Ryszard Kaja (ur. 1962 w Poznaniu) malarz, grafik, scenograf . Studiował w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu (dzisiejsza ASP), w 1984 uzyskał dyplom z malarstwa w pracowni malarstwa doc. Norberta Skupniewicza.

Pracował jako główny scenograf Teatrze Wielkim w Łodzi (1999-200), w 1994 jako scenograf w Operze i Operetce w Szczecinie, w latach 1[zasłonięte]995-20 jako główny scenograf w Teatrze Wielkim w Poznaniu.

Realizacje teatralne

Jest twórcą ponad 150 scenografii do spektakli teatralnych , baletowych , operowych i telewizyjnych , kilku filmów , pracował na większości scenach operowych kraju, oraz często za granica m.in we Francji, Niemczech, Brazylii, Argentynie, Izraelu, Egipcie. Projektował scenografię (kostiumy i dekoracje) między innymi do takich spektakli, jak: „Bal maskowy”, „Ernani”, „Falstaff” i „Rigoletto” Verdiego, „Madama Butterfly” Pucciniego, „Carmen” Bizeta, „Cyrulik sewilski” Rossiniego, „Czarodziejski Flet” Mozarta, „Don Pasquale”" Donizzetiego, "Skrzypek na dachu”" Steina i Bocka, „Tosca” Pucciniego, a także „Orfeusz w piekle” Offenbacha, „Wolny strzelec” Webera, „Krakowiacy i górale” Bogusławskiego, „Ester” Szymanowskiego i wiele innych . Stworzył wizje plastyczne między innymi do następujących baletów: „Dziadek do orzechów” i „Jezioro łabędzie” Czajkowskiego, „Giselle” Adama, „Skrzypek opętany” „ Małeckiego, „Grek Zorba” Theodorakisa, ”Makbeth” Ennio Morricone, „Fantazja na Harnasie” Kilara,„Popołudnie fauna”" Debussy'ego, „Romeo i Julia” do muzyki Berlioza.

W teatrach dramatycznych projektował scenografie i kostiumy między innymi do przedstawień: „Sen nocy letniej” Shakespeare’a, „Dwustronne lustro” Millera, „Droga do Mekki” Fugarda, „Damy i huzary” Fredry, „Szczęśliwe dni” Becketta, „Kubuś i jego pan” Kundery, „Kontrabasista” – Suskinda, „Niejaki Piórko” Michaux.

Często poprzestaje tylko na projektowaniu kostiumów do spektaklu, tak było w przypadku „Borysa Godunowa” Musorgskiego i „La Traviaty”" Verdiego, „Matki” Witkacego,„Makbeta” Verdiego, „Zbrodni i kary” Dostojewskiego, „Dziadka do orzechów”Czajkowskiego i innych .

Współpracował z wieloma znanymi reżyserami i choreografami, między innymi z M. Weiss-Grzesińskim, W. Zawodzińskim, M. Znanieckim, E. Wycichowską, A. Augustynowicz, Zb, Brzozą, J.Gruzą, J. Geshty, U. Drechsel, G.Veredonem, K. Kolbergerem, P-B. Jędrzejczakiem, R. Karczykowskim, Makarowskim, Sł. Wożniakiem.

Wielokrotnie nagradzany za swe realizacje między innymi kilkakrotnie nagroda zlotej maski. Na podstawie „Hrabali” powstała plastyczna koncepcja filmu animowanego „Märchenbilder – obrazki z bajek” (Współrealizacja z Markiem Skrobeckim, (nagroda za najlepszy polski animowany film autorski w 1998 roku, a na Festiwalu OFAFA w Krakowie zdobyły Dyplom Honorowy "Złota Kreska".)

Malarstwo i rysunek

Tworzył malarstwo olejne, prace na papierze w technikach mieszanych zamknięte w cyklach: („Hrabale”, „Plątwy”, „zapatrzony wspak”) monotypie (cykle : „letnie damy”, „twarze”, „Morze Czerwone”, „manekiny” , „Warnowo”, „vanitas vanitatum”); rysunki tuszem – n.p z licznych podróży teki prac –„Indonezja – flores”, „Altiplano”, „Praha”, „Bangkok”, „irańskie portrety”, „Andamany” i inne.

Główną inspiracją dla całej jego twórczości jest specyficzne postrzeganie świata zaczerpnięte z prozy Bohumila Hrabala, którego znał osobiście. Ulubioną formą wypowiedzi jest skrupulatnie prowadzony swoisty dziennik, w którym zostaje zakodowana subiektywna prawda przeszłości.

Prace swoje pokazuje sporadycznie, najczęściej na wystawach gdzie twórczość malarska miesza z projektami teatralnymi uzyskującymi range małych miniatur malarskich, swe prace pokazywał na wystawach w Poznaniu, Gnieźnie, Nowym Tomyślu, Łodzi, Barcelonie, Berlinie.

Grafika użytkowa

obejmuje projektowanie ilustracji książkowej , programów teatralnych , katalogów, i przede wszystkim plakatów ( między innymi : „Matka”, ”Tosca”, „Viva la Mamma”, „Orfeusz w piekle”, „My fair lady”, „Zbigniew Kaja – pierwsza wystawa pośmiertna”, „Madama Butterlfy”, „Nabucco”, „Cyrulik sewilski”, „Ondyna”, „Skrzypek Opętany”, „Sen nocy letniej”, „der Konsul”,„Satyrykon” i wiele , wiele innych ).