AUTOREM KSIĄŻKI JEST LONGIN PASTUSIAK.


OD AUTORA




Na politycznej mapie świata Stany Zjednoczone pojawiły się w wyniku zwycięskiej .zbrojnej walki o niepodległość zapoczątkowanej w 1776 r. Pierwsi prezydenci prowadzili itein kraj 'przez niezwykle trudny okres, kiedy każdy (nieostrożny krok mógł kosztować utratę niepodległego bytu. Waszyngton, Adams, Jefferson, Madison i Monroe zręcznie jednak orni-' jali rafy najtrudniejszego okresu jpocząjtkoweigcJ i stopoiowo, ale zdecy¬dowanie konsolidowali wewnętrznie "kraj i umacniali jego pozycje na kontynencie północnoamerykańskim.
Dyplomacja Stanów Zjednoczonych odegrała ważną trolę w umocnię1-' niu niezależności młodej republiki, w 'zabezpieczeniu i rtazszefrzeiniu gra-' nic państwa, w zdobyciu praw i przywilejów dla kupców amerykańskich na rynkach światowych, w utrzymaniu neutralności Stanów Zjednoczo-nyeh w ówczesnych' wojnach, w zabezpieczeniu półkuli 'zachodniej przed, kolonizacją ze stirony mocarstw europejskich iitp. Realizując te cele dy- ' plomacja amerykańska .posługiwała się wszystkimi końwencjonalnymii narzędziami, znanymi i stosowanymi przez dyplomację innych państw, od całej gamy pokojowych środków1 poczynając, a na wojnie kończąc.
Stany Zjednoczone będąc w wieku XVIII i XIX krajem młodym i sto-v
sunkowo słabym, z tym większą ostrożnością musiały działać ma arenie
międzynarodowej. Niemałą rolę odegrała w tym dyplomacja amerykań¬
ska, ■trzymając kraj z dala od konfliktów światowych i zręcznie wykarzy-.
stując sprzeczności między ówczesnymi mocarstwami dla zabezpieczenia
interesów Stanów Zjednoczonych i umocnienia pozycji kraju w między¬
narodowym' układzie ' sił: " ..■.,■■ •;.<■
Polityka zagraniczna Stanów Zjednoczonych kształtowała się zarów¬no pod wpływem czynników wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Anali¬zując konkretnie problemy starałem się w imintiejszej pracy pokazać róż¬ne siły i liinterasy, które brały udział w formułowaniu koncepcji dyplo¬matycznych rządu amerykańskiego. Korzystałem ptrzy tym z dorobku historiografii różnych 'krajów, chociaż jest oczywistym, że praca opiera się głównie na źródłach kraju, którego dotyczy.

Niniejsza praca przedstawia dyplomaty&zną historię Stanów Zjedno¬czonych od narodzin państwa do wojny hiszpańsko-amerykańskiej 1*898 r. Inmynui słowy jest to droga Stanów Zjednoczonych do mocarstwowoścli. Wojna ihiiszipańsko-aimerykańska otwiera rozdział impetrialistycznej eks¬pansji Stanów Zjednoczonych, tak jak I wojna swdaitowa była z kolei progiem do wielkomocarstwowej roli USA. Przekształciła ona ten kraj % międzymarrodiowego dłużnika w międzynarodowego 'wierzyciela.
Czytelnika zapewne zainteresują polonica, które (wplecione zostały do niniejszego tekstu. Są one nieco wyolbrzymione w (proporcjach, ponie¬waż sprawy polskie w osiemnasto- i dziewiętnastowiecznej dyplomacji amerykańskiej odgrywały niewielką rolę. Stany Zjednoczone uzyskały swą niepodległość w tym czasie, gdy myśmy ją tracili. W XIX w. nie istniało niepodległe państwo polskie. Nie było więc stosunków między¬państwowych polsko-amerykańskich. Istniały jednak związki polsko--amerykańskde, jak 'udział Polaków w wojmie o (niepodległość, emigracja polska, żywa reakcja Amerykanów na powstanie listopadowe i stycKnio-we itp. To tylko ndekitóre ważniejsze przykłady. 'Biorąc pod uwagę ziain-teiresofwania polskiego czytelnika uznałem za wskazane poświęcić tym sprawom przynajmniej dwa rozdziały.
Układ książki jest chronologiczno-prablemowy. Rozdziały traktują więc o zagadnieniach będących tylko ozęścdą składową szerszego działania dyplomatycznego Stanów Zjednoczonych i o tych, które znajdują się jesz¬cze w rozwoju. Stąd też wiele rozdziałów nie może kończyć się syntezą i wyciąganiem ostatecznych wniosków. Wnioski (takie pirzedstawiłem na¬tomiast w uwagach końcowych.
W pracy występuje wiele mazw d nazwisk obcojęzycznych. W zasadzie starałem się zachować oryginalne nazewnictwo, z wyjątkiem tych, które są już tradycyjnie spolszczone.
Czytelników, których interesuje dalszy ciąg dyplomatycznej historii Stanów Zjednoczonych, od wojny hiszpańskio-ameiiykańskiej 1898 r. do zakończenia II wojny światowej, odsyłam do innej swej książkil.
Longin Pastusiak Warszawa, 1976 r.


SPIS TREŚCI


Od autora '
1. Okres kolonialny
2. Dyplomacja okresu wojny o niepodległość ■ ■ 27
3. Dyplomacja konfederacji 47
4. Konstytucja a sprawy zagraniczne . . . - 72
5. Kryzys w stosunkach amerykańsko-angielskich. Traktat z 1794 r. ... 89
6; Stany Zjednoczone — Francja w latach 1[zasłonięte]789-18 111
7. Układ z Hiszpanią 1795 r • 138
8. Związki polsko-amerykańskie do końca XVIII w .150
9. Pożegnalne przemówienie prezydenta Waszyngtona 170
10. Departament Stanu i służba dyplomaty cziłO-konsularna w końcu XVIII w.
a na początku wieku XIX 181
11. Zakup Luizjany 197
12. Układy i wojny z państwami Afryki Północnej (1801 - 1816) . . . ■ . 214
13. Napięcia z Anglią i Francją 234
14. Wojna z Anglią (1812 - 1814) 249
15. Stosunki amerykańsko-angielskie po wojnie 1812 r. Cechy charakterystycz¬
ne dyplomacji amerykańskiej w początkach XIX w 269
16. Podbój i „zakup" Florydy . 280

17. Stany Zjednoczone a Ameryka Łacińska (1800 - 1823) 298
18. Doktryna Monroego (1823) 317
19. Stany Zjednoczone i Rosja w pierwszej połowie XIX w 337
20. Problemy 'dyplomatyczne w okresie prezydentury Adamsa, Jaeksona i Van
Burena 352
21. Układ Webstera-Ashburtona (1842) . 363
22. Manifest Destiny (Boskie Przeznaczenie) 371
23. Oregon 387
24. Aneks ja Teksasu 398

25. Wojna z Meksykiem (1846 - 1848) . 416
26. Dyplomacja wigów (1849 - 1853) • .... 440
■27. Dyplomacja amerykańska w latach pięćdziesiątych XIX w 447
28. Zainteresowanie kanałem w Ameryce Środkowej 453
29. Próby zagarnięcia Kuby 470
30. Pierwsze kontakty z Chinami 479
31. Kapitan Perry i konsul Harris w Japonii . . 491
32. Dyplomacja wojny domowej 505
33. Polityka zagraniczna konfederacji 525

34. Powojenna ekspansja ■ . 538
35. Zakup Alaski 549
36. Spór amerykańsko-francuski w Meksyku . . . . . . . .559
37. Stany Zjednoczone a wojna francusko-pruska ,567
38- Układ waszyngtoński z Anglią (1871> 576
39. Stosunki z północnym sąsiadem 586
40. Panamerykanizm i stosunki z Ameryką Łacińską .597
41. Angl o-amerykański spór w Wenezueli 618
42. Dyplomacja amerykańska w Chinach 629
43. Stosunki z Japonią i Koreą w drugiej połowie XIX w 644
44. Aneksja Hawajów i innych wysp na Oceanie Spokojnym . . . .653
45. Sprawy afrykańskie w dyplomacji Stanów Zjednoczonych .... 669
46. Kontakty z Bliskim Wschodem 679
47. Francja i Włochy a Stany Zjednoczone . 690
48. Stany Zjednoczone a bismarckowskie Niemcy 697
49. Stosunki amerykańsko-rosyjskie w drugiej połowie XIX w 705
50. Amerykańska służba zagraniczna w XIX w 714
51. Nowe Boskie Przeznaczenie. Podstawy amerykańskiego imperializmu . ; 735
52. Dziewiętnastowieczne polonica w-Stanach Zjednoczonych .... 756
53. Uwagi końcowe 782
54. Aneksy ■ ... 793
Indeks osób , # # 799
Indeks nazw geograficznych . 816
Spis map . 827
Spis ilustracji ... 828



SPIS ILUSTRACJI




1. Mapa Nowej Anglii z portretem Johna Smitha opublikowana w Londynie
w 1616 r. O Handlin. America. A History, New York 1968, s. 24 .
2. Nowy Amsterdam około 1650 r. Akwarela. Tamże, s. 44
3. Palenie papierów z tzw. opłatami stemplowymi po wejściu w życie usta¬
wy w 1765 r. Culver Service. (Fot. wł. aut.) 23
4. Bostoński „bunt herfoaciany". Sztych N. Cunńera z 1848 r. Libtrary otf Con-
gress (Fot. wł. aut.) 24
5. Deklaracja Niepodległości z 4 lipca 1776 r. ICS
6. Podpalenie Nowego Jorku przez Anglików 19 września 1776 r. Rycina.
O. Handlin, America, s. 189
7
n
20
25
28
7. Beojaimin Franklin. H. Faulkner, American Political and Social History,
New York 1957, s. 188 , ■.-..:. 30
8. Generał Horatio Gates przyjmuje kapitulację generała Johna Burgoyne
Pod Saratogą. Mai. J. Trumbull. N. Platt, M. J. Drummond, Our Nation . ■ ..
from its Creation, Englewood Cliffs, N. J, 1964, s. 93 :31
9. John Jay. library of Congress. (Fot. wł. aut.) . . . . . ... 35
10. Jerzy Waszyngton przyjmuje kapitulację generała CornwaMisa pod York- ,:i
town w 1781 r. (Fot. wł, aut.) 39
.11. „Ameryka zrzuca swego Pana". T. A. Bailey, A Diplomatic History of the ■ ■>
Americun Peaple, New York 1968, s. 42 . . ... . . . . AD
12. Amerykańscy negocjatorzy pokoju z 1782 r. Mai. B, West. A. DeConde, i
A History of American Foreign Policy, New York 1963, s. 34 ... . , 40
13. Triumfalny wjazd Jerzego Wasznygtona do Nowego Jorku w 1783 r.
. (Fot. wł. aut.) 44
14. Jerzy III, król Anglii (1760- 1820). Drzeworyt. O. Handlin, America, s. 147 53
15. House of Burgesses w Wirginii. Sala posiedzeń Zgromadzenia ustawodaw¬
czego w latach 1[zasłonięte]704-17 (rekonstrukcja), O. Handlin, America, s. 116 . 73
16. Jerzy Waszyngton. Sztych. (Fot. wł. aut.) - .87
17. Anthony Wayne, dowódca wojsk amerykańskich w walce z Indianami
w 1794 r. (Fot. wł. aut.) ... 97
18 Powieszenie i spalenie kukły Jaya przez przeciwników traktatu z Anglią.
N. Platt, M. J. Drummond, Our Nation from its Creation, s. 169 . . . 104
19. Edmund Randolph (Fot. wł. aut.) . . . 105
20. Timoithy Pickering. (Fot. wl. aut.) 107
21. Edmont Charles Genet. O. Handlin, America, s. 251 116
22. Tomasz Paine. Mai. A. Milliere. Tamże s. 182 . . . .' . . . 125-
23. Tzw. afera XY2. Tamże, s. 262 .

24. John Adams. Library of Congress. (Fot. wł. aut.) .
25. Huta szkła w osadzie Jamestown zbudowana w 1608 r. przez osadników
polskich (rekonstrukcja). B. Gebert, Pierwsi Polacy w Stanach Zjedno¬
czonych, Warszawa 1958, s. 11 1*1
26. Brązowią tablica ufundowana przez Sokolstwo Polskie w USA dla upa¬
miętnienia 350 rocznicy przybycia pierwszych Polaków do osady James¬
town w Wirginii. Tamże, s. 5 I52
27. Jakub Sadowski, jeden z pierwszych osadników w Kentucky. Tamże, s. 17 154
28. Gen. Charles Lee. Karykatura narysowana przez T. Kościuszkę. M. Hai-
■ man, Kościuszko in the American Revolutiont New York 1975, s. 7 . . 155
29. Tadeusz Kościuszko, wg rysunku R. Croswaya. J. U. Niemcewicz, Podróże
po Ameryce, 1797 - 1807, Wrocław 1959, s. 6 157
30. Plan bitwy pod Saratogą wykonany przez T. Kościuszką. M. Haiman,
Kościuszko, s. 27 . ■ 159
31. Jerzy Waszyngton i Kazimierz Pułaski po zwycięskiej bitwie nad rzeką
Brandywine. B. Gebert, Pierwsi Polacy, s. 19 160
32. Fort Pułaski w Savannah Beach w stanie Georgia. (Fot. wł. aut.) . . 160
33. List T. Kościuszki do J. Waszyngtona. Fotokopia. M. Haiman, Kościuszko,
s. 93 163
34. Tomasz Jefferson. Portret Tysowany przez T. Kościuszkę. O. Handlin,
America, s. 266 164
35. Prezydent Jerzy Waszyngton i jego główni doradcy. N. Platt, M. J. Drum¬
mond, Our Nation from its Creation, s. 158 173
36. Siedziba prezydencka w Waszyngtonie w 1799 r. Tamże, s. 177 . . . 178
37. Benjamhi Franklin w swojej pracowni. Tamże, s. 37 185

38. Tomasz Jefierson. Mai. M. Brown. (Fot. wł. aut.) 198
39. John Marshall, sekretarz stanu w latach 1800 - 1801. (Fot. wł. aut.) . . 199
40. Przejęcie przez Amerykanów Luizjany. A. DeConde, A Hiistor^, s. 80 . 212
41. Marynarz ratujący życie Stephenowi Oecaturowi w Tiypolisie. N. Platt,
M. J. Drummond, Our Nation from its Creation, s. 196 223
42. Płonąca fregata „Philadalphia" w Trypolisie w 1804 r. Rycina F. Kear-
ny'ego. H. Faulkner, American Political, s. 181 223
43. Aresztowanie przez Anglików marynarzy ze statku amerykańskiego. Drze¬
woryt. O. Handlin, America, s. 291 236

44. Zatrzymanie amerykańskiej fregaty „Chesapeake" przez brytyjski okręt
wojenny „Leopard", A. DeConde, A History, s. 92 . . .. , . . 240
45. Tomasz Jeffenśon jako ofiara przemocy ze strony Anglii i Francji. Kary¬
katura amerykańska z 1809 r. T. A. Bmley, A Diplomatic History, s. 142 . 243
46. James Madison. Library of Congress. (Fot. wł. aut.) 244
47. Robert Smith, sekretarz stanu w latach 1809 - 1811. (fot. wł. aut.) . . 245
48. Starcie amerykańskiego okrętu „ConstitutŁon" z brytyjskim „Guerriere"
w Zatoce Sw. Wawrzyńca, 16 VIII 1812, O. Handlin, America, s. 296 . . 257
49. Kapitan Oliver Perry, zwycięzca Anglików w bitwie na Jeziorze Erie w
■ 1813 x. New York Public Library. (Fot. wł. aut.) . . . . ' , . 258
50. Bitwa o Nowy Orlean. N. Platt, M. J, Drummond, Our Nation from its
Creation, s. 208 259
51. Śmierć wodza indiańskiego Teoumseha w bitwie pod Thames w 1813 r.
Tamże, s. 206 267
52. John Quincy Adams. Litarary of Congress (Fot. wł. aut.) . . . .272
53. Andrew Jackson. Library of Congress. (Fot. wł. aut.) ..... 287
:54. Henry Clay. (Fot. wl. aut.) 309
■ 55. Jarnies Monroe. National Archives. (Fot. wł. aut.) ...... 318

56. Pan Buli: „Doktryna Monroego! Co to jest doktryna Momroego? Pan Jo-
nathan: „To znaczy, że wszystko wszędzie należy do nas". Karykatura z
angielskiego „Puoeha" z 2 IX 1895 r. C. S. Campbell, The Transformation
of American Foreign Relations, 1[zasłonięte]865-19, New York 1976, s. 199 . . 325
57. Andrew Jackson. Karykatura z 1832 r. Litografia. O. Handlin, America
s. 400 353
58. Martin Van Buren. OWI. (Fot. wł. aut.) . 355
59. John Forsyth. {Fot wł. aut.) 357
60. William Henry Harrison. Litorary of Congress. (Fot. wł. aut.) . . ." .358
61. Daniel Webster. (Fot. wł. aut.) 364
62" „Kraj Wolności". Karykatura z londyńskiego „Funcha" z 1847 r. przedsta¬wiająca amerykańską rzeczywistość. T. A. Bailey, A Diplomatic History,
s. 269 380
63. „Pieśń mówiącego drutu". Mai. H. F. Ferny. N. Hatt, M. J. Drummond,
Our Nation fr,om its Creation, s. 313 383
64. „Co? Ty Jankesie -będziesz bił swojego ojca?" Karykatura z londyńskiego
„Puncha" z 1846 r. dotycząca sporu o Oregon. T. A. Bailey, A Diplomatic
History, s. 232 393
65. James Knox Folk. OWI. (Fot. wł. aut.) 395
66. Sam Houston. H. Faulkner, American Political, s. 371 403
67. Atak na Alamo. N. Platt, M, J. Drummond, Our Nation from its Creation,
s. 330 405
68. Przybycie osadników amerykańskich do Santa Fe. O. Handlin, America,
s. 452 408
69. Jobn Tyler. (Fot. wł. aut.) . .,'. , . . .409
70. John C. Calhoun. (Fot. wł. aut.) 410
71. Zachary Taylor. National Archives Beoord. (Fot. wł. aut.) ..... 413
72. Widok San Francisco w 1853 r. O. Handlin, America, s. 452 . . . . 418
73. General Winfield Soott. T. Williams, A Bistory of the United States to
1877, New York 1969, s. 535 . . , , . t . . . . , . 427
74. Atak na Chapultepec. N. Platt, M. J. Drummond, Our Nation from its
Creation, s. 335 431
75. Wkroczenie gen. Winfielda Soota do Meksyku. A. DeGonde, .A History,
s. 203 , 431
76. „Oskulbany". Karykatura amerykanina z 1847 r. przed stawiająca orła me¬
ksykańskiego przed i po wojnie ze Stanami Zjednoczonymi. T. A. Bailey,
A Diplomatic History, s. 264 435
77. Karykatura gen. Zachary'ego Taylora z prezydenckiej kampanii wyborczej
z 1848 r. przedstawia jajca kwalifikacje kandydata partii wigów. N. Platt,
M. J. Drummond, Our Nation from its Creation, s. 352 438
78. iPolitycy amerykańscy. Od lewej: Daniel Webster, Henry Clay, John Cal-
houn w 1852 r. Tamże, s. 216 . . . . ; 441
79. Edward Everett. (Fot. wŁ aut.) ' 442
80. Miliard Filmore. National Archives. (Fot. wł. aut.) 443
81. William L. Marcy. (Fot. wł. aut.) 448
82. Franklin Pier.ce. (Fot. wł. aut.) . . 451
83. Projektowana trasa kanału w Ameryce Środkowej przez Nikaraguę.
C. S. Campbell, The Transformation, s. 144 455
84. John M. Claytan. (Fot. wł. aut.) "..... 460
85. James Buchanan OWI. (Fot. wł. aut.) . . . ... . . .475
86. Lewis Cass. (Fot. wł. aut.) 476
87. Jeremiah S. Black, sekretarz stanu w latach 1860 -1861. (Fot, wł. aut.) . 476

88. Działalność misjonarzy amerykańskich w Chinach. Karykatura z czaso¬
pisma „Puck" z 1895 r. O. Handłin, America, s. 757 487
89. Scena z wizyty kapitana M. C. Perry!ego w Japonii w 1853 r. N. Platt,
M. J. Drummond, Our Nation from its Creation, s. 549 495
90. Przyjęcie pierwszych przedstawicieli Japonii w USA przez prezydenta Ja-
rnesa Buchanana. M. Jensen, The White House, 1970, s. 79 . . . . 502
91. Wyżsi funkcjonariusze pierwszego poselstwa japońskiego w USA w 1860 r.
Tamże, s. 80 503
92. Abraham Linoon. Mai. A. Hesler. Smithsonian Institution. (Fot. wł. aut.) . 506
93. „Ostatnia karta Lincolna". Karykatura londyńskiego „Puncha" z 1862 r.
> przedstawiająca A. Lincolna rozgrywającego „kartą murzyńską" z J. Davi-
sem. T. A. Bailey, A Diplomatic History, s. 340 518
94. Prezydent Abraham Lincoln czytający proklamacją o zniesieniu niewolnic¬
twa w otoczeniu członków swego gabinetu. R. Current, American History,
New York 1965, s. 391 519
95. Prezydent Konfederacji Jefferson Davis. T. WMiams, A History, s. 654 . 526
96. Prezydent Konfederacji Jefferson Davis i jego gabinet. R. Current, Ame¬
rican History, s. 396 . 52?
97. Pan Buli: „Jeśli wy dwaj wolicie bić sią niż robić interesy, pójdą do in¬
nego sklepu". Karykatura brytyjska. N. Platt, M. J. Drummond, Our Na¬
tion from its Creation, s. 396 535
98. William Henry Seward. (Fot. wł. aut.) .539
99. Andrew Johnson. Library of Congress (Fot wł. aut.) 540

100. Ulysses Slmpson Grant. Mai. H. Ulke. Zbiory Białego Domu. (Fot. wł. aut.) 543
101. Hamilton. Fish. Mai. D. Huntington. {Fot. wł. aut.) 544
102. Senator Charles Sumner. C. S. Camptoell, The Transjormation, s. 141 . . 545
103. „Przykro mi ale .muszę Ci pozwolić spaść, w przeciwnym razie Ty mnie
ściągniesz". Karykatura angielska z 1866 r. ukazująca Napoleona III i Ma¬
ksymiliana. T. A. Bailey, A Diplomatic History, s. 356 ..... 565
104. Elihu B. Washlburne. (Fot. wł. aut.) 568
105. „Alabama i Kearsarge". Obraz E. Maneta przedstawiający starcie obu-
okrątów w pobliżu Cherbourga we Francji. O. Handlin, America, s. 634 . 577
106. Karykatura sekretarza stanu Hamiltona Fisha. T. Williams, A History, s. 747 579
107. „Nasz prezydent tupnie nogą a lew brytyjski będzie musiał ustąpić". Kary¬
katura z „Harper's Weekly" z 6 VII 1872 r. dot. roszczeń amerykańskich
za zniszczenia dokonane przez pancernik „Alabama". C. S. Campbell, The
Trwnsformation, s. 40 . 582
108. Gorączka złota w Klondike w 1898 r. O. Handlin, America, s. 656 . . . 590
109. Thomas F. Bayard. (Fot. wł. aut.) 594
110. James Abraim Garfield. Library oi Congress. (Fot. wł. aut.) .... 598
Ul. Chester Alan Arthur. OWI. (fot. wł. aut.) . .598
112. Beniamin Harrison. Library of Congress. (Fot wł. aut.) 598
113. James G. Blaine. (Fot. wł. aut.) 599
114. Frederick T. Frelinghuysen. Mai. E>. Hingtington. (Fot. wł. aut.) . 601
115. Rutherford Birchard Hayes. Litorary of Congress. (Fot. wł. aut.) . . . 604
116. Walter Q. Gresham. Mai. F. M. Pebbles. (Fot. wł. aut.) 609
117. William M. Evarts. C. S. Campbell, The Transformation, s. 143 . . ' . 614
118. Grover Clevela 119. Rkhard Olney. Mai. H. Vos. (Fot. wł. aut.) 623
120. „Ręce precz! Doktryna Monroego musi być respektowana". Karykatura z
czasopisma „Judge" z 1896 r. O. Hsndlin, America, s. 761 . . . . 626



SPIS MAP


1. Ameryka Północna przed 1754 r. i po 1763 r 12
2. Stany Zjednoczone w 1783 r . . 43
■ 3. Główne forty brytyjskie na obszarze Stanów Zjednoczonych po 1783 r. . 54
4. Spór terytorialny z Hiszpanią w latach 1783 - 1795 60
5. Luizjana ' 220
6. Działalność amerykańskiej floty wojennej u wybrzeży Afryki Północnej
w latach 1801 - 1815 220
7. Stosunek społeczeństwa amerykańskiego do wojny z Anglią w 1812 r. . 250
8. Wojna Stanów Zjednoczonyck z Anglią w -latach 1812 - 1815 . ... 255
9. Połowy ryb wg konwencji amerykańsko-angielskiej z 1818 r. . . . : 275

10. Podbój i „zakup" Florydy 281
11. Granica pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Hiszpanią wg układu Adams-
-Onis w latach 1[zasłonięte]819-18 293
12. Ekspansja terytorialna Stanów Zjednoczonych w latach 1783 - 1840 . . 351
13. Spór graniczny w rejonie Maine 367
14. Spór .graniczny w rejonie od Jeziora Górnego do Jeziora Leśnego . » . 368
15. Ekspansja terytorialna Stanów Zjednoczonych w latach 1783 - 1853 . i 375
16. Spór o Oregon ,392
17. Kierunki posuwania się wojsk amerykańskich w czasie wojny z Meksykiem 424
18. Obszary zagarnięte Meksykowi w latach 1845 - 1853 . 437
19. Sprawa kanału w Ameryce Środkowej 456
20. Daleki Wschód w latach 1[zasłonięte]842-18 . 492
21. Blokada stanów południowych w czasde wojny domowej . . . . 510
22. Ameryka Północna w 1836 r. i 1868 r 555
23. Spór graniczny w rejonie Alaski 591
24. Spór o wyspę San Juan 593
25. Spór o połów fok w rejonie Morza Beringa 595
26. Stany Zjednoczone a kraje rejonu Morza Karaibskiego 612
27. Spór graniczny między Wenezuelą a Gujaną Brytyjską w latach 1893 -1899 622
28. Obszary zajęte przez Stany Zjednoczone w rejonie Oceanu Spokojnego w
latach 1[zasłonięte]867-18 666


WIELKOŚĆ 24x17 CM,TWARDA OKŁADKA,LICZY 834 STRONY,148 ILUSTRACJI,28 MAP.

STAN :OBWOLUTA DST/DST+,KSIĄŻKA DB/DB+.

KOSZT WYSYŁKI WYNOSI 8 ZŁ - PŁATNE PRZELEWEM / KOSZT ZRYCZAŁTOWANY NA TERENIE POLSKI,BEZ WZGLĘDU NA WAGĘ,ROZMIAR I ILOŚĆ KSIĄŻEK - PRZESYŁKA POLECONA PRIORYTETOWA + KOPERTA BĄBELKOWA / / W PRZYPADKU PRZESYŁKI ZAGRANICZNEJ PROSZĘ O KONTAKT W CELU USTALENIA JEJ KOSZTÓW / .

WYDAWNICTWO PWN WARSZAWA 1978
NAKŁAD 2000 EGZ.!!!.

INFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI AUKCJI,NR KONTA BANKOWEGO ITP.ZNAJDUJĄ SIĘ NA STRONIE "O MNIE" ORAZ DOŁĄCZONE SĄ DO POWIADOMIENIA O WYGRANIU AUKCJI.

PRZED ZŁOŻENIEM OFERTY KUPNA PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ Z WARUNKAMI SPRZEDAŻY PRZEDSTAWIONYMI NA STRONIE "O MNIE"

NIE ODWOŁUJĘ OFERT KUPNA!!!

ZOBACZ INNE MOJE AUKCJE

ZOBACZ STRONĘ O MNIE