Opis książki: Przedmiotem niniejszego opracowania jest prawo rzymskie i jego wpływ na tworzenie prawoznawstwa współczesnej Europy. Książka składa się z 4 części:I. Prawo rzymskie i jego rola w rozwoju europejskiej kultury prawnej;II. Prawo rzymskie w Oświeceniu i jego znaczenie dla tworzenia XIX-wiecznych kodyfi kacji prawa prywatnego;III. Prawo rzymskie - kluczem do rozumienia współczesnego państwa i prawa;IV. Romaniści - historycy prawa.Prawo rzymskie umożliwia porozumienie pomiędzy prawnikami wychowanymi w różnych systemach prawnych, pozwala lepiej zrozumieć skomplikowane problemy europejskiej przestrzeni prawnej i to niezależnie od tego czy kontynuują one rozwiązania rzymskie, czy też stanowią ich przeciwieństwo.Adresaci:Książka będzie przydatna dla prawników różnych specjalności, czytelników spoza świata prawniczego i polityków zainteresowanych zagadnieniami prawno-ustrojowymi, a także studentów wydziałów prawnych i humanistycznych, którzy pragną poznać źródła współczesnej kultury prawnej.
Wykaz skrótów powoływanych prac i źródeł Wstęp CZĘŚĆ I Prawo rzymskie i jego rola w rozwoju europejskiej kultury prawnej 1. Prawo rzymskie 2. Pojęcie prawa 3. Ius et lex w rzymskiej tradycji prawnej 4. Prawo rzymskie. Od świata antycznego do współczesności 5. Greckie wpływy na powstanie ustawy XII tablic (na marginesie glosy Accursiusa do D.1,2,2,4) 6. Ius commune europaeum - uwagi na marginesie książki Mario Caravale, Alle origini del diritto europeo 7. Historyczne uwarunkowania integracji prawa prywatnego w Unii Europejskiej 8. Nauczanie prawa - między wymaganiami teorii i praktyki 9. Reżimy autorytarne a prawo rzymskie 10. Prawo rzymskie lekiem na ukąszenie komunizmem. Przypadek Adama Ważyka 11. Prawo rzymskie w Rosji 12. Prawo rzymskie w XXI wieku 13. "Prawo rzymskie" w wypowiedziach polskich parlamentarzystów CZĘŚĆ II Prawo rzymskie w Oświeceniu i jego znaczenie dla tworzenia XIX-wiecznych kodyfikacji prawa prywatnego 1. Dialog Solona i Justyniana u Fenelona a dyskusja o prawie rzymskim w Polsce XVIII wieku 2. Ignacego Krasickiego dialog Demostenesa z Cyceronem 3. Prawo i prawoznawstwo w ideologii twórców Encyklopedii 4. Andre Jean Boucher d'Argis - osiemnastowieczny autor Listów sędziego z Paryża o prawie rzymskim i sposobie jego wykładania we Francji 5. Obraz systemu prawnego Polski w Encyklopedii Diderota 6. Prace legislacyjne nad Kodeksem Napoleona 7. Systematyka Kodeksu Napoleona 8. Uwagi na temat roli prawa rzymskiego w pracach nad Code civil des Francais 9. Międzynarodowe prawo prywatne w pracach nad Kodeksem Napoleona 10. Mon Code est perdu! (na marginesie książki Katarzyny Sójki-Zielińskiej o Kodeksie Napoleona) 11. Dwieście lat Kodeksu Napoleona w Polsce - od nienawiści do miłości CZĘŚĆ III Prawo rzymskie - kluczem do rozumienia współczesnego prawa i państwa Rozdział I Demokratyczne państwo prawa 1. Uwagi na marginesie konstytucyjnego modelu państwa prawa 2. Rozważania Cycerona o państwie i prawie 3. Prawo naturalne a projekt Konstytucji RP 4. Mit omnipotencji prawa stanowionego (uwagi na marginesie edyktu Dioklecjana o cenach) 5. Promulgacja Kodeksu Teodozjusza na posiedzeniu senatu miasta Rzymu 6. "Tron i ołtarz" 7. Uwagi na marginesie ustawy uchwalonej przez Sejm w dniu 21 lipca 2006 r. (tzw. ustawy lustracyjnej) 8. "Okręcanie wyborców" - czyli crimen ambitus w prawie rzymskim 9. Korupcja 10. Pomniki 11. Pamięć o zmarłych 12. Kibice sportowi 13. Łacińskie paremie prawnicze w polskiej praktyce prawnej 14. Leges sapere (na marginesie księgi poświęconej profesorowi Januszowi Sondlowi) 15. Lex retro non agit - sformułowanie w polskiej praktyce prawnej 16. Retroaktywność prawa 17. Przedawnienie 18. Nieznajomość prawa szkodzi (u źródeł zasady ignorantia iuris nocet) 19. Cogitatio - voluntas w rzymskim prawie karnym (na marginesie D.48,19,18: cogitationis poenam nemo patitur) 20. Karanie 21. Prawo karne 22. Na marginesie żądań przywrócenia kary śmierci 23. Adwokaci Rozdział II Instytucje rzymskiego prawa prywatnego 1. Edoardo Volterra a współczesne badania nad małżeństwem rzymskim 2. Czynność prawna 3. Zobowiązania 4. Kontrakty 5. Odpowiedzialność quasi ex delicto w prawie rzymskim i jej wpływ na kształtowanie się współczesnych kategorii czynów niedozwolonych 6. Uwagi na temat lichwy 7. Spółka 8. Spadek 9. Upadłość 10. "Święta" własność prywatna CZĘŚĆ IV Romaniści - historycy prawa 1. Romaniści włoscy - doktorzy honoris causa Uniwersytetów polskich 2. Ignacy Koschembahr-Łyskowski (1[zasłonięte]864-19) 3. Stanisław Wróblewski - kodyfikator (1[zasłonięte]868-19) 4. Karol Koranyi - Profesor profesorów (1[zasłonięte]897-19) 5. Edward Gintowt (1[zasłonięte]899-19) 6. Henryk Kupiszewski (1[zasłonięte]927-19) Wybór literatury Indeks osób
|