Wstęp. Część I. owiek, społeczeństwo i sfera polityczna w myśli konserwatywnej ROZDZIAŁ l. Konpcja człowieka ROZDZIAŁ 2. ednostka i społeczeństwo ROZDZIAŁ 3. fera publiczna, sfera polityczna, państwo ROZDZIAŁ 4 Stosunek do zmiany ideowo-politycznej Część II. Podmiot, sfera publiczna i sfera polityczna we francuskim konserwatyzmie immanentnym XIX w. Wstęp ROZDZIAŁ l Koncepcja podmiotu Aspekt epistemologiczno-ontologiczny . Zagadnienie transcendencji Kwestia determinizmu Aspekt epistemologiczno-aksjologiczny- poznawcza funkcja tradycji Aspekt etyczny ROZDZIAŁ 2 Indywidualistyczne inspiracje akontraktualnej koncepcji społeczeństwa ROZDZIAŁ 3 Idea ograniczania władzy politycznej ROZDZIAŁ 4 Polityczna funkcja świadomości historycznej -dialektyka konserwatywna ROZDZIAŁ 5 Stosunek do państwa Część III Ideologiczno-polityczny kontekst myśli Maurice'a Barresa ROZDZIAŁ l Narodziny systemu politycznego III Republiki 101 ROZDZIAŁ 2 Ideowe i społeczne źródła opozycji wobec nowego systemu politycznego ROZDZIAŁ 3 Bulanżyzm ROZDZIAŁ 4 Kształtowanie się etnicznej koncepcji narodu . ROZDZIAŁ 5 Sprawa Dreyfusa. l wojna światowa i „Święta Unia" Część IV Analiza myśli Maurice'a Barresa Ewolucja idei podmiotu i obywatelskości w filozoficzno-politycznej biografii Maurice'a Barresa Liceum w Nancy. Okres „egotyczny" Socjalizm narodowy. Etyka Ziemi i Zmarłych Okres uniwersalistyczny ROZDZIAŁ l Koncepcja podmiotu Aspekt epistemologiczno-ontologiczny Samopoznanie jako poszukiwanie transcendencji Samopoznanie jako identyfikacja ze wspólnotą Podmiot Barresowski jako „mieszanina przeciwieństw". Rola dyskursu deterministycznego Aspekt epistemologiczno-aksjologiczny Nadjednostkowy charakter poznania Zwrot ku tradycji Tradycja jako praktyka społeczna Aspekt etyczny Etyka teleologiczna Etyka działania i zaangażowania emocjonalnego ROZDZIAŁ 2 Koncepcja społeczeństwa Akontraktualizm Harmonia wspólnoty jako postulat etyczno-polityczny Dialektyka jednostki i społeczeństwo Akceptacja przynależności do wspólnoty (ako spełnie¬nie celu egotycznego f-t>zycfa jednostki we wspólnocie Rola społeczna Wolność i własność Sfera publiczna — wspólnoty zakorzenienia Rodzina, region, grupa zawodowa Wspólnota religijna Naród ROZDZIAŁ 3 Koncepcja sfery politycznej Podmiotowość polityczna Kształtowanie rozumu i uczuć jako warunek podmioto¬wości politycznej Funkcja partycypacji politycznej. Rola sfery publicznej w ochronie jednostki Koncepcja polityki Stosunek do władzy politycznej Państwo jako źródło zagrożeń Ochronna i pomocnicza funkcja państwa Związek pomiędzy polityką a sferą publiczną Sfera polityczna jako odzwierciedlenie sfery publicznej Polityka regionalistyczna. Wolność zrzeszeń zawodowych Polityka narodowa Polityczna funkcja tradycji i świadomości historycznej „Pogodzenie" z historią Ewolucyjna koncepcja zmiany politycznej Granice kompromisu w polityce Kontekstualizacja koncepcji ustrojowej Zakończenie Bibliografia Źródła. Dzieła Maurice'a Barresa Dzieła filozoficzno-polityczne ze szczególnym uwzględ¬nieniem francuskich konserwatystów i liberałów Literatura Monografie i opracowania Artykuły. Indeks |
Arkadiusz Barut (ur. 1974 r.) - ukończył prawo i historię na Uniwersytecie Wrocławskim. Doktor nauk humani-stycznych w dziedzinie nauk o polityce (Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego), radca prawny (Okręgowa Izba Radców Prawnych w Opolu). Przedmiotem jego badań jest konserwatywna filozofia polityczna, dyskursowa filozofia prawa oraz relacja prawa i polityki we współczesnej kulturze. Maurice Barres (1[zasłonięte]862-19) francuski myśliciel, pisarz i polityk, jeden z twórców doktryny konserwatywno-narodowej był, sto lat temu nad Sekwaną niekwestionowanym intelektualnym i artystycznym autorytetem, cenionym tak przez elity, jak i „masowego" czytelnika. Decydowała o tym zarówno oryginalność i szczególny klimat jego pism, jak i twórcze, humanistyczne przetworzenie najważniejszych idei epoki. Barres, wychodząc od swoiście rozumianego egotyzmu („Kultu Ja") doszedł do idei konserwatywnej, pojmując te zmianę nie jako akt „nawrócenia", lecz dopełnienie i potwierdzenie poprzedniego stadium. Współczesność ujawnia aktualność myśli autora Czlowieka wolnego. Interpretuje sieją jako próbę odpowiedzi na pytania o możliwość pogodzenia indywidualizmu z zakorzenieniem we wspólnocie, partykularyzmu etnicznego z uniwersalizmem, relatywizmu kulturowego z moralną i polityczną odpowiedzialnością. Praca niniejsza analizuje myśl Barresa zarówno poprzez wnikniecie w jej własne, „idiomatyczne" kategorie (pojęcia „Barbarzyńców", „Ziemi i Zmarłych" itd.), jak i wpisanie jej w intelektualną panoramę epoki, a także w „długie trwanie" myśli konserwatywnej. Narracja prowadzona jest wokół trzech tematów - definiowania podmiotu, konceptualizowania jego relacji ze zbiorowością, wreszcie określenia stosunku społeczeństwa i państwa. Jest to to pierwsza w jeżyku polskim monografia dotycząca Maurice'a Barresa. |