Dokonujące się współcześnie w Polsce przekształcenia społeczno-gospodarcze wywarły znaczący wpływ na rolnictwo. Lata dziewięćdziesiąte ubiegłego wieku przyniosły wiele negatywnych zjawisk w gospodarce rolnej, ale obecnie stopniowo jej kondycja ulega poprawie. Jest to dobry moment do zdiagnozowania stanu rozwoju rolnictwa i temu przede wszystkim poświęcone jest to opracowanie.
W pracy omówiono: historię rozwoju geografii rolnictwa w Polsce i główne jej osiągnięcia metodyczne, przyrodnicze i pozaprzyrodnicze uwarunkowania rozwoju rolnictwa, historię rozwoju gospodarki rolnej na ziemiach polskich, strukturę przestrzenną rolnictwa oraz współczesne procesy społeczne i gospodarcze zachodzące w tej gałęzi gospodarki narodowej.
Podręcznik jest przeznaczony przede wszystkim dla studentów kierunków geograficznych uniwersytetów, a także uczelni ekonomicznych i rolniczych, pracowników naukowych wyższych uczelni, instytutów badawczych oraz instytucji zajmujących się problematyką wsi i rolnictwa.
Spis treści
Wstęp
Rozdział 1. Zagadnienia teoretyczne
1.1. Geografia rolnictwa w systemie nauk geograficznych
1.2. Geografia rolnictwa w Polsce
1.2.1. Rozwój geografii rolnictwa
1.2.2. Tematyka badań geografii rolnictwa
1.2.3. Główne ośrodki naukowe geografii rolnictwa
1.3. Osiągnięcia metodyczne polskiej geografii rolnictwa
1.3.1. Zdjęcie użytkowania ziemi
1.3.2. Kierunki rolniczego użytkowania ziemi
1.3.3. Typologia rolnictwa
Rozdział 2. Przyrodnicze i pozaprzyrodnicze podstawy gospodarki rolnej
2.1. Warunki glebowe
2.1.1. Klasyfikacja gleb i ich rozmieszczenie
2.1.2. Charakterystyka przydatności rolniczej gleb
2.2. Wpływ warunków klimatycznych na gospodarkę rolną
2.2.1. Czynniki klimatyczne kształtujące gospodarkę rolną
2.2.2. Wpływ zmian klimatycznych na rolnictwo
2.3. Rzeźba terenu a rolnictwo
2.4. Zróżnicowanie przestrzenne jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej
2.5. Wpływ rolnictwa na zmiany w Środowisku przyrodniczym
2.6. Pozaprzyrodnicze uwarunkowania rolnictwa
2.7. Miejsce rolnictwa w gospodarce narodowej
Rozdział 3. Historia rozwoju gospodarki rolnej w Polsce
3.1. Okres przedfeudalny
3.2. Gospodarka feudalna do XV w.
3.3. Okres gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej
3.4. Gospodarka rolna w okresie zaborów
3.5. Rolnictwo w okresie międzywojennym
3.6. Okres gospodarki socjalistycznej
3.7. Rolnictwo w okresie transformacji gospodarczej i pierwszych lat członkostwa w Unii Europejskiej
Rozdział 4. Struktura przestrzenna rolnictwa
4.1. Struktura własnościowa i wielkościowa gospodarstw rolnych
4.1.1. Struktura i formy własności
4.1.2. Struktura gospodarstw rolnych według wielkości
4.2. Ludność rolnicza
4.2.1. Liczba i rozmieszczenie ludności rolniczej
4.2.2. Zatrudnienie w rolnictwie
4.2.3. Wykształcenie ludności rolniczej
4.3. Środki produkcji w rolnictwie
4.3.1. Ciągniki, maszyny i urządzenia rolnicze
4.3.2. Nawożenie gruntów i ochrona roślin
4.3.3. Inne środki produkcji
4.4. Rolnicze użytkowanie ziemi
4.4.1. Ogólna charakterystyka rolniczego użytkowania ziemi
4.4.2. Grunty orne i rozmieszczenie upraw
4.4.3. Uprawy trwałe
4.4.4. Użytki zielone
4.5. Chów zwierząt gospodarskich
4.5.1. Pogłowie i struktura zwierząt gospodarskich
4.5.2. Chów bydła
4.5.3. Chów trzody chlewnej
4.5.4. Chów innych zwierząt gospodarskich
4.6. Produkcja rolnictwa
4.7. Obszary problemowe rolnictwa
4.7.1. Rolnicze obszary opóźnione w rozwoju
4.7.2. Obszary rezerw produkcyjnych
4.7.3. Obszary niekorzystnych warunków przyrodniczych dla produkcji rolniczej
4.7.4. Obszary konfliktów
4.8. Nauka, szkolnictwo i doradztwo rolnicze
4.9. Państwowe organizacje rolnicze
4.10. Regiony rolnicze Polski
Rozdział 5. Współczesne procesy i zjawiska społeczno-gospodarcze w rolnictwie Polski
5.1. Polityka rolna państwa i Unii Europejskiej
5.2. Nowe kierunki rozwoju w gospodarce rolnej
5.3. Rozwój alternatywnych źródeł dochodów gospodarstw rolnych
5.4. Agroturystyka
5.5. Rolnictwo polskie na tle rolnictwa Unii Europejskiej
Zakończenie
Literatura
Indeks
