Książka zawiera trzy działy: podstawowe informacje z dziedziny badania i oceny materiałów elektroizola-cyjnych, zasady badania ich własności podstawowych dielektrycznych, mechanicznych, cieplnych, fizycznych i chemicznych oraz odporności materiałów na wpływy klimatyczne i na napromieniowanie, wreszcie zasady specjalistycznych badań własności określonych grup materiałów elektroizolacyjnych oraz wytyczne dostosowania badań własności podstawowych (do oceny materiałów) do specyficznych warunków związanych z określonymi grupami materiałów elektroizolacyjnych. W książce zestawiono również wykazy metodycznych norm krajowych i zagranicznych oraz literatury naukowo-technicznej.
Książka jest przeznaczona dla inżynierów i techników zarówno z przemysłu elektrotechnicznego i energetyków użytkowujących materiały elektroizolacyjne, jak i z przemysłów chemicznego, naftowego i papierniczego produkujących te materiały. Książka powinna też stanowić pomoc naukową dla studentów wydziałów elektrycznych i chemicznych wyższych uczelni technicznych, zwłaszcza o specjalizacji „technologia i materiałoznawstwo"
Tytuł:
BADANIE MATERIAŁÓW ELEKTROIZOLACYJNYCH
Autor: ZBIGNIEW SICINSKI
Wydawnictwo i rok wydania: WYDAWNICTWA NAUKOWO-TECHNlCZNE
WARSZAWA
1968 Wyd. I
2710 egz.
Stan: +db przytarcia, zadarcia obwoluty, podpis na 1 stronie
Oprawa: twarda
Ilość stron i format: 395str.
17x24cm
Ilustracje: rys.
Spis treści:
SPIS TREŚCI
Część I. WIADOMOŚCI OGÓLNE 19
1. Wstępne wiadomości o badaniach I9
Potrzeba i cel badań materiałowych 19
Zasady badania materiałów izolacyjnych 20
Elementy badania materiałów 22
Wpływy uboczne 2S
Uchyby i rozrzuty 27
Opracowanie matematyczne wyników badań . 28
Uwagi ogólne -------.---.;-,-.-.- 23
Ograniczenie analizy statystycznej, odrzucanie wyników, średnia
geometryczna, tendencje i uskoki ....,.,.,... 28
Określanie wartości przewidywanej - 30
Wyznaczanie przewidywanej zależności . 34
Sprawdzanie ustalonych zależności , 35
2. Systematyka własności materiałów elektroizolacyjnych . 36
Definicje i podział - 35
Podstawowe własności fizyczne i chemiczne 37
Własności technologiczne i specjalne , . . 37
Własności układów izolacyjnych 38
Część II. METODY BADANIA PODSTAWOWYCH WŁASNOŚCI MATERIA
ŁÓW ELEKTROIZOLACYJNYCH 41
3. Przygotowanie próbek do badań technicznych 41
3.1. Pobranie i wykonanie próbek 41
4. Badanie przenikalności dielektrycznej oraz współczynnika stratności die
lektrycznej materiałów izolacyjnych 43
Wiadomości podstawowe 43
Elementy badania w pomiarach przenikalności dielektrycznej i współ
czynnika stratności dielektrycznej 45
Próbka badanego materiału izolacyjnego 46
Kondensator pomiarowy 47
4.3. Metody pomiarowe 55
Metody mostkowe s. 56
Mostek Scheringa 1 59
Mostek Scheringa wielkiej częstotliwości 62
Wysokonapięciowy mostek Scheringa 63
Mostek Scheringa odwrócony . 64
Mostek Scheringa z transformatorem zasilającym izolowanym
i pomocniczym układem kompensacyjnym 64
9
10
SPIS TREŚCI
4.3.7. Mostek Scheringa z automatycznym uzyskiwaniem równowagi
4.3.S. Mostek-kompensator
Mostki transformatorowe lub o gałęziach indukcyjnych ....
Metoda podstawienia Giebego i Zicknera
5. Badanie oporności materiałów elektroizolacyjnych
Wiadomości podstawowe
Elementy pomiarów oporności materiałów izolacyjnych
Wielkości mierzone
Próbka badanego materiału
Elektrody pomiarowe
5.3. Metody pomiarowe
Metoda techniczna
Metoda porównawcza
Metoda balistyczna
Metody elektrometryczne
6. Badanie wytrzymałości dielektrycznej materiałów izolacyjnych ....
Wiadomości podstawowe
Elementy badania wytrzymałości dielektrycznej materiałów izola-
lacyjnych
Elektrody
Środowisko probiercze
Próbki
Układy do pomiaru wytrzymałości dielektrycznej materiałów
izolacyjnych
Obliczanie wyników
Statystyczne ujęcie wyników badania wytrzymałości dielek
trycznej
7. Badanie odporności na prądy pełzające .
7.1. Metody pomiaru odporności materiałów na prądy pełzające
Metoda wysokonapięciowa
Metoda kroplowa
Metoda ASTM
8. Badanie odporności na wyładowania niezupełne
Definicje wielkości charakteryzujących jonizację i ich zależności .
Metody badania odporności na wyładowania niezupełne ....
9. Badanie odporności na działanie łuku elektrycznego
Badanie odporności na łuk elektryczny o małym natężeniu prądu pod
wysokim napięciem
Badanie odporności na łuk elektryczny przy dużym natężeniu prądu
i niskim napięciu
10. Badanie własności mechanicznych
10.1. Wiadomości podstawowe
10.1.1. Wielkości charakteryzujące własności wytrzymałościowe ma
teriałów izolacyjnych
Wytrzymałość na rozciąganie
Wytrzymałość na ściskanie, pełzanie
Wytrzymałość na zginanie
Udarność
Wytrzymałość małych próbek
Twardość
Odporność na zmęczenie
11. Badanie własności cieplnych
11.1. Przewodność cieplna
Pomiar przewodności cieplnej metodą pośrednią
Pomiar przewodności cieplnej metodą porównawczą . . . -
65 66 67 71
72 73 74 74 78 79 81 81
86 92 92
94 94 96
97 102
103
105
106 [zasłonięte] 108 110
111 [zasłonięte] 115
122 [zasłonięte] 125
126 126
127 [zasłonięte] 132 134 [zasłonięte] 137 139 140
144 [zasłonięte] 147 148
SPIS TREŚCI 11
Ciepło właściwe Jjj?
Temperaturowy współczynnik rozszerzalności 181
Temperatura mięknienia i kropienia 151
Temperatura krzepnienia lojj
Temperatura zapłonu i palenia - - J54
Palność J55
Żaroodporność . 15^
Odporność cieplna 186
Wytrzymałość cieplna wg Martensa 157
Temperatura ugięcia pod obciążeniem 158
Punkt mięknienia wg Vicata 159
Odporność na działanie niskiej temperatury 160
Odporność na nagłe zmiany temperatury 160
Dopuszczalna temperatura robocza 161
12. Badanie własności fizycznych 162
Wymiary materiałów izolacyjnych 162
Zawartość wilgoci oraz higroskopijność 163
12.2.1. Metody pomiaru współczynnika przenikalności pary 7/odnej . 166
Nasiąkliwość i porowatość 169
Pęcznienie i skurcz 170
Lepkość 170
Wiskozymetr Englera 171
Wiskozymetr Hopplera 172
Wiskozymetry kapilarne 173
Wiskozymetry rotacyjne 173
Wiskozymetry ultradźwiękowe 173
Penetracja 174
Gęstość, ciężar właściwy i objętościowy 174
Określanie jednorodności materiałów izolacyjnych 175
Wskaźnik jednorodności 175
Interpretacja statystycznego ujęcia wyników badania mate
riału izolacyjnego 176
Linearyzacja statystycznych wyników badania wg Weibulla . 176
13. Badanie własności chemicznych 177
Dokładność oznaczeń 177
Skład chemiczny 178
Kwasowość (zasadowość) 178
Liczba kwasowa 178
Odczyn wyciągu wodnego 179
Stężenie jonów wodorowych 179
Liczba neutralizacji 180
Liczba zmydlenia 180
Fozostałość po spopieleniu 181
Odporność na utlenianie 181
Odporność na działanie odczynników chemicznych 181
Zdolność rozpuszczania innych materiałów 183
14. Badanie odporności na działanie czynników techniczno-klimatycznych . 183
Wiadomości podstawowe 183
Warunki klimatyczne i narażenia 186
Rodzaje prób techniczno-klimatycznych 187
Typowe badania odporności na narażenia klimatu tropikal
nego 187
Stopnie nasilenia narażeń 188
14.4. Metodyka badań odporności na narażenia klimatów tropikalnych 188
Próba odporności na działanie powietrza gorącego i wilgot
nego 188
Próba odporności na działanie powietrza gorącego i suchego . 190
Próba odporności na nasłonecznienie 101
12
SPIS TREŚCI
SPIS THESCI
13
Próba odporności na pleśń 192
Badanie odporności na termity 194
Badanie odporności na działanie korozyjne mgły solnej . . . 196
Próba odporności na pyl lub piasek 197
Badania odporności materiałów izolacyjnych na działanie na
rażeń klimatycznych w warunkach naturalnych 198
Próby odporności na „zimno11 198
Próby odporności na atmosfery przemysłowe chemicznie agresywne 198
15. Badanie odporności materiałów izolacyjnych na promieniowanie nadfio
letowe (UV) , , , 109
15.1. Wiadomości podstawowe 199
Badanie odporności materiałów izolacyjnych na promienio
wanie słoneczne S00
Badanie odporności materiałów izolacyjnych na sztuczne pro
mieniowanie UV ?01
16. Badanie odporności materiałów izolacyjnych na promieniowanie joni
zujące 202
Zmienność własności materiałów elektroizolacyjnych pod wpływem
napromieniowania jonizującego 202
Elementy badania odporności materiałów izolacyjnych na promie
niowanie jonizujące 205
Wytyczne badawczego napromieniowywania materiałów izo
lacyjnych 205
Dobór i przygotowanie próbek do napromieniowania .... 206
Źródło i dawka promieniowania 207
16.3. Pomiar dawki promieniowania y za pomocą dawkomierza Frickego . 208
Część BCt. SPECJALISTYCZNE BADANIA TECHNICZNE MATERIAŁÓW
ELEKTROIZOLACYJNYCH 209
17. Badanie gazów elektroizolacyjnych 209
Elektrochemiczne oznaczanie zawartości tlenu w azocie 209
Oznaczanie kwasowości sześciofluorku siarki 210
18. Badanie materiałów ceramicznych i szkła (opracował dr inż. Jerzy Fekecz) 210
Zakres badań 210
Przygotowanie próbek do badań 211
Badanie własności dielektrycznych 211
18.3.1 Wytrzymałość dielektryczna 211
Przenikalność dielektryczna i współczynnik stratności die
lektrycznej 213
Oporność właściwa skrośna 214
Oporność właściwa powierzchniowa 215
Odporność na działanie łuku elektrycznego (łukoodporność) . 215
18.4. Badanie własności mechanicznych 217
Ogólna charakterystyka 217
Wytrzymałość na rozciąganie 217
Wytrzymałość na ściskanie 219
Wytrzymałość na zginanie 219
Udarność 220
Współczynnik sprężystości 220
Twardość 220
18.5. Badanie własności cieplnych 221
Ciepło właściwe 221
Temperaturowy współczynnik wydłużenia 221
Przewodność cieplna i przewodność temperaturowa 222
Odporność na zmiany temperatury 223
Ogniotrwałość zwykła 224
994
18 6 Badanie własności fizycznych ^
18.6.1. Ciężar objętościowy yr
18.0.2. Ciężar właściwy ~?i
Porowatość ^
Nasiąkliwość wodą ^jj
Nasiąkliwość fuksyną M?
18.7. Badanie struktury ilr
Ogólna charakterystyka ^
Badanie mikrostruktury - - - iiXl
18 7.3. Badanie submikrostruktury za pomocą mikroskopu elektro
nowego -. 227
Badania metodami rentgenowskimi ^?
Badanie struktury metodą ultradźwiękową ^Jjj
13.8. Ocena wyników badań
19. Badanie materiałów azbestowych 229
Materiałowy zakres badań 229
Metody badań własności materiałów azbestowych HV
Długość włókien azbestowych 230
Zawartość żelaza magnetycznego 231
Zawartość azbestu 231
20. Badanie miki i materiałów mikowych 231
Materiałowy zakres badań 231
Badanie miki 231
Jakościowe badania miki 231
Określanie wymiarów miki 232
Pomiary własności dielektrycznych miki 233
20.3. Badanie materiałów mikowych 234
Rozmiary i skład materiałów mikowych 234
Wytrzymałość dielektryczna i próby napięciowe 235
Własności technologiczne 235
Własności eksploatacyjne 236
21. Badanie olejów elektroizolacyjnych 237
Materiałowy zakres badań 237
Typowe metody badań olejów elektroizolacyjnych 237
Liczba kwasowa 238
Liczba zmydlenia 238
Odczyn wyciągu wodnego 238
Szlam 238
Pozostałość po spopieleniu 239
Próba ługowa (natronowa) 239
Punkt anilinowy 239
Liczba jodowa 240
Napięcie powierzchniowe 240
Lepkość 241
21.3. Metody badań właściwości olejów elektroizolacyjnych 241
Zawartość wody 242
Odporność na utlenienie 243
Własności gazowe olejów 247
Zawartość gazów 250
Wytrzymałość dielektryczna 251
Współczynnik stratności dielektrycznej tgc5 253
Oporność właściwa olejów izolacyjnych 255
Inne własności olejów izolacyjnych 255
21.4. Badania strukturalne 256
Analiza n-d-M oraz n-d-y 256
Analiza spektralna w zakresie podczerwieni 257
Analiza spektralna w zakresie promieniowania nadfioletowego 258
Chromatografia cienkich warstw 258
14
SPIS TREŚCI
r
SPIS TREŚCI
15
22. Badanie materiałów bitumicznych i wosków elektroizolacyjnych
22.1. Zakres badanych własności
22.2. Metody badań właściwości wosków i bitumóv
Ciągliwość (duktylność)
Przyczepności do podłoża .
Lepkość bitumów
Straty przez wyparowanie
Zdolność nasycania
22.2.6. Rozpuszczalność
Liczba zmydlenia
Liczba acetylowa
Własności dielektryczne ....... ' '
Odporność na działanie niskich temperatur .......
23. Badanie lakierów elektroizolacyjnych
Materiałowy zakres badań
Metody badań lakierów w stanie płynnym
Jednolitość i czystość
Rozcieńczalność
Lepkość . . .
Zawartość składników nielotnych
23.3. Metody badań technologicznych własności lakierów elektroizola
cyjnych
Zdolność wysychania lakieru w grubej warstwie
Zdolność spiekania lakieru
Zdolność klejenia i przeczepności lakieru
Zmiany oporności izolacji cewek próbnych po wpływem dzia
łania wody
23.4. Metody badań utwardzonych powłok lakierowych
Przygotowanie próbek
Zakres badań
Czas schnięcia
Zanieczyszczenia
Twardość powłok lakierowych
Mięknienie utwardzonego lakieru
Elastyczność lakieru
Odporność na działanie oleju transformatorowego
Wytrzymałość dielektryczna
Współczynnik stratności dielektrycznej i przenikalność die
lektryczna
Oporność właściwa
Odporność na łuk elektryczny
23.5. Odporność lakierów na starzenie
Zmiany elastyczności powłok lakierowych
Zmiany spiekalności
Odporność na mikrope_knięcia
Ubytek ciężaru
Zmiany wytrzymałości dielektrycznej
Zmiany oporności właściwej skrośnej
Wyznaczenie granicznej temperatury pracy
23.6. Badania strukturalne
Analiza spektralna w zakresie podczerwieni
Chromatografia gazowa
Metoda derywatograficzna
23.7. Badanie lakierów pokrywających do izolacji emaliowanych drutów
nawojowych
Własności mechaniczne
Skłonność powłok lakierowych do mikropęknięć
Własności cieplne
Własności dielektryczne
Odporność powłok lakieronych na starzenie
259
259 [zasłonięte] 260 260 [zasłonięte] 261 261 [zasłonięte] 261 262 [zasłonięte] 262
262
262 [zasłonięte] 263 263 [zasłonięte] 264
265 [zasłonięte] 266 267
269 [zasłonięte] 271 271 [zasłonięte] 272 272 [zasłonięte] 273 274 274
275 [zasłonięte] 275 275 [zasłonięte] 277 277 [zasłonięte] 279 280 [zasłonięte] 281 282 [zasłonięte] 284
284 [zasłonięte] 287 287 288
23.7.6. Odporność powłok lakierowych drutów nawojowych na czyn
niki chemiczne
24. Badanie elastomerów (opracował mgr inż. Stanisław Różecki)
Zakres badań
Przygotowanie i przechowywanie próbek
Typowe metody badań elastomerów
Oporność skrośna i powierzchniowa
Przenikalność dielektryczna i współczynnik stratności die
lektrycznej !
Wytrzymałość na rozciąganie
Twardość (miękkość)
Ścieralność
Odporność na rozdzieranie
Wytrzymałość na ściskanie
Pełzanie i relaksacja naprężeń (odprężenie)
Wytrzymałość zmęczeniowa
Odporność na działanie niskich temperatur, temperatura zesz
klenia i kruchości, krzywe termomechaniczne
Badania odporności na starzenie
Odporność na działanie cieczy
24.4. Badania strukturalne elastomerów
Spektrograficzne badania elastomerów promieniami podczer
wonymi
Badania elastomerów za pomocą mikroskopu elektronowego .
(opracował mgr inż. Stanisław
25. Badania tworzyw termoplastycznych
Różecki)
Zakres badań
Przygotowanie próbek do badań
Wpływ przygotowania próbek oraz czynników zewnętrznych na
własności tworzyw termoplastycznych
Wpływ parametrów technologicznych
Wpływ wilgotności względnej
Wpływ szybkości zwiększania odkształcę probierczych na wła
sności mechaniczne
25.4. Typowe metody badań tworzyw termoplastycznych
Oporość skrośna i powierzchniowa
Przenikalność dielektryczna i współczynnik stratności die
lektrycznej oraz wytrzymałość dielektryczna
Odporność na prądy pełzne i łuk elektryczny
Wytrzymałość na rozciąganie
Wytrzymałość na zginanie
Wytrzymałość na ściskanie
Udarność
Twardość
Odporność na działanie niskich temperatur
Odporność cieplna
25.4.11. Palność
Wskaźniki płynięcia stopionych tworzyw termoplastycznych .
Odporność na działanie cieczy i korozji naprężeniowej . . .
25.4.1,4. Badanie migracji plastyfikatorów
25.5. Badanie folii z tworzyw termoplastycznych
Własności dielektryczne
Własności fizyczne i mechaniczne
25.6. Badania strukturalne
25.6.1. Badania rentgenograficzne
26. Badanie tworzyw termoutwardzalnych i żywic lanych
26.1. Wykonanie kształtek do badań
26.1.1. Wykonanie próbnych wyprasek . .
292
293
293 [zasłonięte] 294 294
294 [zasłonięte] 295 296 [zasłonięte] 298 298 299
299 [zasłonięte] 303 303
303 303
304
304 304
305 [zasłonięte] 306
307
307 307
?07 [zasłonięte] 308 309 [zasłonięte] 309 3 0 310 [zasłonięte] 311 311 [zasłonięte] 313 314 [zasłonięte] 315 315 315
316
316 316
16
SPIS TREŚCI
SPIS TREŚCI
17
Wykonanie próbnych kształtek z tworzyw warstwowych . . . 317
Wykonanie próbnych kształtek z żywic lanych 317
Kształt i wymiary próbek 317
26.2. Badanie własności elektrycznych tworzyw termoutwardzalnych . . 319
Wytrzymałość dielektryczna 3lg
Współczynnik stratności dielektrycznej 31g
Oporność właściwa skrośna i powierzchniowa 320
Odporność na prądy pełzne 320
Odporność na działanie łuku elektrycznego 320
Odporność na wyładowania niezupełne 32j
26.3. Badanie własności mechanicznych tworzyw termoutwardzalnych . . 321
Wytrzymałość na rozciąganie 321
Wytrzymałość na ściskanie 321
Wytrzymałość na zginanie 322
Udarnośc 322
Wytrzymałość mechaniczna małych próbek 322
Twardość 322
Odporność na rozwarstwianie 323
Obrabialność tworzyw warstwowych 323
Badanie własności cieplnych tworzyw termoutwardzalnych .... 323
Badanie własności fizycznych tworzyw termoutwardzalnych .... 324
Skurcz prasowniczy 324
Chłonność wody 324
Badanie odporności chemicznej tworzyw termoutwardzalnych . . . 324
26.6.1 Badanie odporności tworzyw na działanie czynników che
micznych 324
Badanie własności technologicznych 325
Plastyczność prasownicza tłoczyw 325
Odporność tłoczyw na działania wrzącej wody 326
Zawartość w wyprasce substancji rozpuszczalnych w acetonie 326
26.B. Badanie żywic lanych 326
26.B.1. Zawartość grup epoksydowych 326
Zdolność reagowania żywic lanych 326
Stopień utwardzenia żywic lanych 327
26.9. Rozpoznawanie tworzyw sztucznych 328
27. Badanie materiałów włókienniczych 332
Materiałowy zakres badań 332
Badanie włókna i przędzy 332
Rodzaj włókna 332
Grubość przędzy 332
Wytrzymałość przędzy na rozciąganie 333
27.3. Badanie tkanin nasyconych (ceratek) 333
Wytrzymałość dielektryczna tkanin nasyconych (ceratek) . . 333
Dopuszczalna temperatura robocza 334
Odporność ceratek na składowanie 337
28. Badanie elektroizolacyjnych papierów i preszpanów 337
Zakres własności papierów elektroizolacyjnych 337
Badanie własności fizycznych papieru 337
Grubość 337
Ciężar objętościowy papieru 340
Przenikalność powietrza przez papier 340
Zdolność nasycania papieru 3^2
Zawartość wilgoci 342
28.3. Badanie własności dielektrycznych papieru 3
Współczynnik stratności dielektrycznej i przenikalność die
lektryczna papieru jjTj!
Przewodność wyciągu wodnego ,.„
Wytrzymałość dielektryczna ^
Liczba cząstek przewodzących
28.4. Badanie własności mechanicznych papieru 349
Samozerwalność, obciążenie zrywające 350
Opór przedarcia 351
Wytrzymałość na przepuklenie 351
Liczba podwójnych zgięć 352
Odporność na skręcanie 353
28.5. Badanie własności chemicznych papieru 353
Zawartość chlorków , 353
Rodzaj celulozy 354
Liczba miedziowa 354
Stopień polimeryzacji celulozy DP 355
23.6. Badanie odporności papieru na starzenie termiczne 357
Kryteria oceny stopnia zestarzenia papieru . 357
Metody starzenia papierów elektroizolacyjnych 359
28.7. Badania spektrograiiczne papierów elektroizołacyjnych . . . 361
Literatura: książki, czasopisma, normy 363
Skorowidz rzeczowy 389
2 Badanie materiałów elektroizolacyjnyc
"Moja strona" w Allegro
Zobacz inne moje aukcje - SZUKAJ W PRZEDMIOTACH UŻYTKOWNIKA - szybkie wyszukiwanie podobnych tytułów
Uwaga! Na zdjęciach wokół liter możliwe charakterystyczne zniekształcenia - wynik kompresji jpg. W rzeczywistości zniekształcenia nie występują. Możliwe też błędy literowe - z powodu niedoskonałości odczytu OCR, za co przepraszam i liczę na wyrozumiałość.
