Egzamin kwalifikacyjny. Grupa 1. Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne. Kurs przygotowawczy
Radosław Lenartowicz, Witold Zdunek
rok wydania: 2013 (wyd.VII uaktualnione)
stron: 418
format: B5
oprawa: miękka
wydawnictwo: Dom Wydawniczy MEDIUM
stan prawny: grudzień 2012
Książka zawiera podstawową wiedzę techniczną dla pracowników zatrudnionych przy eksploatacji instalacji i urządzeń elektroenergetycznych w zakresie obsługi, konserwacji, napraw, montażu i kontrolno-pomiarowym.
Zawarte w opracowaniu wiadomości są zgodne ze szczegółowym zakresem egzaminów kwalifikacyjnych E i D oraz z obowiązującymi przepisami.
Opracowanie obejmuje zakres znajomości przepisów, zasad budowy, eksploatacji, bezpieczeństwa pracy oraz postępowania w razie wystąpienia zagrożenia, np. pożaru, porażenia prądem, a także umiejętności udzielania pierwszej pomocy.
Dla ułatwienia, wyodrębniono w opracowaniu rozdziały, dla których wymagane jest posiadanie kwalifikacji, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie stosowanymi drukami egzaminacyjnymi. Dotyczą one kolejno punktów od 1 do 10 umieszczonych na druku wniosku egzaminacyjnego.
Na końcu każdego rozdziału zostały zamieszczone zestawy pytań kontrolnych, które ułatwią opanowanie wiedzy niezbędnej do zdania egzaminu. Pytania zawierają odsyłacze do poszczególnych punktów z właściwą odpowiedzią.
Książka "Egzamin kwalifikacyjny" jest pierwszym podręcznikiem, który zawiera w przystępnej formie wszystkie niezbędne informacje dotyczące eksploatacji urządzeń elektrycznych o napięciu znamionowym do 1 kV, a także omawia zagadnienia wchodzące w zakres egzaminu kwalifikacyjnego.
Powinny z niej skorzystać osoby ubiegające się o dodatkowe kwalifikacje w zakresie eksploatacji i dozoru wymagane przy obsłudze, konserwacji oraz pomiarach ochronnych.
Autorzy są pracownikami instytutów naukowo-badawczych i biorą czynny udział w pracach Polskiego Komitetu Normalizacyjnego oraz w pracach komisji egzaminacyjnych działających z ramienia SPE. Ich wiedza i duże doświadczenie pozwoliły na rzetelne opracowanie pytań i odpowiedzi.
Wbrew mylnemu przekonaniu (rozpowszechnianemu przez niektóre organizacje naukowo-techniczne) przy eksploatacji urządzeń elektrycznych o napięciu do 1 kV mogą być zatrudnione osoby nieposiadające wykształcenia elektrycznego, od których wymaga się złożenia egzaminu przed komisją kwalifikacyjną w takim samym zakresie, jaki obejmuje elektryków. Pozycja ta ma ułatwić przyswojenie określonej wiedzy w zakresie eksploatacji urządzeń elektrycznych o napięciu do 1 kV. Forma, w jakiej została ona napisana, nie pozwala tylko na wyuczenie się pytań i odpowiedzi, ponieważ komisja może zadać pytanie w zupełnie innej formie i poruszające kilka zagadnień. Książka posiada dużą wartość dydaktyczną, ponieważ prezentowane odpowiedzi poruszają szersze problemy niż pytania, a czytelnik zmuszony jest do opanowania znacznej ilości materiału, pozwalającej uporządkować posiadaną wiedzę. Należy jednak pamiętać, że jest to rodzaj podręcznika dla samouków i nie może być traktowany jak zestaw testów dający gwarancję zdania egzaminu.
Znaczna część materiału została zilustrowana rysunkami ułatwiającymi zrozumienie istoty ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym oraz zasad poprawnego wykonania pomiarów ochronnych i oceny stanu bezpieczeństwa urządzenia lub instalacji. Książkę opracowano na podstawie norm i przepisów przeredagowanych przez autorów do formy zrozumiałej dla Czytelników, a co najważniejsze - zgromadzonych w jednej publikacji.
mgr inż. Julian Wiatr [ze Wstępu]
SPIS TREŚCI:
I. OGÓLNE ZASADY EKSPLOATACJI URZĄDZEŃ INSTALACJI I SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH
1. Określenia
2. Służby eksploatacyjne
3. Zasady uzyskiwania uprawnień kwalifikacyjnych
4. Dokumentacja techniczna urządzeń elektroenergetycznych
5. Przyjęcie urządzeń elektroenergetycznych do eksploatacji
6. Ocena stanu technicznego urządzeń
II. BUDOWA I EKSPLOATACJA URZĄDZEŃ, INSTALACJI I SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH
1. Urządzenia prądotwórcze, przyłączone do krajowej sieci elektroenergetycznej, bez względu na wysokość napięcia znamionowego
1.1. Sposoby zabezpieczenia generatorów
1.2. Dokumentacja techniczna
1.3. Uruchomienie generatora synchronicznego
1.4. Eksploatacja generatorów
1.5. Odłączenie od sieci i zatrzymanie generatora
2. Urządzenia, instalacje i sieci o napięciu do 1 kV
2.1. Podział instalacji elektrycznych
2.2. Systemy instalacji elektrycznych
2.3. Wymienialność instalacji elektrycznych
2.4. Wymagania dla instalacji elektrycznych w budynkach
2.5. Instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych
2.6. Budowa i eksploatacja instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych
2.7. Instalacje przemysłowe niskiego napięcia
2.8. Eksploatacja instalacji elektrycznych
2.9. Organizacja bezpiecznej pracy przy eksploatacji instalacji elektrycznych
3. Instalacje piorunochronne
4. Sieci, urządzenia, instalacje o napięciu nominalnym do 1 kV oraz wyższym od 1 kV
4.1. Elektroenergetyczne linie napowietrzne
4.2. Elektroenergetyczne linie kablowe
4.3. Stacje elektroenergetyczne
4.4. Transformatory
4.5. Elektroenergetyczne urządzenia napędowe i przetwornice
4.6. Baterie akumulatorów i urządzenia prostownikowe
5. Zespoły prądotwórcze o mocy powyżej 50 kW
5.1. Rodzaje i wykonanie zespołów prądotwórczych
5.2. Eksploatacja zespołów prądotwórczych
5.3. Zespoły prądotwórcze przewoźne
6. Urządzenia elektrotermiczne
6.1. Rodzaje i budowa urządzeń elektrotermicznych
6.2. Eksploatacja urządzeń elektrotermicznych
7. Urządzenia do elektrolizy
7.1. Zasada działania i budowa urządzeń do elektrolizy
7.2. Warunki bezpiecznej pracy i eksploatacja urządzeń do elektrolizy
8. Sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego
8.1. Wykonanie sieci oświetlenia ulicznego
8.2. Eksploatacja sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego
9. Elektryczna sieć trakcyjna
9.1. Budowa i wykonanie sieci trakcyjnej
9.2. Eksploatacja sieci trakcyjnej
9.3. Prądy błądzące i ochrona urządzeń podziemnych
10. Aparatura kontrolno-pomiarowa, urządzenia i instalacje automatycznej regulacji, sterowania i zabezpieczeń urządzeń i instalacji wymienionych w punktach od II-1. do II-9. (AKPiA)
10.1. Urządzenia elektryczne do pomiaru i regulacji automatycznej
10.2. Montaż zestawów automatyki przemysłowej
10.3. Przyłączanie aparatów i sprzętu
10.4. Podłączanie aparatury i sprzętu zabudowanych na oddzielnych konstrukcjach wsporczych
10.5. Instalacje tras obwodów elektrycznych
10.6. Eksploatacja instalacji i urządzeń AKPiA
10.7. Warunki montażu czujników dla układów pomiarowych i regulacyjnych
III. PRACE KONTROLNO-POMIAROWE
1. Prace pomiarowe przy instalacjach i urządzeniach elektrycznych
1.1. Wymagania ogólne
1.2. Sprawdzenie ciągłości przewodów ochronnych
1.3. Pomiar rezystancji izolacji instalacji elektrycznej
1.4. Sprawdzenie ochrony przez oddzielenie od siebie obwodów (separacja elektryczna)
1.5. Pomiar rezystancji izolacji ścian i podłóg
1.6. Pomiar rezystancji izolacji kabla
1.7. Kable na napięcia znamionowe do 1 kV
1.8. Kable na napięcia znamionowe ponad 1 kV
1.9. Pomiar rezystancji uziemienia oraz rezystywności gruntu
1.10. Pomiar rezystancji uziemienia metodą techniczną
1.11. Pomiar rezystancji uziemienia metodą kompensacyjną
1.12. Pomiar rezystywności gruntu
1.13. Pomiar prądów upływowych
1.14. Sprawdzenie biegunowości
1.15. Sprawdzenie samoczynnego wyłączenia zasilania
1.16. Sprawdzenie działania urządzeń ochronnych różnicowoprądowych
1.17. Sprawdzenie wytrzymałości elektrycznej
2. Wykonywanie pomiarów eksploatacyjnych przy urządzeniach elektroenergetycznych o napięciu znamionowym do 1 kV i powyżej 1 kV
2.1. Przepisy
2.2. Wykonywanie pomiarów eksploatacyjnych dla elektrycznych urządzeń napędowych
2.3. Wykonywanie pomiarów eksploatacyjnych dla baterii kondensatorów energetycznych
2.4. Wykonywanie pomiarów eksploatacyjnych dla transformatorów energetycznych
2.5. Wykonywanie pomiarów eksploatacyjnych dla elektroenergetycznych linii kablowych
3. Wykonywanie pomiarów eksploatacyjnych dla prądnic synchronicznych o napięciu powyżej 1 kV
3.1. Pomiar rezystancji izolacji uzwojeń stojana prądnicy zespołu prądotwórczego
3.2. Pomiar rezystancji izolacji uzwojeń wzbudzenia prądnicy wzbudzonej
3.3. Pomiar rezystancji izolacji uzwojeń wzbudzenia prądnicy niewzbudzonej
4. Zakresy, metody i terminy wykonywania badań
4.1. Budynki mieszkalne oraz użyteczności publicznej
4.2. Zakłady przemysłowe
4.3. Pomieszczenia zagrożone wybuchem
4.4. Urządzenia rozdzielcze
4.5. Stacje elektroenergetyczne
4.6. Baterie kondensatorów o napięciu do 1 kV
4.7. Transformatory
4.8. Narzędzia ręczne o napędzie elektrycznym i elektryczne urządzenia ruchome
5. Zasady wykonywania i eksploatacji rozliczeniowych układów pomiarowych
5.1. Wymagania ogólne
5.2. Tablice licznikowe
5.3. Liczniki
5.4. Przekładniki prądowe i napięciowe
5.5. Układy pomiarowe pośrednie i półpośrednie
5.6. Układy pomiarowe bezpośrednie
5.7. Układ kontrolny obecności napięcia
5.8. Układ Samoczynnego Załączania Rezerwy
5.9. Zespoły prądotwórcze
5.10. Uzgadnianie i zatwierdzanie dokumentacji projektowej
IV. OCHRONA PRZECIWPORAŻENIOWA W URZĄDZENIACH, INSTALACJACH I SIECIACH ELEKTRYCZNYCH
1. Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym w urządzeniach elektroenergetycznych do 1 kV
1.1. Ochrona przed dotykiem bezpośrednim
1.2. Ochrona przed dotykiem pośrednim
1.3. Ochrona przez zastosowanie samoczynnego wyłączenia zasilania
1.4. Ochrona przez zastosowanie urządzeń II klasy ochronności
1.5. Ochrona przez zastosowanie izolowania stanowiska
1.6. Ochrona przez zastosowanie separacji elektrycznej
1.7. Ochrona przez zastosowanie nieuziemionych połączeń wyrównawczych miejscowych
1.8. Ochrona strefowa w pomieszczeniach wyposażonych w wannę lub prysznic
2. Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym w urządzeniach elektroenergetycznych o napięciu po-wyżej 1 kV
2.1. Sieć elektroenergetyczna wysokiego napięcia jako źródło zagrożenia porażeniowego
2.2. Ochrona przed dotykiem bezpośrednim
2.3. Środki ochrony przed dotykiem pośrednim (przy uszkodzeniu)
2.4. Łączenie uziemień urządzeń wysokiego i niskiego napięcia
2.5. Wymagania dla uziemień obiektów elektroenergetycznych wysokiego napięcia
2.6. Parametry elektryczne typowych rozwiązań technicznych stanowisk izolacyjnych i powłok elektroizolacyjnych
V. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA W URZĄDZENIACH, INSTALACJACH I SIECIACH ELEKTROENERGETYCZNYCH
VI. SPOSOBY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY OSOBOM PORAŻONYM PRĄDEM ELEKTRYCZNYM I POPARZONYM
1. Działanie prądu elektrycznego na organizm człowieka
2. Uwalnianie porażonego spod działania prądu elektrycznego o napięciu do 1 kV
3. Uwalnianie porażonego spod działania prądu elektrycznego o napięciu powyżej 1 kV
4. Czynności po uwolnieniu porażonego spod działania prądu elektrycznego
4.1. Sztuczne oddychanie
4.2. Pośredni masaż serca
4.3. Pierwsza pomoc przedlekarska przy innych obrażeniach ciała
VII. ORGANIZACJA BEZPIECZNEJ PRACY PRZY EKSPLOATACJI URZĄDZEŃ, INSTALACJI I SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH
1. Zasady organizacji pracy
2. Bezpieczeństwo wykonywania prac przy urządzeniach elektrycznych
3. Narzędzia pracy i sprzęt ochronny
3.1. Czynności zabronione
3.2. Sprzęt ochronny stosowany podczas eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych
VIII. INSTALACJE ELEKTRYCZNE W OBIEKTACH ZAGROŻONYCH WYBUCHEM I POŻAREM
1. Wymagania ogólne
2. Podział urządzeń przeciwwybuchowych
3. Strefy zagrożenia wybuchem
4. Dobór urządzeń elektrycznych w strefach zagrożonych wybuchem
5. Instalowanie urządzeń w strefach zagrożonych wybuchem
6. Eksploatacja urządzeń w strefach zagrożonych wybuchem
6.1. Oględziny
6.2. Przeglądy
6.3. Konserwacja i naprawy
IX. INSTALACJE ELEKTRYCZNE NA TERENIE BUDOWY
X. WARUNKI TECHNICZNE, JAKIM POWINNY ODPOWIADAĆ BUDYNKI I ICH USYTUOWANIE
XI. RACJONALNA GOSPODARKA ELEKTROENERGETYCZNA
XII. URZĄDZENIA ENERGOELEKTRONICZNE
XIII. WYKAZ PODSTAWOWYCH PRZEPISÓW OBOWIĄZUJĄCYCH PRZY EKSPLOATACJI I DOZORZE SIECI, INSTALACJI I URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH
1. Ustawy i rozporządzenia
2. Normy
3. Książki i opracowania
