzyjnym dotyczącym każdego zagadnienia. 441 c. Walny zjazd członków pełnoprawnych lub też ich przedstawicieli stanowi najwyższą władzę..... 443 d. Każdy członek ma możliwość kontrolowania osobistego lub pośredniego wszelkiej działalności statutowej swojej organizacji............. 443 e. Każdy członek ma możliwość dowolnej inicjatywy w ramach celów organizacji......... 444 5. Problemy moralne organizowania i prowadzenia zebrań. Zasadniczy dylemat moralny organizatorów..... 445 6. Rodzaje zebrań............... 451 a. Apel, rozkaz, kazanie, wykład, przedstawienie . . . 451 b. Odprawa, przesłuchanie, audiencja, akademia, ćwiczenia pod ścisłym przewodnictwem....... 452 c. Wizyta................ 452 d. Spotkanie dwustronne, pertraktacje, negocjacje . . . 453 e. Zebranie dyskusyjne zwykłe albo mandatowe (zależne), seminarium swobodne, konwersatorium . 453 f. Rada, zebranie walne, konstytuujące (zjazd) .... 453 7. Kodeks przewodniczącego........... 455 8. Zachowanie uczestników............ 461
Podsumowanie................. 465 |
|
|