Nauki społeczne skupiały się zwykle na społecznych okolicznościach powstawania i rozwoju ruchów ekstremistycznych, uznając leżące u ich podstaw ideologie religijne za maskaradę, Bruce traktuje religijne składowe fundamentalizmu poważnie. Poszukuje odpowiedzi na pytanie, dlaczego niektóre religie łatwiej od innych prowadzą do fundamentalizmu oraz dlaczego tego rodzaju ruchy różnią się między sobą pod względem gotowości do użycia przemocy do osiągnięcia upragnionego celu. Odrzucając koncepcję uznają fundamentalistów za chorych umysłowo, Bruce twierdzi, że fundamentalizm stanowi racjonalną odpowiedź religijnego tradycjonalizmu na społeczne, polityczne i ekonomiczne zmiany, które ograniczają udział religii w życiu publicznym. Jego zdaniem fundamentalizm, choć jest znaczącym symptomem gwałtownej zmiany społecznej, nie stanowi poważnego wyzwania ani alternatywy dla świeckiej i liberalnej demokracji większości zachodnich społeczeństw.