Olaf KühlGęba Erosa. Tajemnice stylu Witolda GombrowiczaStron: 326Format: 140 x 205 mmAutor, znany niemiecki tłumacz literatury polskiej (m.in. Andrzeja Stasiuka i Doroty Masłowskiej) pyta w książce o styl Witolda Gombrowicza nie jako fakt estetyczny, lecz jako fakt psychoanalizy. W setkach szczegółowych analiz stylistyczno-leksykalnych bada związki pomiędzy stylem, „formą” i filozofią młodości, w której centrum znajduje się erotyka pisarza. Inspiracje metodologiczne Kühl znajduje w psychoanalizie freudowskiej i postfreudowskiej (Jacques Lacan). Gombrowicz, wykreowany przez krytykę na „mistrza zrywania masek”, kamufluje i ukrywa się tym bardziej, czym bliżej dochodzi do swego największego konfliktu wewnętrznego – własnego homoerotyzmu. Ambicją książki nie jest jednak opracowanie psychogramu Gombrowicza. Punkt ciężkości spoczywa na badaniu semiotycznych i stylistycznych struktur, w których – według definicji Georges’a Leclerca de Buffona i samego pisarza – wyraża się to, „co jest Gombrowiczem”.SPIS TREŚCI:Włodzimierz Bolecki,Czego wyparł się Witold Gombrowicz?PodziękowanieSpis skrótów1. Wprowadzenie1.1. Montaigne a Gombrowicz1.2. Styl i psychoanaliza1.3. Kwestia zasadnicza2. Ciało jako forma2.1. Nowa interpretacja pojęcia formy2.2. Ciało a dzieło, natura a kultura2.3. Stadium zwierciadła Jacąuesa Lacana2.4. Strach przed rozkawałkowaniem2.5. Rozkład, śmierć2.6. Pancerz określoności2.7. Obcość własnego ciała2.8. Pierwsza wersja Ferdydurke2.9. Euforyczne i dysforyczne pojęcie formy3. Semantyka bycia4. Podstawowa dychotomia4.1. Ciało - język, konkret – abstrakt5. Poezja nienazwanego (nieokreśloność)5.1. Cielesny wymiar nieokreśloności5.2. Językowy wymiar nieokreśloności5.3. Przykład „pobra... tać się”6. Paradoksy i alogizmy6.1. Paradoks jako figura retoryczna6.2. Paradoks jako konstelacja psychologiczna6.3. Miłość i wstyd6.4. Alogizmy7. Polisemia7.1. Wyjaśnienie pojęć. Metafora i polisemia7.1.1. Świat jako tajemnica7.2. Polisemia w ognisku słowa7.2.1. Proste kalambury i gry słów7.2.2. Dychotomia: abstrakcyjny - cielesny7.2.3. Kontekst i polisemia7.2.3.1. „Pusto" w Trans-Atlantyku7.2.3.2. „Chodzić" w Trans-Atlantyku7.2.3.3. „kupa”7.2.3.4.„plunąć”7.2.4. Anomalie semantyczne i kontekst7.2.5. Nierozwiązane polisemie na płaszczyźnie słowa7.2.5.1. „Zepsucie”7.2.5.2. Wieloznaczność anormalności7.2.5.3. „Nienaturalny”7.2.5.4. „załatwić się”7.2.5.5. Zachowanie jako wieloznaczny znak indeksalny7.2.6.1. „wstyd”7.2.6.2. „napierać się”7.2.7. „Wymuszanie”znaczeń7.2.8. Słowa bez skodyfikowanego znaczenia7.2.8.1. „słowo, które sam wymyśliłem”7.2.8.2. „Berg" w Kosmosie7.2.9. Wieloznaczność a erotyka7.2.10. Niemożność, czyli impotencja7.2.10.1. „niemożność”7.2.10.2. „sprostać” w Iwonie7.2.10.3. Interpretacja psychologiczna8. Niejednoznaczność uwarunkowana syntaktycznie8.1. Retardacja8.2. Wieloznaczność referencyjna8.2.1. Katafora lub pozorna anafora8.3. Uniezwyklenie rzeczywistości przedstawionej8.3.1. ‘ale’9. Wieloznaczność na płaszczyźnie tekstu9.1. Beethoven i forma10. Polisemia i polifonia10.1. Mowa pozornie zależna10.2. Stylizacja10.3. Cytat10.4. Wielogłosowość10.5. Graffiti11. Mówić i być mówionym11.1. Przymusy języka11.2. Narcyzm i homoseksualizm11.3. Maska przymusu11.4. Dygresja: Produkcja literacka12. Podobieństwo i pożądanie12.1. Paronomazje12.2. Podobieństwo na płaszczyźnie tematu12.3. Podobieństwo jako maska12.3.1. Podobieństwo maskującew rzeczywistości przedstawionej12.3.2. Na płaszczyźnie narrator / autor vs. czytelnik12.4. Przykład: Wiszenie w Kosmosie12.5. Analogia contra logika12.6. Bliskość zamiast identyczności13. Metafora13.1. Metafora in absentia13.2. Różne interpretacje „pupy”13.3. Grzbiet jako twarz13.4. Metafora inpraesentia13.5. Osobliwości gombrowiczowskiej metafory14. Poetyka maski14.1. Forma jako maska14.2. Pożądanie wypierane15. Transformacja i styl15.1. Gramatyka jako powierzchnia15.2. Konstrukcje nominalne15.3. Płeć gramatyczna i naturalna15.4. Ambiwalencja aksjologiczna15.4.1. „młodość”15.4.1.1. Rozdwojenie narratora w Ferdydurke15.4.2. „niedojrzałość”15.4.3. „ciemność”15.4.4. „gorszość”15.4.5. Wieki płeć16. Solecyzmy i anomalie semantyczne16.1. Przechodniość i nieprzechodniość16.1.1. Użycie czasowników nieprzechodnichjako przechodnich16.1.2. Czasownik dwuwartościowy (przechodni)w funkcji czasownika nieprzechodniego16.2. Narzędnik16.3. Podmiot 4- orzeczenie + dopełnienie w narzędniku16.4. Język gestów16.5. Czasownik i przysłówek17. Mowa pożądania17.1. Piękno u Gombrowicza17.2. Obiekt erotyczny18. Zakończenie18.1. Styl18.1.1. Identyczność znaku językowego18.1.1.1. Polisemia18.1.1.2. Nadokreśloność18.1.1.3. Semantyzacja18.1.1.4. Desemantyzacja18.1.1.5. Wpływ mówiącego na sens przekazu18.1.2. Podobieństwo znaku językowego:18.1.2.1. Leksykalne18.1.2.2. Syntaktyczne18.2. Psychologia18.3. RecepcjaBibliografia