FILOZOFIA RELIGII RELIGIA SYMBOLIKA HOFFDING 1935

25-01-2012, 11:50
Aukcja w czasie sprawdzania nie była zakończona.

Aktualna cena: 49.99 zł

Użytkownik inkastelacja

numer aukcji: 2077865024

Miejscowość Kraków

Koniec: 25-01-2012 11:50:39

HARALD HOFFDING
FILOZOFJA RELIGJI
Z PRZEDMOWĄ DO WYDANIA POLSKIEGO I AUTOBIOGRAFJĄ
PRZEKŁAD
CZESŁAWA STAŻEWSKIEGO, ALFREDA TOMA I CZESŁAWA ZNAMIEROWSKIEGO
WARSZAWA 1935
WYDAWNICTWO J. PRZEWORSKIEGO

SŁOWO WSTĘPNE

Długie lata upłynęły od czasu, kiedy została podjęta i częściowo wykonana decyzja przyswojenia literaturze polskiej cennej książki profesora Haralda Hoffdfnga. W roku 1913 były już ukończone i gotowe do druku trzy części dzieła: wstęp o zadaniu i metodzie, część gno.zeołogiczna i etyczna. Przekład części psychologicznej, najobszerniejszej, był również już dość daleko posunięty. Przedwczesny zgon ś. p. Czesława Stażewskiego (30 lipca r. 1914), a później Wielka Wojna sprawiły, że rękopisy wiele lat pozostały w tece, a inne prace przekładców nie pozwoliły im zająć się wydaniem tego dzieła.
Książka Hoffdinga nie zestarzała się w niczem przez te dwa dziesiątki lat ubiegłych, tak ważkiemi i tak wieloma wypełnione zdarzeniami. W ciągu tych łat dwudziestu głębokim i doniosłym przemianom ulegały sprawy doczesne ludzkości; wieczne natomiast sprawy ludzkiego ducha i wyrastającej ponad świat matę-rjalny osobowości ludzkiej zostały niemal zapomniane. I coraz bardziej niebezpieczne staje się to zapomnienie. Siła fizyczna i przemoc zbiorowa zmierzchem, coraz ciemniejszym zasnuwają indywidualność ludzką, a dostojeństwo człowieka staje się jak-gdyby kopalnym zabytkiem dawno minionej epoki.
Aby się przeciwstawić kolejom tych smutnych przeobrażeń, które grożą najcenniejszym zdobyczom kultury, trzeba ożywić w człowieku współczesnym wszystkie siły drzemiące, by go znów wynieść mogły ponad kult siły i barbarzyństwa. Trzeba ukazać mu jego urojoną moc fizyczną na tle nieogarnionych mo-"y świata; trzeba narzucić mu niepokojące pytania o rzeczy wieczne, któreby zachwiały w nim żałosne poczucie wielkości, jakie mu daje każdy nowy wynalazek fizyczny i każde zdobyte podstępem
czy chytrością powodzenie. Aby, zwątpiwszy w walory siły materialnej, zapragnął doskonałości duchowej.
Najpewniejszą drogą ku temu są przeżycia religijne, w których człowiek staje właśnie wobec całokształtu świata. Piękne swym spokojem i swą powściągliwą rozwagą dzieło Hoffdinga może być, jak niewiele innych, przewodnikiem rozmyślań nad rolą i znaczeniem religji dla naszej osobowości, a przez to, pośrednio, może stać się bodźcem ku ożywieniu własnej postawy religijnej czytelnika. I właśnie dlatego po latach dwudziestu od dokonania przekładu uznali tłumacze za swój obowiązek podjąć rewizję dawno napisanego tekstu i zająć się jego wydaniem.
Niżej podpisany przyjął odpowiedzialność za część czwartą (str. 291—349) dzieła, którą przełożył dawniej, a obecnie poprawił. Prof, Tom zaś przygotował do druku część pierwszą i drugą (str. 1—83), przełożone przez ś. p. Stażewskiego, oraz część trzecią (str. 85—289) we własnym przekładzie (poza tem przetłumaczył przedmowę Hoffdinga do wydania polskiego, autobiograf ję i wszystkie cytaty wierszowane).
Przekład został dokonany z wydania niemieckiego, sporządzonego przy udziale Autora.
Poznań, 17 stycznia 1935
Czesław Znamierowski
PRZEDMOWA AUTORA DO WYDANIA POLSKIEGO
Wiadomość o przekładzie na język polski mojej ,,Filozofji religji" budzi we mnie radość i przynosi mi zaszczyt. Naród walczący będzie umiał sympatyzować z walczącą myślą. Moja myśl nie walczy z wrogami zewnętrznymi, jakkolwiek wciąż jeszcze istnieją liczni wrogowie wolnego badania — zwłaszcza w sprawach religijnych. Walka moja jest przedewszystkiem zmaganiem się z wielkiemi zagadnieniami. Czy religja jest formą życia duchowego, która może zniknąć bez jakiegokolwiek równoważnika, czy też da się znaleźć inna, równoważna forma koncentracji duchowej i wzruszeń głębokich? To pytanie stanąć musi przed każdym poważnie myślącym człowiekiem, który nie może znaleźć zaspokojenia swych potrzeb duchowych w przekazanych religjach. Nie twierdzę, że na to pytanie odpowiedziałem tak, iżby nie trzeba było postawić go teraz na nowo. Usiłowałem jednak oświetlić je wszelkiemi sposobami, jakie filozof ja ma do rozporządzenia. Dobrze wiem, gdzie stoję, i czytelnik będzie mógł wyrozumieć to z mej książki. Ale wiem także, że — narazie przynajmniej - każdy nie może stać na tem samem stanowisku. Trzeba przeżyć krytyczny okres indywidualizmu i dyferen-cjacji. Kiedy ten czyściec ujawni swe działanie — wówczas dopiero zdoła się może rozwinąć bardziej wspólny pogląd na życie i sposób tego życia.
Badanie porównawcze religij oraz religijnych poglądów na byt wprowadza nas w głębiny umysłowego i uczuciowego życia człowieka. Badanie takie działa zarówno wyzwalająco (w stosunku do form dogmatycznych), jak i ześrodkowująco (przez
to, że pozwala ujrzeć wnętrzny rdzeń wszelkiego życia poważnego). Mniemam, iż osobiście uległem wpływom tego badania. Nie tracę nadziei, że z książki mojej ludzie o poważnych dążeniach będą mogli odnieść pewną korzyść w swej pracy nad zagadnieniami religijnemi.

Kopenhaga, 16-go stycznia 1914
Harald Hoffding

SPIS RZECZY:

Słowo wstępne........ V
Przedmowa Autora do wyd. polskiego . . . VII
Autobiografia........ IX
Najważniejsze dzieła ...... XXXIII
FILOZOFIA RELIGJI
I. ZADANIE I METODA...... 1—11
II. TEORJOPOZNAWCZA FILOZOFJA RELIGJI . 13—83
A. Zrozumienie...... 13
a) Wyjaśnienie przyczynowe .... 16
b) Świat przestrzeni..... 36
c) Przepływ czasu..... 46
B. Pojęcia graniczne naszego myślenia . . . . . . . 51
C. Myśl i obraz..... 62
III. PSYCHOLOGICZNA FILOZOFJA RELIGJI . 85—289
A. Doświadczenie religijne i wiara religijna. . . . . . 86
a) Doświadczenie religijne .... 86
b) Wiara religijna..... 104
B. Rozwój wyobrażeń religijnych 122
a) Religja jako popęd ..... 122
b) Politeizm i monoteizm .... 130
c) Doświadczenie religijne a tradycja . . 150
d) Zamknięcie naukowe psychologji religji . 170
C. Dogmaty i symbole. . . . 119
D. Zasada zachowania wartości . 194 a) Bliższe określenie zasady zachowania wartości i jej stosunku do doświadczenia . 195
b) Psychol.-historyczne roztrząsanie zasady zachowania wartości ... - 205
c) Ogólne roztrząsanie filozoficzne zasady zachowania wartości..... ^19
E. Zasada osobowości. . - - ^j
a) Znaczenie i uprawnienie zasady osobowości ^&l
b) Główne grupy różnic indywidualnych . 255
c) Buddha i Jezus . . - - 271
d) Czy zasada osobowości jest zasadą rozrostu,
czy zasadą rozkładu? ... - 280
e) Laicy i uczeni...... f^
IV FILOZOFJA RELIGJI A ETYKA . . 291-350
A Religja jako podstawa etyki . ^91
B. Religja jako forma kultury duchowej...... 2~
a) Rozważanie psychologiczne wi
b) Rozważanie socjologiczne .... 317
C. Chrystjanizm pierwotny iwspółczesny ..... ^
D. żyjemy rzeczywistością . . ada
PRZYPISY ....... óbl