Narratorka prowadzi czytelnika w pozornie zwyczajny świat licealistów. Dlaczego jeden z wychowanków, też pozornie zwyczajny chłopiec, okazał się zabójcą? Kto zawinił i czy zbrodni można było zapobiec? Zakręcona nauczycielka, której daleko do autorytetu i roli mistrza, staje wobec takich bolączek szkolnych, jak: nietolerancja, antysemityzm, satanizm dla ubogich, ciąże nieletnich i banalne nieuctwo. Jej wrodzony optymizm zostaje poddany próbie, kiedy na problemy w szkole zaczynają nakładać się problemy rodzinne. "Eus, deus, kosmateus" to realistyczno-groteskowe obrazki z życia pewnej szkoły i pewnej rodziny. Z duchem w tle. Jak daleko mogą posunąć się zbuntowani uczniowie? Dlaczego wzywają na pomoc szatana? Czy można wytrwać w szkole nawiedzanej przez ducha? Czy istnieje życie rozumne w Ministerstwie Oświaty? Na te pytania próbuje odpowiedzieć nauczycielka, trapiona przez niezgłębione zagadki bytu...