ZESZYT DO ĆWICZEŃ Z ENTOMOLOGII STOSOWANEJ
BARBARA CZAJKOWSKA
SPIS TREŚCI Wstęp 5 Charakterystyka i przegląd nicieni – Nematoda (Zbigniew T. Dąbrowski) 6 Gromada: Nicienie – Nematoda 6 Niszczyk zjadliwy – Ditylenchus dipsaci (Kuhn.) 8 Mątwik ziemniaczany – Globodera rostochiensis (Woll.) 10 Mątwik burakowy – Heterodera schachtii Schmidt 12 Guzak północny – Meloidogyne hapla Chitw 14 Węgorek truskawkowiec – Aphelenchoides fragariae (R.B.) 16 Charakterystyka i przegląd roztoczy – Acarida (Danuta Kropczyńska-Linkiewicz) 18 Rząd: Roztocze – Acarida 18 Przędziorek chmielowiec – Tetranychus urticae Koch 20 Przędziorek szklarniowiec – Tetranychus cinnabarinus (Boisd.) 22 Przędziorek owocowiec – Panonychus ulmi (Koch) 24 Nadrodzina: Szpeciele – Eriophyoidea 26 Wielkopąkowiec porzeczkowy – Cecidophyopsis ribis (Westw.) 28 Podskórnik gruszowy – Eriophyes piri (Pgst.) 30 Pordzewiacz jabłoniowy – Aculus schlechlendali (Nal.) 30 Roztocz truskawkowy – Tarsonemus fragariae Zimm. (rodzina: Różnopazurkowce – Tarsonemidae) 32 Rozkruszek drobny – Tyrophagus putrescentiae Schrank (nadrodzina: Rozkruszki – Acaroidea) (Stanisław Ignatowicz) 34 Rozkruszek korzeniowy – Rhizoglyphus echinopus F. et R. (nadrodzina: Rozkruszki – Acaroidea) (Stanisław Ignatowicz) 36 Budowa i rozwój owadów – Insecta (Barbara Czajkowska) 38 Charakterystyka i przegląd owadów – Insecta 56 Rząd: Prostoskrzydłe – Orthoptera (Zbigniew T. Dąbrowski) 56 Turkuć podjadek – Gryllotalpa gryllotalpa L. 57 Rząd: Wciornastki – Thysanoptera (Zbigniew T. Dąbrowski) 58 Wciornastek tytoniowiec – Thrips tabaci Lind. 60 Wciornastek zachodni – Frankliniella occidentalis (Pergande) 62 Rząd: Pluskwiaki równoskrzydłe – Homoptera (Małgorzata Kiełkiewicz) 64 Skoczek różany – Typhlocyba rosae L. = Edwardsiana rosae 66 Miodówka jabłoniowa – Psylla mali Schm. 68 Miodówka gruszowa plamista – Psylla pyri L. 70 Mączlik szklarniowy – Trialeurodes vaporariorum Westw. 72 Rodzina: Mszycowate – Aphididae 74 Mszyca brzoskwiniowa – Myzodes persicae Sulz. = Myzus persicae (Sulz.) 76 Mszyca jabłoniowa – Aphis pomi Deg. 78 Mszyca jabłoniowo-babkowa = syn. porazik jabłoniowo-babkowy – Dysaphis plantaginea Pass. 80 Mszyca wiśniowa = syn. mszyca wiśniowo-przytuliowa – Myzus cerasi F. 82 Mszyca porzeczkowo-czyściecowa – Cryptomyzus ribis 84 Mszyca śliwowo-trzcinowa – Hyalopterus pruni Geoffroy 86 Mszyca kapuścianka – Brevicoryne brassicae L. 88 Mszyca ogórkowa – Aphis gossypi Kalt. = Cerosipha gossypi Glov. 90 Mszyca burakowa – Aphis fabae Scop. 92 Bawełnica korówka – Eriosoma lanigerum Hausm. 94 Nadrodzina: Czerwce – Coccoidea 96 Misecznik śliwowy – Parthenolecanium corni Bouche 98 Skorupik jabłoniowy – Lepidosaphes ulmi L. 100 Wełnowiec cytrusowiec – Planococcus citri Risso 102 Rząd: Pluskwiaki różnoskrzydłe – Heteroptera (Danuta Kropczyńska-Linkiewicz) 104 Zmienik lucernowiec – Lygus rugulipennis Popp. 106 Warzywnica kapustna – Eurydema oleracea L. 108 Rząd: Chrząszcze – Coleoptera (Stanisław Ignatowicz) 110 Słodyszek rzepakowy – Meligethes aeneus F. 112 Chrabąszcz majowy – Melolontha melolontha L. 114 Osiewnik ciemny – Agriotes obscurus L. 116 Kistnik malinowiec – Byturus tomentosus Fabr. 118 Stonka ziemniaczana – Leptinotarsa decemlineata Say. 120 Pchełki ziemne – Phyllotreta sp. 122 Strąkowiec grochowy – Bruchus pisorum L. 124 Strąkowiec fasolowy – Acanthoscelides obtectus Say. 126 Kwieciak jabłkowiec – Anthonomus pomorum L. 128 Kwieciak malinowiec – Anthonomus rubi Hbst. 130 Kwieciak gruszowiec – Anthonomus piri Koll. 132 Opuchlak truskawkowiec – Otiorrhynchus sulcatus (L.) 134 Chowacz brukwiaczek – Ceutorrhynchus napi Gyll. 136 Rząd: Motyle – Lepidoptera (Barbara Czajkowska) 138 Piędzik przedzimek – Operophtera brumata L. 140 Namiotnik jabłoniowy – Hyponomeuta malinellus Zell. 142 Znamionówka tarniówka – Orgyia antiqua L. 144 Przeziernik porzeczkowiec – Synanthedon tipuliformis Cl. 146 Owocówka śliwkóweczka – Laspeyresia funebrana Tr. 148 Owocówka jabłkóweczka – Cydia pomonella L. 150 Zwójka bukóweczka – Pandemis heparana Schiff. et Den. 152 Zwójka koróweczka – Enarmonia woeberiana Schiff. 154 Pachówka strąkóweczka – Laspeyresia nigricana Steph. 156 Toczyk gruszowiaczek – Leucoptera scitella Zell. 158 Rolnica panewka – Amathes c-nigrum L. 160 Piętnówka kapustnica – Mamestra brassicae L. 162 Tantniś krzyżowiaczek – Plutella maculipenis Curt. 164 Bielinek kapustnik – Pieris brassicae L. 166 Bielinek rzepnik – Pieris rapae L. 168 Rząd: Muchówki – Diptera (Anna Tomczyk) 170 Koziułka warzywna – Tipula oleracea L. 172 Śmietka kapuścianka – Hylemyia brasicae Bche. 174 Śmietka cebulanka – Hylemyia antiqua Meig. 176 Śmietka ćwiklanka – Pegomyia hyoscyami Panz. 178 Śmietka kiełkówka – Hylemyia platura Meig. 180 Miniarka ciepłolubka – Liriomyza trifolii 182 Miniarka powszechnianka – Liriomyza bryoniae Meig. 184 Pryszczarek malinowiec – Lasioptera rubi Heeg. 186 Pryszczarek namaliniak łodygowy – Resseliella theobaldi Barnes 188 Pryszczarek porzeczkowiak pędowy – Thomasiniana ribis Marik 190 Pryszczarek kapustnik – Dasyneura brassicae Winn 192 Nasionnica trześniówka – Rhagoletis cerasi L. 194 Połyśnica marchwianka – Psila rosae F. 196 Ziemiórka spp. – Sciara = Lycoria spp. 198 Rząd: Błonkówki – Hymenoptera (Danuta Kropczyńska-Linkiewicz) 200 Owocnica jabłkowa – Hoplocampa testudinea Klug. 202 Owocnica żółtoroga – Hoplocampa minuta Christ. 204 Brzęczak porzeczkowy – Pteronidea ribessi Scop. 206 Śluzownica ciemna – Caliroa limacina Retz. 208 Przegląd ważniejszych szkodników roślin (Barbara Czajkowska) 210 Szkodniki roślin warzywnych uprawianych w polu 210 Szkodniki roślin warzywnych uprawianych pod osłonami 220 Szkodniki roślin sadowniczych 226 Szkodniki roślin ozdobnych 238 Literatura 248