Opis książki:
Prawo wspólnotowe dotyczące podatku od wartości dodanej zasadniczo ma zapewnioną efektywność w polskim porządku prawnym. Dokonano transpozycji wspólnotowych dyrektyw do prawa krajowego. Stworzono regulacje zapewniające prawu wspólnotowemu prymat nad prawem krajowym. Nie kwestionuje się obowiązku wykładni prowspólnotowej prawa krajowego. Jeśli przyjrzeć się szczegółom, sytuacja nie wygląda tak dobrze. Transpozycja, choć objęła cały zakres regulacji o podatku od wartości dodanej, w szczegółach zawiera wiele rozwiązań sprzecznych z prawem unijnym, bądź budzących wątpliwości w tym względzie. Po części zawiodła także metoda jaką przyjął prawodawca krajowy w redakcji przepisów transponujących. Postawiono bowiem na bardzo szczegółowe regulacje, gdy tymczasem wspólnotowe dyrektywy dotyczące podatku od wartości dodanej w wielu kwestiach zawierają regulacje bardzo elastyczne (niemalże zbliżone do klauzul generalnych) i otwarte.
Wykaz skrótów
Akty prawne
Organy
Publikatory
Uwagi wprowadzające
CZĘŚĆ I Wspólnotowy system podatku od wartości dodanej jako element acquis communautaire
Rozdział 1. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej
1. Uwagi wprowadzające
2. Charakter Wspólnot Europejskich
3. Podstawa prawna akcesji
Rozdział 2. Porządek prawny Unii Europejskiej (acquis communautaire). Prawo wspólnotowe
1. Uwagi wprowadzające
2. Wymóg przyjęcia acquis communautaire
3. Okresy przejściowe i środki specjalne
4. Pojęcie acquis communautaire
5. Autonomia prawa wspólnotowego
6. Źródła prawa wspólnotowego
7. Prawo wtórne (pochodne)
Rozdział 3. Europejski Trybunał Sprawiedliwości i jego orzecznictwo
1. Uwagi wprowadzające
2. Jednolitość prawa wspólnotowego jako cel orzecznictwa Trybunału
3. Krytyka Trybunału i jego działalności
4. Zakres kompetencji orzeczniczych Trybunału
5. Współpraca polskich sądów administracyjnych z Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości
6. Precedensowość orzeczeń ETS
7. Wykładnia prawa wspólnotowego w orzecznictwie Trybunału
8. Orzecznictwo Trybunału jako wskazówka interpretacyjna dla wykładni prawa krajowego
9. Orzeczenie Trybunału jako przesłanka wznowienia postępowania podatkowego
10. Podsumowanie
CZĘŚĆ II Harmonizacja przepisów prawnych dotyczących podatku od wartości dodanej
Rozdział 1. Harmonizacja prawa jako środek wprowadzenia wspólnotowego systemu podatku od wartości dodanej
1. Uwagi wprowadzające
2. Pojęcie harmonizacji prawa
3. Rodzaje harmonizacji prawa
4. Harmonizacja przepisów podatkowych, w tym dotyczących podatku od wartości dodanej
5. Przesłanki harmonizacji prawa dotyczącego wspólneg systemu podatku od wartości dodanej
6. Podstawa prawna harmonizacji regulacji dotyczących podatków pośrednich
7. Zarys przebiegu harmonizacji prawa dotyczącego wspólnego systemu podatku od wartości dodanej
8. Ewolucja przebiegu harmonizacji przepisów dotyczących podatku od wartości dodanej w Polsce
Rozdział 2. Dyrektywa jako instrument harmonizacji przepisów prawnych
1. Uwagi wprowadzające
2. Znaczenie dyrektywy w procesie harmonizacji prawa państw członkowskich
3. Wspólnotowe rozporządzenie wykonawcze do Szóstej dyrektywy a harmonizacja prawa
4. Adresaci dyrektyw i zakres ich związania dyrektywą
Rozdział 3. Implementacja i transpozycja dyrektyw w prawie krajowym
1. Uwagi wprowadzające
2. Istota implementacji prawa wspólnotowego
3. Implementacja dyrektyw w prawie krajowym
4. Termin implementacji
5. Transpozycja jako jeden z elementów implementacji
6. Sposób transpozycji Ą redakcja przepisów krajowych
7. Sposób transpozycji wspólnotowych dyrektyw dotyczących systemu podatku od wartości dodanej w polskim prawie krajowym
8. Wady procesu implementacyjnego
9. Podsumowanie Ą ocena transpozycji oraz implementacji wspólnotowych dyrektyw dotyczących systemu podatku od wartości dodanej w krajowym porządku prawnym
CZĘŚĆ III Prymat prawa wspólnotowego. Skutek bezpośredni norm wspólnotowych
Rozdział 1. Prymat bezpośrednio skutecznego prawa wspólnotowego nad prawem krajowym
1. Uwagi wprowadzające
2. Efektywność autonomicznego prawa wspólnotowego
3. Kolizja pomiędzy prawem wspólnotowym a prawem krajowym
4. Skutek bezpośredni dyrektyw a prowspólnotowa wykładnia prawa krajowego
5. Kształtowanie się zasad prymatu prawa wspólnotowego oraz jego bezpośredniego skutku
6. Prymat prawa wspólnotowego jako pierwszeństwo jego stosowania
7. Podstawa prawna prymatu prawa wspólnotowego przed prawem krajowym oraz jego bezpośredniego skutku w porządku wewnętrznym
8. Ewentualna kolizja prawa wspólnotowego z normami konstytucyjnymi państw członkowskich
Rozdział 2. Konsekwencje zasady supremacji
1. Uwagi wstępne
2. Odmowa zastosowania prawa krajowego
3. Substytucja normy krajowej przez bezpośrednio skuteczną normę wspólnotową
4. Zasada wyłączności ustawy w prawie podatkowym a prymat prawa wspólnotowego oraz jego bezpośredni skutek
Rozdział 3. Warunki bezpośredniej skuteczności dyrektyw
1. Uwagi wstępne
2. Jednoznaczność przepisów dyrektywy
3. Bezwarunkowość przepisów dyrektywy
4. Uprawnienia wynikające z przepisów dyrektyw
5. Termin implementacji a skutek bezpośredni
6. Margines implementacyjny a skutek bezpośredni
7. Przykłady przyznania państwom członkowskim marginesu implementacyjnego na gruncie dyrektyw dotyczących wspólnego systemu podatku od wartości dodanej
8. Bezpośrednia skuteczność norm dyrektyw dotyczących podatku od wartości dodanej
Rozdział 4. Możliwość wywierania przez przepisy dyrektywy skutków bezpośrednich
1. Uwagi wstępne
2. Układ wertykalny (zwykły)
3. Układ wertykalny odwrócony
4. Przepisy dyrektyw kreujące jednocześnie prawa i obowiązki jednostek a skutek bezpośredni
5. Sytuacja horyzontalna oraz układy triangularne
6. Możliwość stosowania dyrektyw na gruncie krajowych oraz wspólnotowych przepisów dotyczących podatku od towarów i usług
Rozdział 5. Skutek bezpośredni dyrektyw w praktyce organów stosujących przepisy o podatku od towarów i usług
1. Organy odpowiedzialne za skutek bezpośredni dyrektyw
2. Skutek bezpośredni dyrektyw w praktyce polskich sądów administracyjnych
3. Skutek bezpośredni dyrektyw w praktyce polskich organów podatkowych
4. Podsumowanie
CZĘŚĆ IV Prowspólnotowa wykładnia prawa krajowego
Rozdział 1. Istota wykładni prowspólnotowej
1. Uwagi wprowadzające
2. Pojęcie wykładni prowspólnotowej
3. Kształtowanie się koncepcji wykładni prowspólnotowej
4. Wieloznaczność normy prawa wspólnotowego jako źródło trudności przy dokonywaniu wykładni prowspólnotowej
Rozdział 2. Obowiązek wykładni prowspólnotowej
1. Wykładnia prowspólnotowa jako wykładnia przepisów krajowych
2. Zakres przedmiotowy obowiązku prowspólnotowej wykładni
3. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług jako przedmiot wykładni prowspólnotowej
4. Zakres temporalny obowiązku wykładni prowspólnotowej
5. Zakres podmiotowy obowiązku wykładni prowspólnotowej
Rozdział 3. Wykładnia prowspólnotowa przepisów o podatku od towarów i usług w praktyce organów stosujących prawo
1. Prowspólnotowa wykładnia w orzecznictwie sądów administracyjnych Ą trudności okresu przejściowego
2. Wykładnia prowspólnotowa obowiązującej ustawy o podatku od towarów i usług w orzecznictwie sądów administracyjnych
3. Prowspólnotowa wykładnia w praktyce organów podatkowych
Rozdział 4. Granice wykładni prowspólnotowej na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług
1. Wykładnia prowspólnotowa czy skutek bezpośredni?
2. Granice prowspólnotowej wykładni
3. Nadużycia wykładni prowspólnotowej w praktyce
4. Podsumowanie Ą wpływ obowiązku wykładni prowspólnotowej na wykładnię prawa podatkowego
CZĘŚĆ V Wybrane niezgodności polskich przepisów krajowych z prawem wspólnotowym oraz sposoby zapewnienia prawu wspólnotowemu efektywności w tych przypadkach
Rozdział 1. Wieczyste użytkowanie jako towar Ą interpretacja prawa krajowego w świetle pojęć wspólnotowych
1. Uwagi wprowadzające
2. Dostawa towarów a świadczenie usług
3. Charakter prawny wieczystego użytkowania gruntów
4. Pojęcie towaru oraz dostawy towarów
5. Obrót prawem wieczystego użytkowania towarów dostawa towarów czy świadczenie usług?
Rozdział 2. Opodatkowanie czynności ĄnielegalnychĄ Ą dyrektywa źródłem praw, lecz nie obowiązków
1. Uwagi wstępne
2. Problematyka opodatkowania czynności nielegalnych w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości oraz literaturze zagranicznej
3. Uregulowania polskie i ich możliwe skutki
Rozdział 3. Definicja podatnika Ą granice wykładni prowspólnotowej
1. Uwagi wstępne
2. Działalność gospodarcza
3. Samodzielność działalności
Rozdział 4. Zwolnienia podatkowe i ich zakres Ą brak swobody ustawodawcy krajowego
1. Uwagi wstępne
2. Generalne powody niezgodności krajowych przepisów dotyczących zwolnień podatkowych z prawem wspólnotowym
3. Usługi finansowe
4. Usługi związane z ochroną zdrowia
5. Niektóre zwolnienia określone w aktach wykonawczych
6. Możliwe skutki wprowadzenia zwolnienia niezgodnego z prawem wspólnotowym
Rozdział 5. Prawo do odliczenia Ą skutek bezpośredni przepisów dyrektywy
1. Uwagi wprowadzające
2. Terminy zwrotu podatku
3. Zaliczkowy zwrot podatku naliczonego
4. Czynności sprawdzające poprawność deklaracji Ą praktyka administracyjna jako naruszenie obowiązku implementacji
5. Ocena polskich regulacji dotyczących prawa do odliczenia i zwrotu podatku
6. Uwagi podsumowujące
Zakończenie
Bibliografia
Orzeczenia
Europejski Trybunał Sprawiedliwości
II. Sądy Konstytucyjne i Najwyższe Państw Członkowskich
III. Europejski Trybunał Praw Człowieka
IV. Polskie Sądy
Pisma organów podatkowych i Ministerstwa Finansów
I. Ministerstwo Finansów
II. Organa podatkowe
Literatura
Przepisy prawne
Wspólnotowe
Krajowe
str. 441
|
