Indeks nazwisk.
Stanisław Ossowski
Data i miejsce urodzenia 22 maja 1897
Lipno
Data i miejsce śmierci 7 listopada 1963
Warszawa
Stanisław Ossowski (ur. 22 maja 1897 w Lipnie, zm. 7 listopada 1963 w Warszawie) - polski socjolog, metodolog nauk społecznych i teoretyk kultury. Profesor Uniwersytetu Łódzkiego (lata 1[zasłonięte]945-19) i Uniwersytetu Warszawskiego (lata 1[zasłonięte]947-19). Mąż Marii Ossowskiej.
Studiował filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Jego nauczycielami byli m.in. Tadeusz Kotarbiński, Jan Łukasiewicz i Władysław Tatarkiewicz. Studiował też w Paryżu (Collège de France), w Rzymie i w Londynie (m.in. u Bronisława Malinowskiego). Brał udział w wojnie 1920 roku. Doktorat (Analiza pojęcia znaku, 1925) napisał u Tadeusza Kotarbińskiego na UW.
Brał udział w kampanii wrześniowej. Okupację spędził we Lwowie i w Warszawie. Uczył socjologii na podziemnym uniwersytecie.
Po wojnie najpierw związany z Uniwersytetem Łódzkim, od 1948 roku z UW. W 1951 roku usunięty z uniwersytetu z przyczyn politycznych. Przywrócony na fali odwilży popaździernikowej
W 1957 roku współtworzył Polskie Towarzystwo Socjologiczne, w latach 1[zasłonięte]959-19 był wiceprzewodniczącym Międzynarodowego Towarzystwa Socjologicznego.
Ossowski był jednym z największych autorytetów intelektualno-moralnych w powojennej Polsce, przyczynił się w znacznym stopniu do odbudowy znaczenia socjologii polskiej.
Był przedstawicielem orientacji humanistycznej, dostrzegał zasadnicze różnice pomiędzy naukami przyrodniczymi a społecznymi. Sądził, że wszystkie zjawiska życia społecznego mają aspekt świadomościowy. Na przykład więź społeczna, szczególnie etniczna czy narodowa, jest efektem wyobrażeń i przekonań. Ich formy patologiczne takie jak rasizm czy szowinizm Ossowski zdecydowanie piętnował, chwaląc jednocześnie przejawy pozytywne takie jak patriotyzm ("ojczyzna prywatna"lub "ojczyzna ideologiczna").
Przez całe życie pisał dziennik, którego fragmenty ukazały się w kwartalniku Kultura i Społeczeństwo (1983/84).
[edytuj] Najważniejsze dzieła
* U podstaw estetyki (1933)
* Nauka o nauce (1935)
* Więź społeczna i dziedzictwo krwi (1939)
* Struktura klasowa w społecznej świadomości (1957)
* O osobliwościach nauk społecznych (1962)
* O ojczyźnie i narodzie (1984)