Zbiór 34 artykułów poświęconych zostało usytuowaniu kościołów w przestrzeni miejskiej, związkom społecznym i gospodarczym kościołów i miast, funkcjonowaniu rozmaitych instytucji kościelnych i religijnych (zakony, szkoły, bractwa religijne), fundacjom i fundatorom mieszczańskim, a także problematyce heretyków (waldensi, husyci) i Żydów w miastach Polski i innych krajów Europy Środkowowschodniej.

Treść:

Wstęp. Religijność miejska (Halina Manikowska)

Część I: KOŚCIÓŁ W PRZESTRZENI MIEJSKIEJ

• Aleksandra Witkowska OSU – Przestrzeń sakralna późnośredniowiecznego Krakowa
• Jerzy Rajman – Badania nad statystyką i rozmieszczeniem patrociniów w krakowskim zespole osadniczym u schyłku średeniowiecza
• Przemysław Tyszka – Mieszczanie, instytucje kościelne i pieniądze. Zapisy pobożne w przestrzeni późnośredniowiecznego Krakowa
• Bogusław Czechowicz – Modyfikacje funkcji i znaczeń budowli sakralnych w późnośredniwoiecznych miastach śląskich
• Jakub Kostowski – Świątynie klasztorne bernardynów jako wyraz idei Kościoła Walczącego i Triumfującego. Ich architektura i wyposażenie
• Małgorzata Maciszewska – Klasztor bernardyński w pejzażu przedmieść późnośredniowiecznych miast i miasteczek Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego

Część II: ŚRODOWISKA I INSTYTUCJE

• Marek Derwich – Mnisi w polskim mieście średniowiecznym
• Maria Koczerska – Związki kanoników katedry krakowskiej z mieszczaństwem Krakowa w XV wieku
• Leszek Poniewozik – Mieszczanie w średniowiecznych kapitułach kolegiackich na przykładzie Sandomierza i Wiślicy
• Maja Gąssowska – Kościół św. Olafa w Rewalu (Tallinie) w XIII i XIV wieku
• Marta Piber – Związki parafii podmiejskiej z miastem. Parafia Służew do końca XVI wieku
• Jarosław Suproniuk – Biecka szkoła parafialna w XV – XVI wieku
• Hana Patkova – Bractwa w czeskich miastach katolickich i utrakwistycznych
• Krzysztof Guzikowski – Bractwo kalednowe w życiu religijnym średniowiecznych miast Pomorza Zachodniego
• Waldemar Rozynkowski – Brackie dokumenty odpustowe w wielkich miastach pruskich w średniowieczu

Część III: GOSPODARKA KOŚCIELNA – GOSPODARKA MIEJSKA

• Grzegorz Myśliwski – Kościół katolicki a miasta między Odrą o górnym Bugiem i Pełtwią (połowa XIII – XVI w.). Stymulator czy przeszkoda ich rozwoju gospodarczego?
• Waldemar Kowalski – Kościół w mieście opatów. Źródła i wysokość dochodów parafii jędrzejowskiej w średniowieczu i w czasach wczesno nowożytnych
• Michał Zbieranowski – Targi niedzielne w miastach mazowieckich. XIV–XVI wiek

Część IV : RELIGIJNOŚĆ MIEJSKA – FUNDACJE I FUNDATORZY

• Zdenka Hledikova – Charakter i przejawy religijności mieszczaństwa praskiego na przełomie XIV i XV wieku
• Jan Adamek – Wpływ duchowieństwa parafialnego na fundacje w miastach królewskich od połowy XIV wieku do wojen husyckich
• Zbigniew Zyglewski – Religijnośc w miastach kujawskich późnego średniowiecza
• Piotr Oliński – Mieszczanin w trosce o zbawienie. Uwagi o memoratywnych funkcjach fundacji mieszczańskich w wielkich miastach pruskich
• Marek Słoń – Fundacje szpitalne władz komunalnych jako centra kultu miejskiego
• Klara Kaczmarek – Patralska – Patrycjat a miasto. Fundacje architektury sakralnej w Gorlitz około 1500 roku

Część V: RELIGIJNOŚĆ MIEJSKA – NABOŻEŃSTWA, KULTY, KAZANIA

• Izabela Skierska – Miasto w kościele. Obowiązek mszalny w wielkich miastach średniowiecznej Polski
• Tadeusz M. Trajdos – Kult maryjny w kościołach mendykanckich średniowiecznego Lwowa
• Jerzy Kaliszuk – Kult Trzech Króli w miastach Królestwa Polskiego w XV wieku
• Anna Pobóg – Lenartowicz – Kul swiętych w śląskich klasztorach kanoników regularnych w średniowieczu
• Maria Starnawska – Rozmieszczenie i struktura zbiorów relikwii w polskich miastach średniowiecznych. Problematyka badawcza
• Ryszard Skrzyniarz – Średniowieczne kaznodziejstwa bożogrobców
• Jarosław Wenta – Kazania i Historyczne egzemplum w późnośredniowiecznym Chełmnie
• Krzysztof Bracha – O cudzie hostii i ekscesach antyżydowskich. Wokół egzemplum w kazaniu De corpore Christi z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia (XV w.)

Część VI: HERETYCY I ŻYDZI

• Paweł Kras – Grupy heretyckie w późnośredniowiecznym mieście (waldensi w Czechach, Husyci w Polsce)
• Hanna Zarembska – Kontakty wczesnośredniowiecznych gmin żydowskich Europy środkowej z rabinami zachodniej diaspory aszkenazyjskiej