Prezentowana praca stanowi drugą część Encyklopedii Samorządu Terytorialnego. Część 1. Ustrój, wydanej w roku 2010.

Po dwudziestu latach od utworzenia gmin, kilkunastu od reformy, która wprowadziła powiaty i województwa samorządowe i po wielu dalszych działaniach decentralizacyjnych, przyszedł czas na pogłębioną refleksję i kompleksowe ujęcie zadań i kompetencji samorządu terytorialnego. W tym czasie zakres zadań i kompetencji samorządu terytorialnego ulegał stałemu rozszerzaniu – poprzez zwiększanie zakresu zadań własnych i przekazywanie na rzecz samorządu licznych zadań z zakresu administracji rządowej. Problematyka samorządu terytorialnego cieszy się zainteresowaniem doktryny, co zaowocowało wielką liczbą monografii, artykułów i komentarzy. Jednocześnie jednak brakowało do dzisiaj kompleksowego opracowania zakresu działania samorządu terytorialnego po zmianach, jakie zachodziły na przestrzeni lat. Prezentowana praca wypełnia tę lukę oraz wykazuje po raz pierwszy w takich rozmiarach i ujęciu, w oparciu o ogromny materiał normatywny, jak bardzo istotną i znaczącą część zadań publicznych wykonuje obecnie samorząd terytorialny w Polsce.

Publikacja stanowi dzieło zbiorowe pracowników Katedry Prawa Administracyjnego i Nauki Administracji Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, od lat zajmujących się problematyką samorządu terytorialnego. Podstawę opracowania haseł stanowi prawo materialne określające zadania i kompetencje jednostek samorządu terytorialnego i ich organów. Na końcu hasła podawane są akty normatywne regulujące określone zadanie lub kompetencję.