Dzianina - wyrób włókienniczy płaski
powstający przez tworzenie rządków lub kolumienek wzajemnie ze
sobą połączonych oczek. Przędza w dzianinie ma bardzo duże
wrobienie, dzięki czemu dzianina jest bardzo elastyczna i
rozciągliwa we wszystkich kierunkach. Dzianina w
przeciwieństwie do tkaniny tworzona jest z jednej nitki na
szydełkarkach lub też jednej, lub wielu osnów, na osnowarkach.
Dzianiny mogą być gładkie, wzorzyste, ażurowe, fakturowane lub
z okrywą włókienną.
Dzianiny
to również wyroby wykonane sposobem domowym, przy użyciu dwóch
lub więcej prostych drutów stalowych, aluminiowych, czy nawet
prętów z tworzywa sztucznego ewentualnie drewnianych
patyczków, tzw. robótki na drutach. W ten sposób wykonywano
dzianiny już w starożytności.
Najmniejszym elementem budowy dzianiny
jest oczko. Oczka dzianiny ułożone poziomo obok siebie tworzą
rządek oczek. Oczka ułożone pionowo jedno nad drugim tworzą
kolumienkę oczek. Podstawowymi parametrami charakteryzującymi
strukturę dzianin są:
długość
nitki w oczku - jest to odcinek nitki z którego zostało
wykonane jedno oczko,
ścisłość
rządkowa Pr - jest to liczba rządków oczek mieszcząca się na
jednostce długości
ścisłość
kolumienkowa Pk - jest to liczba kolumienek oczek mieszcząca
się na jednostce długości
Jednostką
długości stosowaną przy wyznaczaniu ścisłości dzianin jest
1
cm, 5cm, lub 10 cm.
Zastosowanie jednostki na której liczy się oczka zależy od
wielkości oczek. Pomiar ścisłości dzianiny na długości
10
cm (100 mm) jest
dokładniejszy niż na długości 1 cm
(10
mm).
Oprócz
ręcznych technik wytwarzania dzianin istnieją trzy przemysłowe
techniki wytwarzania dzianin. Są
to:
technika
falowania przędzy
Maszyny
ją realizujące określane są nazwą falowarki. Technika ta
pozwala wytwarzać dzianiny rządkowe, przede wszystkim
lewoprawe, chociaż istnieją są falowarki tworzące dzianiny
rządkowe dwuprawe. Współcześnie technika falowania przędzy
jest stosowana rzadko.
technika
szydełkowania w układzie
rządkowym
Maszyny
ją realizujące określane są nazwą szydełkarki. Szydełkarki
mogą być jednołożyskowe, dwułożyskowe, płaskie i cylindryczne.
Technika ta pozwala wytwarzać dzianiny rządkowe lewoprawe,
dwuprawe gładkie i wzorzyste. Jest to podstawowa technika
wytwarzania dzianin rządkowych. Najpowszechniejsza we
współczesnym przemyśle
dziewiarskim.
technika
szydełkowania w układzie
kolumienkowym
Maszyny
ją realizujące określane są nazwą osnowarki. Osnowarki mogą
być jednogrzebieniowe lub dwugrzebieniowe. Jednogrzebieniowe
tworzą dzianiny kolumienkowe lewoprawe, dwugrzebieniowe
dzianiny kolumienkowe dwuprawe. Osnowarki tworzą dzianiny z
jednej, kilku a nawet kilkudziesięciu
osnów.
Dzianiny
mają bardzo szerokie zastosowanie w przemyśle
odzieżowym:
swetry
bluzki
damskie
pończochy
rajstopy
skarpety
r�kawiczki
szaliki
czapki
bielizna
osobista
różnego
rodzaju koszulki
watoliny
dziane |