Gdański cech złotników od XIV do końca XVIII w.

27-01-2014, 18:42
Aukcja w czasie sprawdzania nie była zakończona.

Cena kup teraz: 120 zł

Użytkownik historycznySquad

numer aukcji: 3827139834

Miejscowość Internet

Koniec: 23-01-2014 19:23:50

Dodatkowe informacje:
Stan: Używany

historycznySquad

Irena Rembowska
Gdański cech złotników od XIV do końca XVIII w.
252 s., tw., 24 cm
stan dobry

SPIS TREŚCI

Wstęp . . ................. 7

CZĘSC PIERWSZA

ORGANIZACJA, TECHNOLOGIA PRODUKCJI I UDZIAŁ CECHU W ŻYCIU MIASTA

Rozdział I

ORGANIZACJA CECHU................ 23

1. Geneza i rozwój................. 2:3

2. Władze cechu.................. 33

3. Hierarchia zawodowa................ 38

Uczniowie.................. 38

Czeladnicy.................. 43

Mistrzowie.................. 47

4. Gospodarka cechu................ 53

Majątek cechu................. 53

Ochrona interesów cechu.............. 59

Rozdział II

ORGANIZACJA I TECHNOLOGIA PRODUKCJI........ 63

1. Zaopatrzenie w surowce............... 63

2. Technologia produkcji................ 65

3. Kontrola produkcji................ 73

4. Charakter produkcji i jej zbyt............. 78

Rozdział III

UDZIAŁ CECHU W ŻYCIU SPOŁECZNO-POLITYCZNYM MIASTA I JEGO OBYCZAJOWOŚĆ................ 83

1. Publiczne prawa i obowiązki cechu............ 83

2. Obyczaje religijne w życiu cechu............87

3. Zwyczaje i tradycje cechu.............. 87

ZAKOŃCZENIE CZĘŚCI PIERWSZEJ............ 89

CZĘSC DRUGA WARSZTATY ZŁOTNICZE I ICH DZIELĄ

ZLOTNICTWO GDAŃSKIE W XV W. I PIERWSZEJ POŁOWIE XVI W. 95

1 Sprzęty liturgiczne zwane vasa sacra........... 96

Kielichy................... 96

Monstrancje................. 100

Cyboria .................. 103

2. Inne sprzęty liturgiczne............... 103

Relikwiarze.................. 103

Ampułki.................. 106

Kadzielnice.................. 106

Świeczniki ołtarzowe............... 106

Pastorały.................. 107

3. Zlotnictwo świeckie w okresie gotyku i odbiorcy........ 108

Rozdział II

ZLOTNICTWO GDAŃSKIE W DRUGIEJ POŁOWIE XVI W. I PIERWSZEJ XVII W................... 111

1. Zlotnictwo sakralne................ 113

Sprzęty liturgiczne zwane vasa sacra.......... 113

Inne sprzęty liturgiczne.............. 118

2. Zlotnictwo świeckie........ ....... 121

Rodzaje wyrobów świeckich i ich charakterystyka....... 121

Biżuteria.................. 125

3. Odbiorcy................... 128

Rozdział III

ZLOTNICTWO GDAŃSKIE W DRUGIEJ POŁOWIE XVII W. I W XVIII W. 133

1. Złotnictwo kościelne................ 134

Sprzęty liturgiczne zwane vasa sacra.......... 134

Inne wyroby złotnictwa kultowego........... 147

2. Złotnictwo świeckie................ 150

Rodzaje wyrobów świeckich i ich charakterystyka....... 150

Biżuteria.................. 165

3. Odbiorcy................... 157

WYKAZ ZABYTKÓW GDAŃSKIEGO ZŁOTNICTWA ZACHOWANYCH

W POLSCE WEDŁUG STANU BADAŃ DO KOŃCA 1967 R. ..... 171

Resume . . 230

Objaśnienie skrótów .... 236

Bibliografia ................. 236

Indeks osób ... 243

Indeks nazw geograficznych............ 246

Spis rycin ...................248

Darmowy Hosting na Zdjęcia Fotki i Obrazki

INDEKS OSÓB Indeks nie obejmuje nazwisk autorów, wydawców, redaktc Aldegrever Henryk, grafik 114 August II, król polski 153 Barbier Jan, złotnik 60 Becke Gert von der, burmistrz 25 Beckhausen Jakub 137, 155, 160, 189 Beckhausen Natan 83 Behem Baltazar, twórca krakowskiego Kodeksu cechowego 79 Berendt Beniamin, złotnik 151, 213 224 Berendt Jerzy 213 Berendt Ludwik Karol, złotnik 50, 162, 213, 224 Bierpffaf Krystian, złotnik 114 Blumenstein Łukasz, złotnik 53 Bockhorn Krystian, złotnik 143, 144, 202 Bodeck Mikołaj von, grafik 156 Boissard A. J., grafik 158 Boss Cornelius, grafik 114 Boyvin R., złotnik francuski 126 Bromm Jan Jakub, złotnik 225 Brollmann Jan Gotfryd 155 Briisekorn Jan, złotnik 28 Buno Konrad, grafik 161 Cellini Benvenuto, złotnik włoski 126 Chodkiewiczówna Teresa, kasztelanka wileńska 124 Clausen Abraham, złotnik 137 Clausen Benedykt, złotnik 31, 83, 137, 149, 157, 158, 187, 205, 229 Coget Antoni, miedziorytnik 147 Cretzmer Benedykt, złotnik 85 Deinlein Jakub, złotnik 50, 142 Dettlof Daniel, złotnik 56, 86 Dettlof Jan, złotnik 49 Dinlinger Melchior, grafik 167 Ducersan J.A., złotnik francuski 126 Durer Albrecht, malarz, grafik 167 Edel Hieronim, złotnik 118. 120, 124 Ende Fryderyk Wilhelm, złotnik 54 Floris Cornelius, grafik 114 Flottner Piotr, złotnik norymberski 126 Franek Natan, złotnik 62 Franek Joachim Krystian, złotnik 227 Freymann Antoni, złotnik 56 Gembicki Piotr, biskup krakowski 80 Grabowski Adam Stanisław, biskup warmiński 140, 141, 150 Gralath Karol Fryderyk, złotnik bur¬mistrz Gdańska 83 Grunau (Gronau) Szymon, złotnik 122 Haidt (Heidt, Herle) Andrzej, złotnik 205 Hanusz, złotnik 81 Hausen Krystian von, złotnik 142, 226 Hebenstreit Gotfryd 129 Hein Konstanty, złotnik 163, 210 Herman (Hermen) II Jan, złotnik 118 Hintz Jakub 73 Hofmann Grzegorz, złotnik 120 Holi Hieronim I, złotnik 145, 155, 184, 188, 191 Holi Hieronim II, złotnik 31, 142, 152, 191, 220 Holi Hieronim III, złotnik 145, 220 Holi Jan Gotfryd, złotnik 147, 155, 156, 188, 212 Holi Jan Krystian, złotnik 212, 223 Hohn Jan, medalier 155, 188 Huplis (Huplitz) Gotfryd, złotnik 120, 162, 194 Hutmacher Jan Hieronim, złotnik 158 243 Jamnitzer Krystian, złotnik niemiecki 67 Jan Kazimierz, król polski 124 Jan III Sobieski. król polski 30, 81, 152, 154 Jantzen Jan, złotnik 158 Jaske (Jeske) Melchior, złotnik 185 Jode Piotr de, grafik 143 Jóde (Gode, Geide) Jan. złotnik 141, 152, 158, 164, 168, 212 Kamień Erazm, grafik 114, 119 Kadau Ernest I, złotnik 77, 83, 161, 162, 186 Kadau Ernest II, złotnik 77, 146, 147, 186, 203 Kadau Łukasz, złotnik 122—124, 182 195 Kadau (Kadop, Kadape) Grzegorz, złotnik braniewski 182 Kelner (Kolner) Jan II, złotnik 109 Krasiński Jan Bonaventura 124 Krasiński Jan Karol 124 Kremers Jan, jubiler 53 Kunisch Andrzej, proboszcz kościoła N. P. Marii 109 Lange Jan, złotnik 225 Lehnert Jan, złotnik 196 Lehnardt Jan Jakub, złotnik 54, 144 Lubke Jakub, kolekcjoner 108 Lubner Daniel, złotnik 137 Lundgren Konrad Daniel, złotnik 142, 146 Mackensen Andrzej I, złotnik 30, 31, 52, 60, 77, 81, 86, 114, 115, 117, 118, 123, 135, 164, 192 Mackensen Andrzej II, złotnik 73, 77 Magnuski Aleksander, kanonik kapitu¬ły krakowskiej 80 Mesmes Klaudiusz d'Avaux 131 Meinertz Jan, złotnik 202 Meissonier Juste Aurela, złotnik fran¬cuski 140, 141, 150 Meyer Karol Ludwik, złotnik 227 Michał Korybut Wiśniowiecki król pol¬ski 154 Moller Antoni, malarz 159 Myke Jan, złotnik 28 Mylius Daniel, złotnik 162, 190 244 MystkowsKa £ona, właścicielka dóbr w okolicy Żukowa 128 Oleśnicki Zbigniew, biskup 81, 109 Ophagen (Uphagen) Jan, złotnik 49, 57, 154, 155, 184 Ornster Zygfryd, złotnik 83, 135, 137, 138, 143, 146, 148, 149, 152, 158, 205 Patzen Antoni 169 Peckhorn Jan 49 Pelegrini Florentin, grafik 67 Petzold Jan, złotnik norymberski 122 Pichgiel (Pichel, Pichiel) Krystian, złot¬nik 147, 162, 164, 196, 213, 229 Pollmann Jan, złotnik 56, 184 Preis Bartłomiej II, złotnik 124 Quartier Konstanty, złotnik 220, 224 Rantzenkramer Piotr, złotnik 131 Raths Wilhelm, złotnik 227—229 Reinholt Natan, złotnik 210 Rennen Piotr von der, złotnik 31, 57, 80, 81, 145 Rennen Rajnold von der, złotnik 118— —120, 124, 183 Rohde Jan II, złotnik 56, 144, 161 Rohde Piotr I, złotnik 57, 125, 138, 190 Rohde Piotr II, złotnik 161, 200 Rohde Piotr III, złotnik 200, 210, 212 Ryellack Jan, złotnik 81 Schmiedt Gotfryd 187 Schlack Piotr, gdańszczanin 73 Schlaubitz (Schlawitz) Natan, złotnik 139, 153, 156, 158, 203, 216 Schlaubitz Jan Gotfryd, złotnik 139— —142, 147, 149, 150, 168, 216 Schleich Michał, złotnik 86 Schongauer Marcin, grafik 115 Schubert Gotfryd, złotnik 138, 198 Schubert Krystian II, złotnik 56, 138, 139, 198 Schultz Szymon, złotnik 81 Schwartz Jan, złotnik 142 Schwerdfeger Otto, złotnik z Królew¬ca 117 Sieber Fryderyk Efraim, złotnik 224 Solis Virgil, grafik 114 Spett Bernard, złotnik 50 Sponholtz (Spanboltz) Fryderyk Wil¬helm, złotnik 31, 161, 163, 226 Srange Henryk, złotnik 25, 81 Stech Andrzej, malarz 86 Stenzel Jan Konrad 137 Stofer Henryk, złotnik 109 Turek Krzysztof, złotnik 86, 138 Tydeke Wawrzyniec, złotnik 81, 129 Unger Gotfryd, złotnik 162 Van den Błock Izaak, malarz 153, 159 Van Vianen Paweł, złotnik utrecheki 116, 117, 132 Vestner Paweł, grafik 150 Vischer Jan Claesz, grafik 137 Wechter Jerzy, malarz 67 Wischke Ephreim, złotnik 145, 146, 225 Władysław IV, król polski 152 Wonnecker Jan Krzysztof I 225 Wonnecker Jan Krzysztof II, srebrnik 148, 161, 225 Wormans Herman, złotnik 77 Zobel Grzegorz, złotnik 118 Zygmunt August, król polski 29 Zygmunt I Stary, król polski 28, 107, 154 Zygmunt III Waza, król polski 29, 152. 155 INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH W indeksie pominięto hasło Hasłem nazwy gdańskich ulic, rz. - rzeka, ul. - ulica iejscowość, umieszczono natomiast pod tym architektonicznych. Skróty: pow. __ powiat Alaska 63 Ameryka 63, 65 Antwerpia 132 Augsburg 29, 131, 132, 169, 184, 190 Australia 63 Azja 70 Berlin 122 Bizancjum 67, 70 Braniewo 30, 122, 129, 182 Brunszwik 162 Budapeszt 122 Chiny 70 Chmielno, pow. kartuski 135, 136, 147- —149, 206, 207 Chojnice 101, 126, 176, 180 Dania 153 Delmenhorst 29 Drezno 224 Elbląg 30, 153 Estonia 30 Etruria 70 Europa 26, 67, 70, 123, 133 Flandria 67, 132 Francja 30, 67, 78, 140, 141 Frankfurt nad Menem 29 Frombork 82, 129, 140, 150 Gdańsk: Garncarska, ul. 53 Kościćl N.P. Marii 54, 55 Nowa Grobla, ul. 53 Piwna, ul. 53 Radunia, rz. 53 Strzelnica Sw. Jerzego 87 Szeroka, ul. 54 Targ Drzewny 53 Tkacka, ul. 53 Giemlice, pow. tczewski 186 Gniew 138, 148, 199, 226 Gniezno 82, 119, 183 Gnojewo, pow. tczewski 168 Godziszewo, pow. tczewski 217 Goręczyno, pow .kartuski 136, 207 Haga 224 Hamburg 57 Hiszpania 30 Holandia 67, 132 Indie 70 Irlandia 70 Kalifornia 63 Kartuzy 149 Kazanice, pow. lubawski 96, 113 Kielno, pow. wejherowski 140, 216 Końcewice, pow. malborski 201 Kopenhaga 122 Kórnik 155, 161, 184, 195, 219 Kraków 7, 27, 30, 37—40, 42, 44, 46, 52, 64, 77, 96, 111, 160, 161, 165, 169. 183, 185—187, 189—191, 197, 226 Królewiec 24, 117. 119 Legnica 63 Lichnowy, pow. malborski 101, 106, 168 Lignowy, pow. tczewski 139, 182, 204 Lindau 130 Linn 120 246 Lipsk 44 Litwa 77, 78 Londyn 224 Lubeka 119 Lubieszewo, pow. nowodworski 204 Lubiszewo, pow. tczewski 103, 144, 146, 147, 178. 202, 225. 228 Lublin 30. 196 Lunden 120 Lwów 24, 27, 44, 80. 165 Łęgowo, pow. gdański 218. 220—223 Łomża 25. 81 Malbork 30. 80. 173 Mechowa. pow. pucki 206 Milobądz, pow. tczewski 138 Moskwa 124 Nadrenia 99, 101. 105. 110 Niderlandy 30. 114 Niemcy 67, 78, 141 Norymberga 67. 122. 130. 132. 169, 187 Nowa Cerkiew, pow. tczewski 146, 203, 209 Nowe Miasto 113 Nowy Jork 122 Olsztyn 30 Opalenie, pow. tczewski 138, 200 Paryż 24 Pelolin 98. 104, 114, 120. 128, 129. 135, 143, 147, 149, 175, 180. 192, 193, 198, 210, 214 Petersburg 124 Piaseczno, pow. tczewski 138, 146—148. 188, 198. 199, 229 Polska 7, 24, 26, 27, 29, 32. 38. 40, 42, 44, 46, 47. 59, 63, 67, 87, 89, 106. 111, 133. 149 Poznań 7, 24, 37, 38. 40—44. 47, 67, 80. 95, 153, 162, 187. 138, 200, 211, 218, 219, 227 Prusy Królewskie 33, 64, 95, 101 Przemyśl 24, 39 Puck 101. 102. 104, 114, 177. 179, 196 207 Rębielcz, pow. tczewski 175 Rosja 33. 78 Różyny, pow. gdański 212, 216, 222 Rumian, pow. lubawski 96, 98 Ryga 24, 119 Schwerin 119 Starzyno. pow. nowodworski 93. 174 Subkowy. pow. tczewski 144, 145, 223, 228 Szkocja 30 Szwecja 30—32, 59, 63, 65 Święty Wojciech 199 Tczew 30. 97—99, 104. 144, 173, 175, 176, 216 Topolno. pow. tczewski 168 Toruń 24. 30. 41, 43. 44, 67, 80. 95. 130 Trąbki Wielkie, pow. gdański 145, 221. Ulm 44, 130 Utrecht 132 Walichnowy. pow. tczewski 139, 203 Warszawa 7, 24, 30. 37, 124, 173. 193. 217, 218, 227 Westfalia 99 101, 110 Węgry 24, 115, 224 Wiedeń 24, 115, 224 Wielki Garc. pow. tczewski 139. 203 Wittenberga 132 WJochy 86, 99 Włocławek 189 Wrocław 44, 224 Ztotogóra 63 Żarnowiec, pow. pucki 82, 101. 102, 105—107. 114, 115. 143. 149, 181, 182. 207—209, 213, 217. 219. 220 Żniwiarz, pow. lubawski 96 Żukowo. pow. kartuski 101-103. 12S. 167, 178 247 SPIS RYCIN 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17 18. Liczby w nawiasach kwadratowych oznaczają pozycje Wykazu. [2]. Złotnik nieznany, Kielich z kościoła Sw. Krzyża w Tczewie. 1492 r................. 1 [4], Złotnik nieznany, Kielich z kościoła ewangelickiego w Ste¬gnie, XV w. Muzeum Pomorskie w Gdańsku..... II [7], Złotnik nieznany, Kielich z katedry w Pelplinie, 1503 r. (frag¬ment) ................. III [8]. Złotnik nieznany, Patera z kościoła Sw. Krzyża w Tczewie, XV w................. IV [9]. Złotnik nieznany, Monstrancja z kościoła N.P. Marii w Gdań¬sku, 2 poł. XV w. Muzeum Pomorskie w Gdańsku .... V [11]. 'Złotnik nieznany, Monstrancja z kościoła Sw. Piotra i Pawła w Pucku, ok. 1500 r............. VI [13]. Złotnik nieznany, Cyborium z kościoła N.P. Marii w Gdań¬sku, XV w. Muzeum Pomorskie w Gdańsku..... VII [16]. Złotnik nieznany, Krzyż relikwiarzowy z kościoła N.P. Marii w Gdańsku, poł. XV w. Muzeum Pomorskie w Gdańsku . . VIII [19]. Złotnik nieznany, Herma św. Urszuli z kościoła N. P. Marii w Żarnowcu, 2 poł. XV w........... IX [20]. Złotnik nieznany, Ampułki na wino mszalne z kościoła N.P. Marii w Żarnowcu, XV w.......... X [21]. Złotnik nieznany, Kadzielnica z kościoła N.P. Marii w Gdań¬sku, XV w Muzeum Pomorskie w Gdańsku..... XI [23]. Złotnik nieznany, Pastorał z kościoła N.P, Marii w Żarnow¬cu, początek XVI w. (fragment)......... XII [51]. Andrzej Mackensen I, Kielich mszalny z kościoła N.P. Marii w Żarnowcu, 1644 r............. XIII Andrzej Mackensen I, Dzban z kościoła N.P. Marii w Gdań¬sku, 1654 r. (nie zachowany).......... XIV [24]. Łukasz Kadau, Pucharek, 1 poł. XVII w. Muzeum Narodo¬we w Krakowie............. XV [54]. Andrzej Mackensen I, Pucharek, poł. XVII w. Muzeum Na¬rodowe w Krakowie............ XVI [53]. Andrzej Mackensen I, Patera z popiersiem Henryka Waleze- go, ok. 1650 r. Muzeum Narodowe w Warszawie .... XVII 152]. Andrzej Mackensen I Monstrancja z katedry w Pelplinie, 1646................. XVIII 248 Sta- parafialnego )ściota para- 19. |H8J. Zygfryd Ornster. Monstrancja z k izynie, koniec XVII w....... 20. [ti8J. Krystian Schubert II, Monstrancja (duża) fialnego w Piasecznie, 1 poi. XVIII w........ 21. 81]. Natan Schlaubitz. Monstrancja z kościoła parafialnego w Wa- lichnowach, początek XVIII w.......... 22. [119]. Jan Gotfryd Schlaubitz. Monstrancja z kościoła Sw. Krzyża w Tczewie. 1742 r.............. 23. [120]. Jan Gotfryd Schlaubitz, Monstrancja z kościoła parafialne- go w Kielnie, polowa XVIII w.......... 24. [93J. Zygfryd Ornster, Kielich z kościoła N.P. Marii w Żarnowcu, początek XVIII w.............. 25. [78). Krystian D. Bockhorn, Kielich z kościoła Sw. Piotra i Pawia w Pucku, 2 poi. XVII w............ 26. J92J. Zygfryd Ornster, Relikwiarz z kościoła Sw. Piotra i Pawia w Pucku, początek XVIII w........... 27. [152]. Ephreim Wischke, Relikwiarz z kościoła parafialnego w Lu- biszewie, 2 poi. XVIII w............ 28. (80]. Ernest Kadau II, Cyborium z kościoła parafialnego w Nowej Cerkwi, 2 poi. XVII w............. 29. [161J. Konrad Daniel Lundgren, Cyborium z kościoła parafialnego w Lubiszewie, 2 poi. XVIII w.......... 30. [133]. Jan Gotfryd Schlaubitz, Kadzielnica, 2 poi. XVIII w. Muzeum Pomorskie w Gdańsku........... 31. [153]. Jan Krzysztof Wonnecker II, Trybularz z kościoła parafial- nego w Gniewie, 1764 r............ 32. [94]. Zygfryd ornster, Wieczna lampka z kościoła parafialnego w Chmielnie, 1727 r............. 33. [134]. Michał Schleich, Korona z rzeźby z kościoła N.P. Marii w Żar- nowcu, poł. XVIII w............. 34. |38]. Benedykt Clausen, Szata Madonny z obrazu (?) 2 poi. XVII w. Muzeum Pomorskie w Gdańsku......... 35. [122]. Jan Gotfryd Schlaubitz, Plakietka wotywna z kościoła N.P. Marii w Żarnowcu, przed 1747 r......... 36. [113]. Złotnik nieznany, Pióro pastorału z katedry w Pelplinie, 1727 r................. 37. [111]. Beniamin Berendt I, Struś, początek XVIII w. Muzeum Po- morskie w Gdańsku............ 38. [48]. Hieronim Holi II, Puchar cechu murarzy, 1 poł. XVIII w. Muzeum Pomorskie w Gdańsku......... 39. [99]. Zygfryd Ornster, Puchar cechu młynarzy, 1715 r. Muzeum Pomorskie w Gdańsku........... 40. [108]. Jan Jode, Puchar cechu przewoźników, 1727 r. Muzeum Po- morskie w Gdańsku............ 41. [28]. Jan Ophagen, Pucharek, koniec XVII w. Muzeum w Kórniku 42. ]40]. Jan Gotfryd Holi, Kufel, 2 poł. XVII w. Muzeum Narodo- we w Poznaniu..........-■■- 43. [40]. Fragment ryc. 42, pokrywa kufla . ..... 44. [86]. Nataniel Schlaubitz, Kufel, początek XVIII w. Muzeum Po- morskie w Gdańsku............ XIX XX XXI XXII XXIII XXIV XXV XXVI XXVII XXVIII XXIX xxx XXXI XXXII XXXIII XXXIV xxxv XXXVI XXXVII XXXVIII XXXIX XL XLI XLII XLIII XLIV 249 45 [86] Fragment ryc. 44............. XLV 46' [42] Jan Gotfryd Holi, Kufel, 2 pot. XVII w. Muzeum Pomor¬skie w Gdańsku............. XLVI 47. [36]. Benedykt Clausen, Kufel, 2 poi. XVII w. Muzeum Narodo- we w Krakowie............. XLVII 48. [35]. Benedykt Clausen, Kufel, 2 poi. XVII w. Muzeum Narodo- we w Poznaniu......... .... XLVIII 49. [53]. Fragment ryc. 48............. XLIX 50. [164]. Konrad Daniel Lundgren, Dzbanek, 2 poi. XVIII w. Muzeum Narodowe w Poznaniu............ L 51. [73]. Piotr Rohde I, Patera, koniec XVII w. Muzeum Narodo- we w Poznaniu............. LI 52. [57]. Ernest Kadau I, Patera, 2 poi. XVII w. Muzeum w Kórniku LII 53. [55]. Gotfryd Huplis, Miska, 1 poi. XVII w. Muzeum Narodowe w Krakowie.............. LIII 54. [165]. Krystian Pichgiel, Patera, 1 poi. XVIII w. Muzeum Pomor- skie w Gdańsku............. LIV 55. |150]. Karol Ludwik Berendt, Koszyczek, koniec XVIII w. Muzeum Narodowe w Poznaniu............ LV 56. [105], Konstanty Hein, Szkatułka, 1 poi. XVIII w. Muzeum Na- rodowe w Poznaniu............ LVI 57. [157]. Fryderyk Wilhelm Sponholtz, Waza stołowa, ok. 1770 r. Mu- zeum Narodowe w Poznaniu.......... LVII 58. [158]. Joachim Krystian Franek, Futerał na dokumenty, 1794 r. Muzeum Pomorskie w Gdańsku......... LVIII