Postęp w dziedzinie wiedzy na temat roli żywienia w zdrowiu i chorobie człowieka związany jest z rozwojem wielu dziedzin nauki, takich jak: biochemia, fizjologia i genetyka czy nauk rolniczych. Umożliwia to coraz lepsze zrozumie­nie etiologii i patogenezy chorób w kontekście żywienia człowieka. Jednocze­śnie daje podstawę do tworzenia nowoczesnych zasad żywienia profilaktycznego i leczniczego. Odpowiednie postępowanie dietetyczne jest niejednokrotnie inte­gralnym, a nawet wyłącznym elementem terapii wielu jednostek chorobowych.

Kilka lat temu na rynku wydawniczym ukazała się książka „Podstawy diete­tyki" pod redakcją dr. Jacka Bujko, napisana przez zespół pracowników Zakładu Dietetyki, Katedry Dietetyki Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsump­cji SGGW w Warszawie. Zyskała ona uznanie czytelników, czego wyrazem były jej wznowienia. Zgodnie z tytułem, w książce tej znalazły się podstawy wiedzy z zakresu dietetyki, a więc podział diet i ich charakterystyka oraz zasady po­stępowania dietetycznego w wybranych jednostkach chorobowych, co wchodzi w zakres przedmiotu o takiej samej nazwie. Dlatego też uzasadnione było rozpo­częcie prac nad kolej na pozycją książkową, poświęconą dietoterapii i dietoprofi-laktyce schorzeń nieopisanych w uprzedniej pozycji.

Niniejsza publikacja, która będzie pierwszą częścią opracowania dwuto­mowego, jest efektem pracy zespołu pracowników wspomnianego Zakładu. Przedstawione w niej zagadnienia są przedmiotem nauczania w ramach przed­miotu dietoterapia. Zawiera ona informacje dotyczące ustalania zapotrzebowa­nia energetycznego w różnych stanach chorobowych, a także zastosowania in­deksu glikemicznego w dietoterapii. Spośród chorób przewodu pokarmowego opisano w niej postępowanie dietetyczne w takich schorzeniach, jak: nieswo­iste stany zapalne jelit, zespół jelita drażliwego, marskość wątroby oraz ostre i przewlekłe zapalenie trzustki. Przedstawiono również postępowanie dietetyczne w przewlekłych schorzeniach nerek, zarówno gdy zachowana jest jeszcze funk­cja tego narządu, jak i w trakcie leczenia nerkozastępczego. Omówiono dietoterapię zespołu metabolicznego, dny moczanowej, postępowanie żywieniowe u osób, u których występuje nadwrażliwość pokarmowa, żywienie w chorobach nowotworowych oraz znaczenie składników żywności w rozwoju schorzeń neurodegeneracyjnych.