Opis książki:
W miastach w Polsce l na świecie są dzieci i młodzież, dla których szeroko rozumiana "ulica" - również rynek, osiedlowe zakamarki czy centrum handlowe - jest ważną, a niekiedy główną przestrzenią życiową.
Współczesne, tytułowe dzieci ulicy są przez autorów książki przedstawiane jako jeden z przejawów wielkomiejskiej rzeczywistości, jej specyfiki, różnorodności i dynamiki. Analizowane przez pryzmat socjologii problemów społecznych, jest to zjawisko o cechach zarówno lokalnych, jak i globalnych. Książka odnosi się do teoretycznych, empiryczno-praktycznych i aksjologicznych aspektów badań nad dziećmi ulicy w Polsce i na świecie oraz przedstawia rezultaty badań terenowych prowadzonych w Krakowie. Wynika z nich, że z powodu wielości i złożoności cech młodych ludzi oraz czynników ich funkcjonowania w miejskiej przestrzeni nie można dziś mówić o jednym typie dziecka ulicy. Zaproponowana w książce typologia uwzględnia charakter ich więzi z rodziną i z otoczeniem oraz style czy sposoby życia. Wątkiem komplementarnym są refleksje na temat socjologii stosowanej, polityki społecznej oraz pracy socjalnej jako "narzędzia" myślenia i działania w pracy z dziećmi i na rzecz dzieci ulicy.
Prof. dr hab. Krzysztof Frysztacki, dr Marcjanna Nóżka i dr Marta Smagacz-Poziemska ściśle współpracują w ramach Zakładu Socjologii Stosowanej l Pracy Socjalnej w Instytucie Socjologii UJ. Łączą ich zarówno wątki składające się na studia miejskie, jak i zagadnienia problemów społecznych, będące przejawami współczesności i jednocześnie wyzwaniami badawczymi. Ta najnowsza książka jest kontynuacją oraz odzwierciedleniem prowadzonej działalności.
Wprowadzenie
CZĘŚĆ I. DZIECI ULICY - SPRAWY NIE TAK OCZYWISTE
Rozdział 1. Problemy społeczne - problemy wieku dziecięcego i wczesnej młodości
1.1. Koncepcje problemów społecznych jako refleksja wprowadzająca
1.2. Rozumienie dziecka i dzieciństwa
1.3. Wpływ przemian rodziny na sytuację dziecka
1.4. Źródła niedostosowania społecznego dzieci i młodzieży
Rozdział 2. Młodzi mieszkańcy miast i ich problemowe sprawy
2.1. Miasto i jego problemy
2.2. Przestrzeń miejska - przestrzeń życiowa młodych ludzi
2.3. Podwórko, ulica, rynek, centrum handlowe
2.4. Przegląd wybranych typologii dzieci ulicy
Rozdział 3. "Dzieci ulicy" przez pryzmat badań i komentarzy międzynarodowych
3.1. Społeczeństwo, miasto, młodzi - raz jeszcze
3.2. Zjawisko - i problem - życia ulicznego
3.3. Patrząc globalnie, widząc zjawiska i działania lokalne
3.4. Ulica - dzieci - social welfare
CZĘŚĆ II. BADANIA KRAKOWSKIE
Rozdział 4. Koncepcja i warsztat badań krakowskich
4.1. Założenia i cele projektu
4.2. Pytania badawcze
4.3. Metodologia badań i źródła danych empirycznych
Rozdział 5. Krakowskie dzieci i młodzież oraz ich problemy. Prezentacja i analiza danych zastanych
5.1. Szkic sytuacji demograficznej dzieci i młodzieży w Krakowie oraz regionie
5.2. Sytuacja materialna dzieci i ich rodzin
5.3.Sposoby spędzania czasu wolnego i aktywność społeczna młodych mieszkańców
5.4. Postawy młodzieży wobec substancji psychoaktywnych
5.5. Agresja, przestępczość, prostytucja - zmienność problemów
5.6. Rozpoznając zjawisko dzieci ulicy
Rozdział 6. Dzieci krakowskiej ulicy - okiem obserwatora i z perspektywy eksperta
6.1. Dzieci ulicy - stereotyp, znaczeniowy worek, adekwatne pojęcie?
6.2. Główne cechy wizerunku dzieci ulicy
6.3. Stawanie się dzieckiem ulicy. Dynamika zjawiska
6.4. Społeczne reakcje na dzieci ulicy - ich źródła i konsekwencje
CZĘŚĆ III. MYŚLĄC APLIKACYJNIE
Rozdział 7. Rekomendacje dla teorii i praktyki
7.1. Typologia dzieci ulicy. Nowe spojrzenie
7.2. Etyczne i metodologiczne aspekty badań nad dziećmi ulicy
7.3. Praca z dziećmi ulicy w Krakowie - współczesne rozwiązania i rekomendacje
Rozdział 8. Na zakończenie: socjologia stosowana, polityka społeczna, praca socjalna jako "narzędzia" myślenia i działania
Bibliografia
Summary
|
