Etyka lekarska

Autor: Tadeusz Brzeziński
Wydawca: Wydawnictwo Lekarskie PZWL
ISBN: 978-83-[zasłonięte]-3967-2
Rok wydania: 2011
Ilość stron: 422
Oprawa: twarda
Format: 16,5 x 23,5
Wydanie: 2 zmienione i uaktualnione

Wysyłka w ciągu 3-5 dni

EAN: 978[zasłonięte][zasłonięte]00396


Jest to nowoczesny, zmieniony i uaktualniony podręcznik etyki i deontologii lekarskiej.

Omówiono w nim problematykę prawno-etyczną dotyczącą między innymi prokreacji, transplantologii, tanatologii, eksperymentów medycznych (głównie z zakresu genetyki), błędu lekarskiego oraz tajemnicy lekarskiej.

Przedstawiono także najważniejsze współczesne dokumenty polskie i międzynarodowe związane z etyką lekarską. Zakres zmian jest spory, gdyż od czasu pierwszego wydania podręcznika, w czasie kilku lat uległy zmianom lub uzupełnieniom prawie wszystkie krajowe przepisy prawne. W mniejszym stopniu dotyczy to dokumentów międzynarodowych.

Autor dołożył starań, aby nasycenie podręcznika odwołaniami do ustaw, rozporządzeń czy konwencji nie przysłoniło jego humanistycznego charakteru.

Książkę wzbogacają przykłady z praktyki zawodowej samego autora oraz innych lekarzy i pielęgniarek.

Publikacja przeznaczona przede wszystkim dla lekarzy i studentów medycyny, ale może być przydatna także innym pracownikom służby zdrowia.



SPIS TREŚCI:

Rozdział 1. Wprowadzenie do etyki
1.1. Podstawowe pojęcia etyki ogólnej, niezbędne do zrozumienia zasad etyki lekarskiej i bioetyki
1.2. Pojęcia dobra i zła i ich zastosowanie w praktyce lekarskiej
1.3. Bioetyka

Rozdział 2. Zarys dziejów etyki lekarskiej
2.1. Dwa modele kształtowania postaw lekarzy w starożytności
2.2. Etyka lekarska w średniowiecznej Europie
2.3. Początki etyki lekarskiej w Polsce
2.4. Izby lekarskie i pierwsze kodeksy deontologiczne
2.5. Rozwój myśli deontologicznej w Polsce na przełomie XIX/XX wieku
2.6. Etyka lekarska jako problem międzynarodowy po II wojnie światowej
2.7. Problemy etyki lekarskiej w Polsce po II wojnie światowej

Rozdział 3. Prawa pacjenta
3.1. Paternalizm czy partnerstwo. Stosunek lekarz-pacjent w przeszłości i w dobie współczesnej
3.2. Karta Praw Pacjenta
3.3. Europejska Konwencja Bioetyczna
3.4. Dokumenty wzorcowe dotyczące praw pacjenta
3.5. Stosunek lekarz-pacjent w świetle podstawowych praw pacjenta
3.6. Nadzór nad przestrzeganiem praw pacjenta
3.7. Godność lekarza i jego prawa
3.8. Dodatkowe informacje o regulacjach prawnych i związanych z tym zagrożeniach

Rozdział 4. Tajemnica zawodowa lekarza
4.1. Tajemnica lekarska w tradycjach historycznych
4.2. Zakres tajemnicy lekarskiej
4.3. Zwolnienie od obowiązku zachowania tajemnicy
- Ustawowe zwolnienia z zachowania tajemnicy
- Postępowanie w przypadku badania na żądanie uprawnionych ustawami organów i instytucji
- Postępowanie dotyczące nieujawnienia tajemnicy stanowiącej niebezpieczeństwo dla zdrowia lub życia pacjenta lub innych osób
- Ujawnienie tajemnicy za zezwoleniem pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego
- Udzielanie informacji innemu lekarzowi lub personelowi medycznemu
- Tajemnica zawodowa a praktyczna nauka zawodów medycznych
- Wykorzystanie wiadomości objętych tajemnicą do celów naukowych
4.4. Tajemnica dotycząca dokumentacji lekarskiej
4.5. Tajemnica wobec pacjenta, którego informacje dotyczą
4.6. Odpowiedzialność za naruszenie zasad zachowania tajemnicy lekarskiej

Rozdział 5. Obowiązek i prawo udzielania pomocy
5.1. Lekarz jako przymusowy samarytanin
5.2. Lekarz a samobójstwo
5.3. Zgoda na zabieg diagnostyczny i leczniczy
- Przesłanki ważności zgody
- Zakres zgody
- Postępowanie w przypadku braku zgody na określony rodzaj leczenia
5.4. Działanie lekarza bez zgody osoby poddanej zabiegom medycznym
- Działanie lekarza przy braku porozumienia się z chorym lub przy braku zgody przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego osoby nieletniej lub ubezwłasnowolnionej
- Działanie bez zgody ze względu na dobro społeczne
5.5. Lekarz w kontaktach z wymiarem sprawiedliwości
5.6. Postępowanie lekarza wobec chorych psychicznie
5.7. Działanie lekarza w warunkach wojny

Rozdział 6. Ryzyko diagnostyczne i terapeutyczne
6.1. Pojęcie ryzyka i zakres jego dopuszczalności
- Ryzyko w diagnostyce
- Ryzyko w terapii farmakologicznej
- Ryzyko w terapii chirurgicznej
6.2. Lekarz a metody medycyny niekonwencjonalnej
6.3. Ryzyko w postępowaniu profilaktycznym
6.4. Słowo lekarza jako czynnik ryzyka

Rozdział 7. Problemy etyczne prokreacji
7.1. Przemiany obyczajowe w odniesieniu do życia seksualnego
7.2. Zapobieganie ciąży
7.3. Sterylizacja
7.4. Dziecko niechciane i jego losy
7.5. Przerywanie ciąży
7.6. Sztuczna inseminacja
7.7. Zapłodnienie pozaustrojowe
7.8. Instytucja matki zastępczej
7.9. Diagnostyka prenatalna
7.10. Odchylenia od normy współżycia seksualnego a etyka lekarska

Rozdział 8. Problemy etyczne transplantologii
8.1. Historyczne aspekty rozwoju transplantologii
8.2. Transplantologia a kolejne modyfikacje definicji śmierci
8.3. Pobieranie komórek, tkanek i narządów od żywego dawcy
8.4. Stosunek do transplantacji narządów ze zwłok w badaniach socjologicznych i wyrażanych opiniach
8.5. Domniemana zgoda czy domniemany brak zgody?
8.6. Problemy etyczne ksenotransplantacji

Rozdział 9. Problemy etyczne tanatologii
9.1. Ewolucja postaw wobec śmierci i człowieka umierającego
9.2. Wartość i jakość życia
9.3. Rozmowa z chorym i jego rodziną o niepomyślnym rokowaniu
9.4. Granice walki o życie
9.5. Opieka terminalna
9.6. Opieka paliatywna
9.7. Eutanazja

Rozdział 10. Etyka badań naukowych
10.1. Etos uczonego. Zagrożenia moralne w badaniach naukowych
10.2. Eksperyment
- Rodzaje eksperymentu biomedycznego i ich definicje
- Podstawowe zasady etyczne i prawne regulujące dopuszczalność dokonywania eksperymentów
- Problemy etyczne badania leku
10.3. Problemy etyczne genetyki
10.4. Doświadczenia na embrionach i płodach ludzkich
- Klonowanie
- Komórki macierzyste
10.5. Badania na zwierzętach
10.6. Komisje bioetyczne i ich działalność
10.7. Zasady dobrych obyczajów w publikacjach naukowych

Rozdział 11. Błąd lekarski a etyka
11.1. O zawinionych i niezawinionych błędach lekarskich
- Błąd popełniony z niedostatku wiedzy
- Błąd wynikający z przekroczenia kompetencji
- Błąd wynikający z niewykazania należytej staranności
11.2. Postępowanie lekarza w przypadku popełnienia błędu lekarskiego
11.3. Odpowiedzialność moralna za postępowanie innej osoby w zespole

Rozdział 12. Lekarz a współpracownicy i uczniowie. Koleżeństwo lekarskie
12.1. Solidarność zawodowa
12.2. Koleżeństwo a krytyka postępowania
12.3. Lekarz w zespole pracowników medycznych
12.4. Lekarz jako nauczyciel
12.5. Lekarz jako konsultant

Rozdział 13. Dobre obyczaje w praktyce lekarskiej
13.1. Tradycje praktyki prywatnej lekarza
13.2. Złe i dobre przejawy konkurencji lekarskiej
13.3. Informacja o praktyce a niedopuszczalne formy reklamy. Zasady etyczne ogłaszania się lekarzy
13.4. Honoraria lekarskie
13.5. Aktywa i pasywa praktyki prywatnej w dobie współczesnej
13.6. Praktyka prywatna a obowiązki lekarza w publicznej służbie zdrowia

Rozdział 14. Lekarz a społeczeństwo i instytucje ochrony zdrowia. Konflikty moralne w zdrowiu publicznym
14.1. Lekarz wobec zorganizowanych form pomocy medycznej
- Problemy etyczne dotyczące racjonowania metod leczenia i alokacji środków finansowych
- Lekarz a niedomagania w zakładzie opieki zdrowotnej
14.2. Lekarz a zdrowie publiczne
14.3. Lekarz a producenci i sprzedawcy leków i aparatury medycznej
14.4. Lekarz w walce o swoje prawa

Rozdział 15. Samorządy i ich rola w przestrzeganiu przez pracowników ochrony zdrowia zasad etyki zawodowej
15.1. Rola rzeczników odpowiedzialności zawodowej i sądów lekarskich
15.2. Izby i kodeksy etyczne innych zawodów medycznych

Zakończenie

Aneksy
Aneks 1. Kodeks Etyki Lekarskiej
Aneks 2. Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta
Aneks 3. Konwencja o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej wobec zastosowań biologii i medycyny
Aneks 4. Deklaracja helsińska
Aneks 5. Dobre obyczaje w nauce. Zbiór zasad i wytycznych
Aneks 6. Ustawa o izbach lekarskich z dnia 17 maja 1989 r. (wybrane artykuły)
Aneks 7. Kodeks Etyki Zawodowej Polskiej Pielęgniarki i Położnej
Aneks 8. Kodeks Etyki Aptekarza RP
Aneks 9. Deklaracja hawajska
Aneks 10. Skala inwazyjności badań na żywych kręgowcach

Literatura uzupełniająca

Skorowidz