Niniejszy tom jest zbiorem studiów, które powstawały przeważnie w ostatnich dziesięciu latach, a które dla niniejszej publikacji zostały na nowo przejrzane i nierzadko przeredagowane i opracowane. Odbija się w nich doświadczenie Niemca zamieszkałego od wielu lat w Szwajcarii na francusko-niemieckim pograniczu językowym, czynnego jako profesor literatury, slawista i komparatysta, jako tłumacz prozy i poezji polskiej (i innej), a także jako okazjonalny krytyk literacki. Zawsze starałem się przedstawiać moje tematy polskie i rosyjskie w szerszej perspektywie europejskiej, nie zapominając wszakże o jednoczesnym głębokim zatopieniu każdego z badanych utworów w biotopie literatury rodzimej. Podzielam zresztą koncepcję Rene Welleka, według którego literatury europejskie odnosiły się i odnoszą do siebie nawzajem na zasadzie naczyń połączonych.
Gombrowicz with a German mug - and other comparative studies
The fourteen studies of this volume deal with some European affinities of mostly Polish literary works or groups of works from F.D. Kniaźnin (18th) to W. Gombrowicz and C. Miłosz (20th Century). Their non-Slavonic heroes are Petrarch, Calderón, Voltaire, Goethe, Schiller, Hugo, Baudelaire, Oscar de Milosz, and others. The title Gombrowicz with a German mug refers to problems of the German (and French) re ception of Gombrowicz and may indicate, that irony and humour are not incompatible with the ambitious and sometimes even metaphysical matters treated in this volume.
Rolf Fieguth, the author of the book, a German Slavist, for del years professor at the University of Fribourg (Switzerland), publishes in several languages. He is known for his studies in literary theory, Russian and especially Polish literatures, and also for his German translations of Slavic literary theory, as well as of some drama (S. Mrożek, W. Gombrowicz), fiction (M. Nowakowski, W. Gombrowicz) and poetry (I. Brodski, C. Norwid, T. Venclova).
SPIS TREŚCI
Przedmowa
Gombrowicz z niemiecką gębą. Mistrz Witold w kontekstach zaodrzańskich
Słowo, sacrum i władza. Komentarze do intertekstualności Ślubu Gombrowicza
Zmagania z Winkelriedem, albo granice ironii w Kordianie Juliusza Słowackiego
Tragizm jako "figura dwuznaczna". Lilla Weneda Słowackiego wobec Voltaire'a i Calderona
Pierwiastek barokowy w literaturze oświecenia i romantyzmu. (Uwagi i refleksje)
Ruchy konikiem a łagodne przejścia. Modele ewolucji cyklu lirycznego (Na przykładzie J. Kochanowskiego, F.D. Kniaźnina, A. Mickiewicza, C.K. Norwida)
Echa petrarkizmu i Petrarki w Erotykach (1779) oraz w Żalach Orfeusza (1783) Franciszka Dionizego Kniaźnina
Goethe i Schiller u Mickiewicza. Kilka uwag
Echa Goethego w Naśladowaniach Koranu A.S. Puszkina i w Sonetach Mickiewicza
Vade-mecum Cypriana Norwida w kontekście Wiktora Hugo i Charles'a Baudelaire'a
Pamięć gatunkowa i rozszerzenie granic gatunku. O kompozycji Gwiazd przewodnich Wiaczesława Iwanowa
Druga przestrzeń. O intertekstualności i kompozycji ostatniego zbioru wierszy Czesława Miłosza
"Po linie z błękitu rozwijanej patrzeniem" - uwagi o liryce pejzażowej Juliana Przybosia
Nota o Autorze
Indeks nazwisk
Gombrowicz with a German mug - and other comparative studies (summary)