filozofia filozofia moralna etyka

Paul Valadier

POCHWAŁA SUMIENIA

Przekład

Maria Żerańska

Wszyscy dziś zgodzą się z tym, że w obliczu totalnego kłamstwa, wobec praktykowanej przez państwa przemocy, sumienie (ucieleśniane przez „dysydentów”) jest nadal podstawą wszelkiego sensu ludzkiej godności. Jest tym małym nic, które zobowiązuje do głoszenia prawd tak elementarnych, jak „to jest białe, a to czarne” (Adam Michnik).

Cóż jednakże stało się z sumieniem w naszych demokratycznych, społecznie i strukturalnie rozbitych społeczeństwach? Czy odwoływanie się do sumienia nie jest potrzebne, a nawet śmieszne? Czy po krytykach świadomości dokonanych przez filozofię i nauki humanistyczne sumienie nie okazuje się właściwością bezsilnej „pięknej duszy”? Czy wiarygodność sumienia poważnie nie ucierpiała na odkryciu nieświadomości? Czy ci, którzy mają jeszcze jakie wymagania moralne, nie lepiej by zrobili, gdyby oparli się na majestacie i solidarności Prawa czy praw, które są przynajmniej pewnymi punktami odniesienia?

Każda pochwała sumienia, jeśli nie chce być naiwna, musi być świadoma krytyk, jakie zgłaszano pod jego adresem. Powinna te właściwie ocenić warunki i ograniczenia swoich poczynań. Paul Valadier dokonuje rzetelnego przeglądu tych zastrzeżeń. Jednak na koniec swojej pracy może powiedzieć, że „sumienie… pozostaje i nadal powinno pozostawać instancją podstawową”. Tylko ono pozwala uniknąć tak straszliwego w skutkach ślepego naśladownictwa, pobudzić do protestu, ożywiać demokrację, bronić godności jednostek.

Spis treści

Wprowadzenie

1. Sumienie, nieunikniona instancja

2. Sumienie odrzucone

3. Sumienie omamione

4. Sumienie kształcone

5. Sumienie niepewne

6. Sumienie promowane

Zakończenie – otwarcie

Paul Valadier jest autorem następujących książek: Nietzsche et la critique du christianisme (1974), Essats sur la modernié: Nietzsche et Marx (1975), Un christianisme an présent (1975), Nietzsche: l’athée de rigeur (1975), Jésus-Christ on Dionysos. La foi chrétienne en confrontation avec Nietzche (1979), Agir en politique. Déctsion morale et pluralisme polétique (1987), L’Eglise en proces: catholicisme et société moderne (1987), Inévitable morale (1990), Letters a un chrétien im patient (1991).

Stron 192, format duży 23,6 x 16,0

Okładka miękka stan b. dobry- normalne ślady użytkowania

Środek b. dobry, czysty, bez podkreśleń

To wędrował jedynie po pólkach

Wydawnictwo Volumen, Warszawa 1997

Polecamy:

Mircea Eliade SOLILOKWIA tw. okł.

zob. także i inne książki filozoficzne w naszej ofercie >>>>>>>>>>