Przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych szukamy metod i technik analitycznych, które przyczynią się do naszego sukcesu finansowego. Zapominamy, że - wśród wszystkich narzędzi, jakie często stosujemy, to psychologia i emocje inwestorów mają decydujący wpływ na zachowanie rynku oraz zmiany cen akcji. Klasycy finansów powiadają, że tylko dwie rzeczy są w stanie ruszyć rynkiem: chciwość i panika.
Chęć osiągnięcia zysku to podstawowa przesłanka podejmowania ryzyka inwestycyjnego. Dlaczego jednak tracimy pieniądze na giełdzie? Jakie są przyczyny porażki naszych strategii inwestycyjnych? Jak osiągnąć przeciętne zyski z inwestycji giełdowych?
Odpowiedzi na te i inne pytania udziela ta publikacja. W świetle nowej teorii finansów behawioralnych pokazuje ona, jaki wpływ na decyzje inwestycyjne ma psychologia inwestorów, a także wyjaśnia, czy ich działania są rzeczywiście racjonalne.
Finanse behawioralne od wielu lat są ważnym kierunkiem współczesnej nauki finansów na świecie. Od niedawna finanse behawioralne stały się również modnym tematem wśród polskich inwestorów giełdowych.
Czym jednak są finanse behawioralne? jaką rolę pełnią w naukach o finansach i jakie mają praktyczne znaczenie dla inwestorów? czy zrozumienie tej dziedziny nauki jest w stanie przyczynić się do poprawy wyników inwestycyjnych? - próbę odpowiedzi na te pytania podjęli autorzy w kolejnych rozdziałach tej książki.
Wbrew pozorom finanse behawioralne nie są nowym tematem badawczym. Wprowadzenie elementu behawioralnego do ekonomii odbyło się już przeszło pół wieku temu za sprawą Herberta Simona, Williama Edwardsa czy Maurice'a Allaisa. Dopiero jednak przyznanie w 2002 roku Nagrody Nobla z zakresu ekonomii dwóm psychologom: Danielowi Kahnemanowi i Amosowi Tversky'emu rozpoczęło wzmożone badania oraz rozbudziło zainteresowanie finansami behawioralnymi wśród wielu naukowców na całym świecie.
Finanse behawioralne, jak sama nazwa wskazuje, są połączeniem psychologii i finansów. Koncentrują się na analizie indywidualnych zachowań inwestorów w kontekście podejmowania decyzji inwestycyjnych. Są nowym spojrzeniem na świat finansów, widzianym z perspektywy człowieka rzeczywistego, a nie ekonomicznego.
Finanse behawioralne są kontrowersyjnym tematem badań, ponieważ stawiają pod znakiem zapytania klasyczną naukę finansów oraz jej dokonania na przestrzeni ostatniego stulecia. Czy jednak finanse behawioralne negują kanony tradycyjnej ekonomii czy tylko stanowią ważne uzupełnienie wiedzy o współczesnych finansach?
Lektura tej pracy powinna dostarczyć Czytelnikowi odpowiedzi na te oraz inne pytania dotyczące finansów behawioralnych.
Istotna wydaje się tu analiza zachowań poszczególnych inwestorów, ale także rynku jako całości. Z punktu widzenia strategii inwestycyjnych ważne wydają się kwestie, jak zbiorowość inwestorów giełdowych reaguje na informacje i jaki wpływ mają informacje na ceny papierów wartościowych.
Zmiana ceny wynika z reakcji inwestorów na informacje. Czas oraz skala wpływu informacji na ceny są przedmiotem badań na temat efektywności informacyjnej giełd. Po raz pierwszy została ona sformułowana przez Eugene'a Famę, który stwierdził, że rynki giełdowe są efektywne, ponieważ ceny akcji odzwierciedlają natychmiastowo wszystkie dostępne informacje.
Jeśli się weźmie się pod uwagę znaczenie giełdy papierów wartościowych jako miejsca wymiany kapitału, istotne wydaje się określenie stopnia jej efektywności informacyjnej. Z pewnością analiza taka nie przyniesie rozwiązania w kwestii sporu naukowego na temat efektywności rynków kapitałowych w sensie stwierdzenia, czy rynek jest lub nie jest efektywny. Mimo to ważne wydaje się zbadanie skali występowania anomalii giełdowych oraz motywów, jakimi kierują się inwestorzy, podejmując decyzje inwestycyjne. Świadomość wpływu tych czynników na rynek akcji jest istotnym elementem strategii inwestycyjnych - jeśli nawet nie przyczynia się do osiągania wielkich zysków, to przynajmniej ułatwia unikanie bolesnych strat.
Książka składa się z pięciu rozdziałów. Tematyka finansów behawioralnych skłoniła autorów do podzielenia materiału na dwie części. Pierwsza część pracy analizuje zachowanie inwestorów, natomiast druga opisuje zachowanie rynku giełdowego w świetle teorii finansów behawioralnych.
W części pierwszej przedstawione zostały główne założenia klasycznej teorii finansów oraz behawioralne teorie inwestowania. Szczególną uwagę poświęcono założeniom teorii perspektywy oraz efektu predyspozycji. W kontekście finansów behawioralnych dużą wagę mają przyczyny i motywy, jakimi kierują się inwestorzy przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Odpowiedź na te zagadnienia stanowią opisane w tej części zniekształcenia poznawcze, zwane heurystykami.
Część druga dotyczy zachowania rynku w kontekście finansów behawioralnych. Podobnie jak w części pierwszej, na początku przedstawione zostały główne założenia klasycznej teorii finansów w odniesieniu do efektywności rynku kapitałowego. Następnie zaprezentowany został rzeczywisty obraz kształtowania się cen akcji na rynku - i w tym kontekście omówiono główne anomalie giełdowe.
W obu częściach książki pojawiają się badania własne autorów, które stanowią uzupełnienie omawianych zagadnień.