Witaminy to niezbędne do życia związki organiczne o różnorodnej budowie, warunkujące prawidłowy przebieg wielu procesów metabolicznych. Nasz organizm czerpie je z żywności, ponieważ sam nie jest w stanie (z małymi wyjątkami) ich wytwarzać.
Coraz większe zanieczyszczenie środowiska, spożycie żywności wysoko przetworzonej, często pozbawionej w znacznej mierze składników odżywczych, zwiększa nasze dzienne zapotrzebowanie na witaminy i składniki mineralne. Zawrotne tempo życia i związany z tym stres, alkohol, nikotyna, kofeina, tabletki antykoncepcyjne oraz duże ilości białka i węglowodanów w jadłospisie – to wszystko sprawia, że potrzeby naszego organizmu wciąż rosną. Oto przykład: wypalenie jednego papierosa może zniszczyć ok. 100 mg witaminy C.
Bez witamin nie mogą prawidłowo przebiegać procesy metaboliczne w organizmie człowieka. Każda z nich spełnia określone funkcje i nie może być zastąpiona przez inny składnik pokarmowy. Nie ma możliwości podtrzymania życia bez kompletu niezbędnych witamin. Niektóre witaminy współpracują ze sobą - przyjmowanie jednych, zwiększa zapotrzebowanie na inne. Bardzo ważna jest też podaż witamin w odpowiednich proporcjach.
Oprócz witamin, nasz organizm potrzebuje do sprawnego funkcjonowania składników mineralnych, które człowiek musi dostarczyć z dietą. Zwiększając dawki witamin, należy też w odpowiednich proporcjach zażywać składniki mineralne. W tym przypadku poleca się preparaty kompleksowe, w których witaminy uzupełnione są składnikami mineralnymi w idealnych ilościach i proporcjach oraz - jeśli to możliwe – w formie chelatowej. Dzięki temu organizm jest w stanie lepiej wykorzystać mniejsze dawki tych substancji. U wielu ludzi naturalny proces chelatowania jest mało wydajny, dlatego mimo stosowania suplementacji przyswajają tylko jej część. Oto przykład: organizm wchłania tylko 2–10% nieorganicznych związków żelaza, z czego połowa zostaje wydalona. Preparaty mineralne w formie aminokwasów chelatowych wchłaniane są przez organizm 3-10 razy lepiej, niż pierwiastki w innej postaci.
Wielkim postępem w produkcji witamin było upowszechnienie preparatów o przedłużonym działaniu (TR – timed release). Termin ten oznacza, że substancje czynne, związane ze specjalnym "materiałem prowadzącym”, są wchłaniane powoli, w ciągu 8-12 godzin, zapewniając w ten sposób ich stały poziom we krwi. Podawane w zwykłej formie są wchłaniane o wiele szybciej i znaczna część, której organizm nie jest w stanie wykorzystać od razu (dotyczy to witamin rozpuszczalnych w wodzie), wydala się z moczem w ciągu 2–3 godzin.
Inną zaletą preparatów kompleksowych jest obecność w nich takich substancji lipotropowych (spalających tłuszcz), jak cholina i inozytol, które chronią wątrobę przed osadzaniem się cząsteczek tłuszczu oraz zapobiegają kumulacji cholesterolu we krwi w niebezpiecznych ilościach. Niektóre multiwitaminy zawierają enzymy trawienne oraz kwas glutaminowy. Kwas glutaminowy łagodzi uczucie zmęczenia, poprawia spostrzegawczość, zmniejsza wyczerpanie psychiczne i depresję. Może pomóc w walce z alkoholizmem.
UWAGA!
- Witaminy są niezwykle wrażliwe na działanie czynników zewnętrznych. Z tego powodu należy je przechowywać w chłodnym, ciemnym i suchym miejscu. Nie powinny być trzymane w lodówce lub w łazience, ponieważ wchłaniają wilgoć.
- W okresie przyjmowania multiwitaminy, z powodu zawartości w preparacie witamin z grupy B, mocz przybiera charakterystyczny kolor i zapach.