W ambitnym projekcie linii kolejowej z Berlina do Bagdadu Niemcy widziały potężne narzędzie, które pozwoli wygrać pierwszą wojnę światową. Przedsięwzięcie to jednak, z góry skazane na fiasko, ukończono dopiero w 1940 roku. Lawina związanych z tym wydarzeń służy historykowi McMeekinowi za barwne tło do ukazania Wielkiej Wojny z perspektywy niemiecko-tureckiej, grono zaś bezwzwględnych głównych bohaterów prezentuje podjętą przez Niemcy próbę obalenia tego, co było wówczas największą potęgą na Bliskim Wschodzie – Imperium Brytyjskiego. Billy Heller, „New York Post” Znakomite [...] Z podziwu godną klarownością przedstawia zawirowania i zawiłości sytuacji, niejasności i dwuznaczności intencji, wymogi i gorączkowość niebezpiecznych uwarunkowań międzynarodowych. [...] Z rwącej się nici owej kolei McMeekin tka opowieść o intrydze, bezdusznych kalkulacjach, ludzkim nieszczęściu, przewrotności, oszustwie, rewolucji, mordzie i wojnie. W rezultacie powstało coś nie tylko samo w sobie niebywale fascynującego, ale i – niech zadrży zamęt, w jakim pogrążył się dziś świat – boleśnie pouczającego. [...] To jedna z najważniejszych książek o historii najnowszej bliskowschodniego labiryntu, być może najwymowniejszy przykład, że znajomość historii jest niezbędna do zrozumienia teraźniejszości. A. C. Grayling Fascynująca lektura obowiązkowa. [...] Paralele między imperialnymi Niemcami a imperialną Ameryką – dotyczące nadmiernego poszerzania zakresu wojen w celu wzmocnienia swojej pozycji względem potężnych rywali – są tyleż pouczające ile niepokojące. Amerykanie uczyniliby słusznie, gdyby wzięli pod uwagę, w jakim stanie znalazły się Niemcy po swojej pierwszej wojnie światowej – rozgoryczone, pokiereszowane i otwarte na faszyzm. Mark Levine, „Huffington Post” Książka Ekspres Berlin–Bagdad fascynuje i zaskakuje, opiera się bowiem na imponującym materiale badawczym. Rzuca nowe światło na niektóre najważniejsze wydarzenia tamtej wojny, pokazując, jak niewiele dzieliło Niemców od odebrania Brytyjczykom ich globalnej dominacji, gdy od Trypolisu po Kabul wyruszały osobliwe ekspedycje niemieckich szpiegów, żołnierzy i archeologów, niosąc dżihad, broń i łapówki. Wszystko to działo się na tle gorączkowych wysiłków ukończenia budowy kolei Berlin–Bagdad – oręża, które mogło wygrać tę wojnę. Sean McMeekin jest wykładowcą w Yale oraz na Uniwersytecie Bilkent w Ankarze.

Spis treści

Spis ilustracji Xl
Spis map XIII
Spis skrótów XIV
Uwagi o nazwach i tłumaczeniach XV

Prolog: Widok z Hajdarpaszy 1

I. Wizja
1. Cesarz, baron i dragoman 7
2. Z Berlina do Bagdadu 29
3. Młodzi Turcy i starzy kalifowie 51

II. Prorok zbrojny
4. Dar od Marsa: niemiecka gorączka świętej wojny 81
5. Wojna o Portę 97
6. Pierwszy globalny dżihad: Śmierć niewiernym na każdym miejscu! (Z wyjątkiem niewiernych Niemców, Austriaków, Węgrów, Amerykanów lub -być może - Włochów) 118

III. Przygody niemieckiego dżihadu
7. Przejście przez Morze Czerwone 137
8. Austriak w Arabii 148
9. Próba sił nad Kanałem Sueskim 160
10. Gallipoli: od katastrofy do triumfu 175
11. Krew Proroka 185
12. Strategia szyicka 194
13. Ku bramom Indii 201

IV. Bumerang
14. Kłopoty z koleją bagdadzką 225
15. Opieszały Mahdi 249
16. Porażka w Iranie 266
17. Zdrada w Mekce 278
18. Święta wojna pożera własne dzieci 289
19. Nagroda pocieszenia? Wyścig do Baku 307

Przypisy 355
Literatura 393
Podziękowania 403
Indeks  407