Autor wskazuje, jak przeobrażenia współczesnych społeczeństw powodują, że problemy ochrony zdrowia dotychczas traktowane jako lokalne, nabierają znaczenia globalnego. Wszyscy ludzie są bowiem pacjentami, a system ochrony zdrowia ma wszechogarniający charakter, co osobom wykonującym zadania na jego rzecz daje wyjątkową władzę nad pozostałymi. Każda władza jednakże wiąże się z wielką odpowiedzialnością, którą społeczeństwo samo określa poprzez precyzowanie wymagań moralnych stawianych przed zawodami medycznymi. Społecznie pożądany stan to taki, gdy z obowiązków społecznych osoba wykonująca dany zawód chce i potrafi wywieźć swoje obowiązki indywidualne. Taką sytuację nazywamy „powołaniem” do wykonywania zawodu. W interesie społeczeństwa jest, aby przedstawicieli medycyny z powołaniem było jak najwięcej, gdyż wówczas jego wpływ na trwałość struktur społecznych będzie relatywnie największy. Zamiarem autora książki jest właśnie przybliżenie przedstawicielom zawodów pielęgniarskich takich możliwości.
Ponieważ książka ma służyć jako podręcznik przeznaczony dla pielęgniarek i pielęgniarzy, w jej redagowaniu autor korzystał z doświadczeń dydaktycznych podczas prowadzenia zajęć programowych z problematyki ogólnofilozoficznej i etycznej ze studentami na kierunkach pielęgniarstwo w Akademii Pomorskiej w Słupsku oraz na Uniwersytecie Zielonogórskim.
Spis treści:
Wstęp
Część I. Etyka a medycyna
Rozdział 1. Etyka jako dyscyplina naukowa
1.1. Biologiczne determinanty moralności
1.2. Etyka a moralność
1.3. Istota wartości i norm moralnych
1.3.1. Wartości
1.3.2. Wartościowanie
1.3.3. Norma moralna
1.4. Internalizacja wartości moralnych
1.5. Ideał, model i wzór moralny
1.6. Rozwój moralny
1.7. Wolność i konieczność
1.8. Egoizm a altruizm
1.9. Sumienie
Rozdział 2. Etyka w medycynie
2.1. Bioetyka
2.2. Cnoty moralne a sprawności zawodowe w medycynie
2.3. Bezpieczeństwo i dehumanizacja jako dylematy etyczne współczesności
2.4. Zdrowie jako wartość moralna
2.4. Bioetyka a zdrowie człowieka
Rozdział 3. Źródła etyki medycznej
3.1. Zarys historii etyki lekarskiej
3.2. Etyka zawodu lekarza
Część II. Teoretyczne podstawy etyki zawodowej w pielęgniarstwie
Rozdział 4. Praca jako powołanie człowieka
4.1. Sens życia ludzkiego
4.2. Pojęcie pracy
4.3. Wpływ wykonywanej pracy na moralność jednostki
4.4. Zawód i etos zawodowy. Honor zawodowy
4.5. Etyka zawodów medycznych a bioetyka
4.6. Zawodowe kodeksy etyczne
Rozdział 5. Pacjent w systemie służby zdrowia
5.1. Autonomia pacjenta a cel interwencji medycznych
5.2. Narodziny jako problem moralny
5.3. Choroba jako moment krytyczny w życiu człowieka
5.4. System opieki zdrowotnej jako teren walki o zdrowie społeczeństwa
5.5. Rehabilitacja jako problem moralny
5.6. Medyczne i moralne problemy śmierci i umierania
5.7. Problem sprawiedliwego podziału usług medycznych
Rozdział 6. Pielęgniarka
6.1. Rys historyczny etyki pielęgniarskiej
6.2. Historia etyki pielęgniarskiej w Polsce
6.3. Dokumenty prawa międzynarodowego
6.4. Polskie prawodawstwo w zakresie zastosowań medycyny
6.5. Karta Pracowników Służby Zdrowia
6.6. Kodeks Międzynarodowej Rady Pielęgniarek (ICN)
6.7. Kodeksy etyki zawodowej w pielęgniarstwie polskim
Część III. Etyka w pracy pielęgniarskiej
Rozdział 7. Konflikty moralne w pracy zawodowej pielęgniarki
7.1. Pielęgniarstwo – praca czy powołanie? Sens pracy zawodowej
7.2. Prawa pacjenta a „Kodeks etyki zawodowej polskiej pielęgniarki i położnej”
Rozdział 8. Komunikacja społeczna w pielęgniarstwie
8.1. Relacje pacjent-pielęgniarka
8.2. Prawda i tajemnica zawodowa
8.3. Komunikacja z rodziną pacjenta
Rozdział 9. Deontologia zawodu pielęgniarskiego
9.1. Odpowiedzialność zawodowa
9.2. Obowiązki wobec społeczeństwa
9.3. Obowiązki wobec własnej grupy zawodowej
9.4. Obowiązki wobec siebie
9.5. Społeczny prestiż zawodu
Rozdział 10. Ratownictwo medyczne
10.1. Sytuacje kryzysowe w medycynie
10.2. Podejmowanie decyzji moralnych w sytuacjach krytycznych
10.3. Ratownictwo medyczne w stanach granicznych
Rozdział 11. Pielęgniarka w służbie społeczeństwa
11.1. Funkcja opiekuńcza pielęgniarki środowiskowej/rodzinnej
11.2. Pielęgniarka w instytucjach szkolnych
11.3. Pielęgnowanie u kresu życia
11.4. Promocja zdrowia
11.5. Przyszłość zawodów pielęgniarskich
Zakończenie
Indeks osobowy
Bibliografia