Europeistyka w zarysie jest jednym z pierwszych na polskim rynku wydawniczym podręczników akademickich, w którym problematykę integracji europejskiej poszerzono o nowe elementy z zakresu studiów europejskich. Z jednej strony opisano w nim procesy, które doprowadziły do zjednoczenia się Europy i powstania w drugiej połowie XX wieku Wspólnot Europejskich, a następnie Unii Europejskiej. Z drugiej strony poza kwestiami ekonomicznymi, prawnymi i politycznymi, tradycyjnie podejmowanymi w tego typu opracowaniach autorzy zaprezentowali procesy integracyjne na tle wielu zjawisk o charakterze historycznym, społecznym, kulturowym czy międzynarodowym. Książka została napisana przez zespół pracowników naukowo-dydaktycznych Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego, reprezentujących różne specjalności. Centrum od ponad 15 lat zajmuje się pogłębianiem i rozpowszechnianiem wiedzy na temat procesów integracyjnych zachodzących w Europie.
Spis treści
WSTĘP
CZĘŚĆ I. GENEZA JEDNOŚCI EUROPEJSKIEJ
Rozdział 1. ZJEDNOCZONA EUROPA - IDEA I REALIZACJA W CIĄGU WIEKÓW
Rozdział 2. EUROPEJSKIE PROCESY INTEGRACYJNE PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ
Główne uwarunkowania i modele współczesnych procesów integracji europejskiej
Etapy realizacji integracji europejskiej
CZĘŚĆ II. EUROPEJSKI SYSTEM INSTYTUCJONALNO-PRAWNY
Rozdział 3. SYSTEM INSTYTUCJONALNY UNII EUROPEJSKIEJ
Zagadnienia wstępne
Instytucje Unii Europejskiej
Proces podejmowania decyzji w Unii Europejskiej
Reforma instytucjonalna zawarta w Traktacie ustanawiającym Konstytucję dla Europy
Rozdział 4. PODSTAWOWE ELEMENTY PRAWA WSPÓLNOTOWEGO
Zakres kompetencji Wspólnoty Europejskiej. Wspólnota jako organizacja ponadnarodowa
Mechanizmy zapewniające szczególną pozycję Wspólnoty wobec państw członkowskich
Źródła prawa wspólnotowego
Umowy międzynarodowe zawierane przez Wspólnotę
Rozdział 5. WOLNOŚCI RYNKU WEWNĘTRZNEGO
Zasady ogólne wspólnotowego prawa materialnego
Cele Wspólnoty Europejskiej
Pojęcie rynku wspólnego (jednolitego) oraz rynku wewnętrznego
Swobodny przepływ towarów
Swobodny przepływ osób i usług
Swobodny przepływ kapitału
Rozdział 6. WSPÓŁPRACA W DZIEDZINIE WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI I SPRAW WEWNĘTRZNYCH
Zagadnienia wstępne
Historia współpracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych
Instytucje i organy zajmujące się realizacją III filaru
Podejmowanie decyzji w III filarze - sposób głosowania
Instrumenty prawne w III filarze
Płaszczyzny współpracy państw członkowskich w III filarze
Przedmiot współpracy w obrębie III filaru - wybrane zagadnienia
Finansowanie III filaru
Wzmocniona współpraca w III filarze
Modyfikacje III filaru w projekcie traktatu konstytucyjnego
CZĘŚĆ III. EUROPEJSKA INTEGRACJA EKONOMICZNA
Rozdział 7. UNIA CELNA JAKO PODSTAWOWY ETAP INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
Ekonomiczne przesłanki utworzenia unii celnej
Unia celna i jej efekty w procesie integracji regionalnej - analiza jakościowa
Unia celna a kraje trzecie
Unia celna a specjalizacja
Unia celna a terms of trade
Podstawowe skutki utworzenia unii celnej
Rozdział 8. WSPÓLNY RYNEK JAKO KOLEJNY ETAP INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
Swobodny przepływ kapitału i jego skutki - ujęcie jakościowe
Swobodny przepływ siły roboczej w warunkach wspólnego rynku
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne a przepływ kapitału w warunkach wspólnego rynku
Ekonomiczne efekty utworzenia wspólnego rynku
Rozdział 9. UNIA WALUTOWA I JEJ ROLA W PROCESIE INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
Proces dochodzenia do unii walutowej
Euro jako pieniądz międzynarodowy i czynnik integrujący
Korzyści z wprowadzenia euro
Główne koszty wprowadzenia euro
Główne rodzaje ryzyka związanego z wprowadzeniem euro
Europejski Bank Centralny i jego rola w kształtowaniu polityki pieniężnej w strefie euro
Rozdział 10. INTERWENCJONIZM JAKO INSTRUMENT ZAPEWNIENIA SPÓJNOŚCI EKONOMICZNO-SPOŁECZNEJ W UNII EUROPEJSKIEJ
Polityka wspierania współpracy w zakresie prac badawczo-rozwojowych
Polityka wspierania przemysłu
Rozdział 11. WYBRANE OBSZARY POLITYKI WSPÓLNOTOWEJ - WSPÓLNA POLITYKA ROLNA I POLITYKA REGIONALNA
Wspólna polityka rolna
Polityka regionalna Unii Europejskiej
CZĘŚĆ IV. ŁAD SPOŁECZNY I KULTURA W EUROPIE
Rozdział 12. PODSTAWY EUROPEJSKIEGO ŁADU SPOŁECZNEGO
Demokracja - europejski wynalazek
Gospodarka rynkowa i społeczeństwo w europejskim porządku społecznym
Nowy europejski ład społeczny
Czy występuje kryzys europejskiego ładu społecznego?
Rozdział 13. KULTURAWPROCESIE INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
Jak rozumieć kulturę?
Jak rozumieć kulturę europejską?
Kultura jako kontekst procesów integracji
Pierwsze kroki ku polityce kulturalnej Wspólnot Europejskich
Polityka kulturalna Rady Europy
Polityka kulturalna - tak czy nie?
Rozdział 14. PROGRAM KULTURA 2000 JAKO PRZYKŁAD EWOLUCJI DZIAŁAŃ UNII EUROPEJSKIEJ W DZIEDZINIE KULTURY
Programy pierwszej generacji jako wstęp do KULTURY 2000
KULTURA 2000 - ewolucja, kontynuacja, innowacja
CZĘŚĆ V. EUROPA WOBEC WYZWAŃ WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA
Rozdział 15. EUROPA W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH
Uwarunkowania globalne
Europa a procesy globalizacji
Ujęcie modelowe
Rozdział 16. EUROPEJSKA POLITYKA ZAGRANICZNA I BEZPIECZEŃSTWA
Współpraca polityczno-obronna Wspólnot Europejskich
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Rozdział 17. EUROPEJSKA POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA I OBRONY
Rozbudowa wojskowych sił interwencyjnych UE
Rozwój instytucjonalny w zakresie WPZiB EPBiO
Współpraca przemysłów obronnych w UE
CZĘŚĆ VI. POLSKA W ZJEDNOCZONEJ EUROPIE
Rozdział 18. PROCES INTEGRACJI POLSKI Z UNIĄ EUROPEJSKĄ
Motywy i cele integracji Polski z Unią Europejska
Etapy integracji Polski ze Wspólnotami Europejskimi i Unią Europejska
Ramy instytucjonalne procesu integracji Polski z Unią Europejska
Zarys strategii integracyjnej Polski
Rozdział 19. POLSKA GOSPODARKAW PROCESIE INTEGRACJI Z UNIĄ EUROPEJSKĄ
Kryteria z Maastricht a wskaźniki makroekonomiczne w Polsce
Integracja a przekształcenia w Unii
Konieczność analizy scenariuszowej
Wnioski
INDEKS