Filozofia moralna Michaiła Bachtina

Halina Rarot

Stron :196

Format :B5

Oprawa :miękka

Wyd. UMCS

Rok :2002

Halina Rarot,

Filozofia moralna Michaiła Bachtina, 2002 r. : Książka jest pierwszą w piśmiennictwie polskim tak gruntowną i obszerną mongrafią poświęconą filozoficznym poglądom wybitnego, znanego w całym świecie myśliciela rosyjskiego ,który dotychczas był postrzegany i interpretowany głównie w perspektywie semiotyki kultury, estetyki czy literaturoznawstwa.Na szczególną uwagę zasługuje to, że autorka akcentuje humanistyczny a zarazem antyfundamentalistyczny charakter Bachtinowskiej myśli.

Abstrakt:

Praca jest obszerną monografią poświęconą filozoficznym poglądom wybitnego humanisty rosyjskiego XX-ego wieku, Michaiła Bachtina. Podstawowym celem jast ukazanie Bachtina jako myśliciela, którego głównym obiektem zainteresowań jest opisowo- normatywna filozofia moralna, różna od "filozofii moralności". Idee przewodnie wyartykułowane w jego wczesnym dziele pt. "W stronę filozofii czynu" przenikają całe dzieło dojrzałego Bachtina i przesądzają o jego spójności i jedności. W tej perspektywie Bachtin nie jawi się już (jak do tej pory) jako estetyk i kulturolog, który odwołuje się do pewnych idei antropologicznych po to, żeby mocniej uzasadnić twierdzenia swej filozofii sztuki, lecz jako oryginalny filozof. Jest zatem filozofem sensu stricto, który podejmuje próbę odnowienia filozofii, odnalezienia nowego jej ugruntowania: nie w świecie pojęć lecz w "świecie czynu". Ten nowy punkt wyjścia służy bachtionowskiemu zamiarowi przeciwdziałania kryzysowej sytuacji filozofii we współczesnej kulturze. Gdy sięga do problematyki estetycznej, to jedynie w poszukiwaniu pełniejszego wypowiedzenia tez składajacych się na filozofię moralną. Estetyka stanowi więc wehikuł, "narzędzie techniczne" nowej filozofii.

Spis treści:

• Wstęp

• Rozdział 1. Mit świadomości monologicznej

  • Geneza filozofii moralnej

  • Krytyka teoretyzmu i prób jego przezwyciężania w filozofii współczesnej

  • Krytyka modelu intuicjonistycznego w filozofii współczesnej

  • Teoretyzm w estetyce

  • Teoretyzm w etyce

  • Konieczność nowej filozofii i problem jej ugruntowania

• Rozdział 2. Świadomość uczestnicząca w zdarzeniu bytu

  • Filozofia moralna jako filozofia pierwsza

  • Substancjalizm i monologizm w filozofii nowożytnej a pierwotność

  • życia i działania

  • Filozofia moralna jako uczestniczenie w bycie świadomości postępującej i opis tej aktywności

  • Świadomość postępująca a wartości

  • Zwrot ku estetyce

• Rozdział 3. Dialogiczna świadomość estetyczna

  • Nowa estetyka jako droga wyjścia poza rozum naukowy

  • Rozumienie i przekroczenie horyzontu rozumienia świadomości estetycznej

  • Antropologiczny aspekt estetyki

• Zakończenie

• Bibliografia