Miejsce i rok wydania: Kórnik, 2007

Wydawca: ORIOL

Zapraszamy do zapoznania się z kilkoma fragmentami książki (w formacie PDF):

• strony 7-12 (Rozdział I - WSTĘP) POKAŻ
• strony 55-72 (cały Rozdział BAKTERIE) POKAŻ
• strony 77-79 POKAŻ
• strony 88-91 POKAŻ
• strony 122-123 POKAŻ

Udostępniamy także plik erraty: POKAŻ

Rośliny w akwarium to książka dla akwarystów o otwartym umyśle i dociekliwych, dla tych, którzy chcą lepiej zrozumieć, co dzieje się w ich zbiornikach. Z pewnością odciśnie silne piętno na sposobie uprawiania akwarystyki przez każdego, kto po nią sięgnie!

Ta książka może długo służyć jako zbiór danych pomocnych przy zakładaniu niedrogiego słodkowodnego akwarium i w jego późniejszej pielęgnacji. Wraca się do niej wielokrotnie. "Ecology of the Plated Aquarium" uznawana jest za jedną z kluczowych pozycji kanonu literatury akwarystycznej. Tłumaczona była na niemiecki i włoski.

Akwarysta dowie się z niej:

- w jaki sposób rośliny oczyszczają wodę i podłoże, sprawiając, że akwarium staje się zdrowsze dla ryb

- które zabiegi pielęgnacyjne są ważne, a które tylko stratą czasu

- o faktach z życia roślin - danych, które przydadzą się w walce z glonami

- jak z powodzeniem uprawiać rośliny bez plątaniny kabli i rurek oraz drogich urządzeń.

Diana Walstad, akwarystka z wieloletnim doświadczeniem, jest z wykształcenia mikrobiologiem. Przez wiele lat zajmowała się badaniami dla medycyny. Obecnie pracuje dla rządu federalnego USA jako biolog komórki.

Autorka tak pisze o swojej książce:

Rośliny w akwarium to książka dla akwarystów chcących założyć zbiornik z roślinami i zrozumieć procesy ekologiczne, jakie w nim zachodzą.
Większość książek o roślinach akwariowych jedynie wymienia i opisuje poszczególne gatunki lub przedstawia, jak urządzić zbiornik z roślinami. Ta książka jest inna. Objaśnia podstawowe mechanizmy funkcjonowania ekosystemu akwarium: w jaki sposób rośliny oddziałują na ten ekosystem i jak on oddziałuje na nie. Pokazuje, że rośliny stanowią nie tylko element dekoracyjny, ale mogą także pomóc w utrzymaniu zdrowia ryb i w ograniczeniu czynności pielęgnacyjnych w zbiorniku.
Oprócz tego moja książka przedstawia obszernie dane naukowe, z którymi akwaryści nigdy się nie zetknęli. Częstokroć stoją one w sprzeczności z poglądami panującymi w akwarystyce - poglądami niejednokrotnie opartymi raczej na przestarzałych książkach i na obserwacjach hobbystów niż na danych doświadczalnych.

Robert G. Wetzel, biolog, autor Limnology:

Jestem zachwycony sposobem, w jaki przekazała Pani akwarystom naukową wiedzę, która umożliwi im rozsądnie postępować ze swoimi akwariami. Podziwiam także próbę kształcenia osób nieparających się zawodowo nauką - zbyt często zaniedbuje się laików o zacięciu naukowym. Szczególnie cieszy, że w książce uniknięto gadżetów, które na ogół są całkowicie bezużyteczne. Przedstawione w książce działanie ekosystemu i równowagi to jedyny rozsądny kierunek na dłuższą metę.

Don Dewey, redaktor Freshwater and Marine Aquarium

Ta książka jest znakomita pod każdym względem. Moim zdaniem to doskonały, praktyczny przewodnik dla każdego akwarysty, który chce założyć piękne akwarium z roślinami. Poza tym, że przedstawia sprawy podstawowe, jest także pogłębionym badaniem ekosystemu wodnego i mówi, w jaki sposób wpływa on na rośliny.

Paweł Zarzyński (Magazyn Akwarium 6/2007, s. 68)

Jedną z nowości na rynku księgarskim jest polskojęzyczne wydanie znakomitej książki Diany Walstad „Rośliny w akwarium. Ekologia roślin wodnych dla akwarystów”. Jest to pozycja całkowicie wyjątkowa - jej autorka, z wykształcenia biolog specjalizujący się w procesach zachodzących w komórce, przedstawia bowiem rośliny akwariowe nie z punktu widzenia ich walorów dekoracyjnych, ale jako istotny, pełniący złożone i wielorakie funkcje komponent sztucznego ekosystemu utworzonego w zbiorniku. Podczas tej lektury poznajemy rośliny od zupełnie innej strony, uczymy się doceniać ich rolę w zakresie oczyszczania wody i podłoża ze związków azotowych i metali ciężkich oraz dowiadujemy się, w jaki sposób mogą być one przydatne do walki z glonami. Zdobywamy również mnóstwo wiadomości z zakresu fizjologii roślin, w tym sposobu, w jaki się odżywiają. Nie jest to jednak nudny, naukowy wywód. Po pierwsze, autorka w pasjonujący, a zarazem prosty i przystępny sposób omawia nawet najbardziej zawiłe pojęcia z zakresu biologii roślin, po drugie zaś, udziela mnóstwa praktycznych rad niezmiernie pomocnych podczas urządzania i opieki nad zbiornikiem. Co bardzo ważne, propaguje ona i poleca akwaria typu „low-tech”, a więc takie, w których kosztowne urządzenia techniczne w maksymalnym stopniu zastępowane są przez umiejętne wykorzystanie naturalnych procesów biologicznych zachodzących między rybami, roślinami, mikroorganizmami oraz nieożywionymi komponentami zbiornika (woda, podłoże). Obszerny rozdział poświęcony jest też zjawiskom allelopatycznym występującym w skomplikowanym, jak się okazuje, świecie roślin. Nie może zabraknąć również szczegółowego i wyjątkowo przystępnego opisu wszystkich najważniejszych procesów biochemicznych zachodzących w wodzie akwariowej, począwszy od dobrze poznanego cyklu azotowego, a skończywszy na mechanizmach powstawania substancji humusowych, przemian siarkowodoru oraz fermentacji i metanogenezy.
Książka Diany Walstad jest lekturą obowiązkową dla każdego akwarysty, który czuje się zagubiony w gąszczu niezrozumiałych dla niego pojęć z zakresu chemii i biologii. Po jej przeczytaniu wiele skomplikowanych na pozór zagadnień wyda mu się dziecinnie proste, zaś opieka nad akwarium stanie się przyjemniejsza i bardziej przewidywalna.

SPIS TREŚCI

Rozdział I - WSTĘP   7  

1. Rozdziały   7
   1. Wstęp   7
   2. Rośliny oczyszczają wodę   7
   3. Allelopatia   7
   4. Bakterie   7
   5. Źródła składników pokarmowych   8
   6. Węgiel   8
   7. Odżywianie roślin a ekologia   8
   8. Podłoże   8
   9. Korzyści z życia nad powierzchnią wody   8
   10. Walka z glonami   8
   11. Zakładanie i pielęgnacja akwarium w praktyce   8
2. Czy pojęcie „akwarium w stanie równowagi” jeszcze jest aktualne   9
3. Cechy naturalnego akwarium typu „Low-tech”   9
   1. pH pozostaje stabilne   9
   2. Łatwość utrzymania   10
   3. Ryby zachowują się normalnie   10
4. Dobroczynny wpływ roślin w akwariach   10
5. Ułatwianie wzrostu roślin w akwarium   11

      BIBLIOGRAFIA   12

Rozdział II - ROŚLINY OCZYSZCZAJĄ WODĘ   13  

1. Metale ciężkie   13
   1. Metale w wodzie wodociągowej   13
   2. Mechanizmy toksycznego wpływu metali ciężkich   15
   3. Toksyczny wpływ metali ciężkich na ryby   15
   4. Toksyczny wpływ metali ciężkich na rośliny   16
   5. Czynniki łagodzące toksyczny wpływ metali ciężkich   18
      1. Twardość wody i pH   18
      2. Rozpuszczona materia organiczna   18
      3. Sztuczne chelatory   20
      4. Różnice między gatunkami   21
      5. Inne czynniki   21
   6. Pobieranie metali przez rośliny   22
2. Amoniak   23
   1. Toksyczny wpływ amoniaku na ryby   23
   2. Toksyczny wpływ amoniaku na rośliny   24
   3. Pobieranie amoniaku przez rośliny wodne   24
3. Azotyny   25
   1. Toksyczność azotynów   25
   2. Pobieranie azotynów przez rośliny   25
4. Wykorzystanie roślin wodnych w oczyszczaniu wód   26
5. Rośliny i toksyczne związki w akwariach   27

      BIBLIOGRAFIA   30

Rozdział III - ALLELOPATIA   33

1. Allelopatia u roślin wodnych   34
   1. Związki fenolowe jako roślinne substancje o działaniu allelopatycznym   35
   2. Związki allelopatyczne opuszczają roślinę   39
   3. Subtelna natura allelopatii wśród roślin wodnych   40
   4. Wyższe rośliny wodne a glony   40
   5. Rośliny wodne a bakterie i bezkręgowce   42
   6. Wojna chemiczna między roślinami wodnymi   43
      1. Allelopatia w podłożu   43
      2. Allelopatia w wodzie   44
   7. Obronne związki chemiczne wytwarzane w odpowiedzi na infekcję   45
   8. Autoinhibicja   46
2. Allelopatia u glonów   47
3. Allelopatia w akwarium   48

      BIBLIOGRAFIA   50

Rozdział IV - BAKTERIE   55  

1. Procesy prowadzone przez bakterie   56
   1. Rozkład przez bakterie heterotroficzne   56
      1. Rozkład w osadach źródłem CO₂   58
      2. Powstawanie substancji humusowych (HS)   59
   2. Nitrytikacja   59
   3. Denitryfikacja   60
   4. Akumulacja azotynów   62
      1. Oddychanie azotanowe   62
      2. Niepełna nitryfikacja   63
      3. Niepełna DAP i niecałkowita denitryfikacja   63
   5. Redukcja żelaza i manganu   63
   6. Wytwarzanie siarkowodoru   64
   7. Utlenianie siarkowodoru   64
   8. Fermentacja i metanogeneza   64
   9. Utlenianie metanu   65
2. Biofilmy   65
3. Procesy bakteryjne w akwarium   68

      BIBLIOGRAFIA   70

Rozdział V - ŹRÓDŁA SKŁADNIKÓW POKARMOWYCH   73

1. Reprezentatywne akwarium i metodyka   73
2. Karma dla ryb   73
   1. Chemiczna jednorodność świata ożywionego   74
   2. Pokarm dla ryb jako źródło składników pokarmowych   76
   3. Składniki pokarmowe przechodzą z karmy do roślin wodnych   76
3. Gleba jako źródło składników pokarmowych dla roślin   78  
4. Woda jako źródło składników pokarmowych dla roślin   80
   1. Twardość wody i „składniki pokarmowe wód twardych”   81
   2. Woda jako źródło składników pokarmowych dla roślin   81
5. Dostępność składników pokarmowych w akwarium   82

      BIBLIOGRAFIA   84

Rozdział VI - WĘGIEL   85

1. Zasadowość wody, pH i CO₂   85
2. Węgiel jako czynnik ograniczający dla roślin zanurzonych   87
3. Niedostatek węgla w naturalnych wadach słodkich   88  
4. Strategie mające na celu zwiększenie pobieranie węgla   89
   1. Magazynowanie CO₂ w postaci jabłczanów   90
   2. Wiązanie CO₂ pochodzącego z oddychania   90
   3. Korzystanie z wodorowęglanów   91
   4. Pobieranie CO₂ z podłoża   92
   5. Liście nadwodne   92
   6. Inne strategie   92
5. Źródła węgla dla roślin   94
6. CO₂ w akwarium   94

      BIBLIOGRAFIA   95

Rozdział VII - ODŻYWIANIE ROŚLIN I EKOLOGIA   97

1. Wymagane składniki pokarmowe   97
2. Konkurencyjne pobieranie składników pokarmowych   97
3. Akumulowanie się składników pokarmowych i stężenie krytyczne   97
4. Najlepszy jest umiarkowany ruch wody   97
5. Pobieranie składników pokarmowych z podłoża i z wody   98
   1. Przemieszczanie składników pokarmowych   99
   2. Rośliny wolą pobierać fosfor przez korzenie   100
   3. Rośliny wolą pobierać potas przez pędy   100
   4. Rośliny wodne preferują liściowe pobieranie związków amonowych   100
6. Azot i rośliny wodne   101
   1. Rośliny wodne przedkładają związki amonowe nad azotany   101
   2. Źródło azotu i najlepszy wprost   102
   3. Ekologia a preferencje w wyborze źródła azotu   103
   4. Rośliny konkurują z bakteriami nitryfikacyjnymi   104
7. Twardość wody i ekologia roślin   105
   1. Wymagania roślin z wód twardych   107
   2. Wymagania roślin z wód miękkich   108
8. Dokarmianie roślin w akwarium   110

      BIBLIOGRAFIA   111

Rozdział VIII - PODŁOŻE   115

1. Składniki gleb i osadów   115
   1. Części mineralne   115
   2. Materia organiczna   115
   3. Wytrącona materia nieorganiczna   116
   4. Mikroorganizmy   116
2. Cechy gleb i osadów   117
   1. Wiązanie substancji pokarmowych   117
   2. Beztlenowa natura podłoży   119
   3. Utleniona mikrostrefa zatrzymuje składniki pokarmowe i trucizny w osadach   120
   4. Stabilność osadowi gleb zatopionych   121
3. Chaos w świeżo zalanych glebach lądowych   122  
4. Gleby lądowe i osady do uprawy roślin wodnych   123
5. Problemy związane z osadami i glebami zalanymi   123
   1. Toksyczny wypływ metali   124
   2. Toksyczny wpływ siarkowodoru (H₂S)   124
   3. Materia organiczna   124
   4. Niski potencjał redoks   125
   5. Kwaśne gleby siarczanowe   125
   6. Zmętnienie   125
6. Wpływ roślin wodnych na podłoże   127
7. Podłoża w akwariach   127
   1. Wybór gleby   127
   2. Zakładanie zbiornika z glebą   129
   3. Nawożenie   129
   4. Dodatki do żwiru   130
   5. Czy podłoże się psuje z upływem czasu?   130

      BIBLIOGRAFIA   131

Rozdział IX - KORZYŚCI Z ŻYCIA NAD POWIERZCHNIĄ WODY   135

1. Korzyści z życia nad powierzchnią wody   136
   1. Wydajniejsze wykorzystanie CO₂   136
   2. Wydajniejsze wykorzystanie światła   136
   3. Rośliny wynurzone lepiej prowadzą fermentację   136
   4. Lepsze natlenienie strefy korzeniowej   138
      1. Wydzielanie tlenu przez korzenie roślin widnych   138
      2. Wydzielanie 0₂ jest najwydajniejsze u roślin wynurzonych   139
      3. W jaki sposób rośliny wynurzone napowietrzają strefę korzeniową   142
      4. W jaki sposób tlen przynosi korzyści zakorzenionym roślinom wodnym   143
   5. Rośliny pływające zwiększają aktywność biologiczną   144
   6. Nadwodny wzrost roślin w akwarium   145

      BIBLIOGRAFIA   145

Rozdział X - WALKA Z GLONAMI   149

1. Pospolite metody walki z glonami   149
   1. Preparaty glonobójcze, wybielacz i antybiotyki   149
   2. Ograniczenie oświetlenia   150
   3. Podmiany wody   151
   4. Glonożerne ryby, krewetki i ślimaki   151
   5. Usuwanie fosforanów   152
2. Konkurencja między glonami i roślinami wyższymi   152
   1. W czym glony mają przewagę nad roślinami wyższymi?   153
      1. Lepsze zdolności przystosowawcze do słabego światła   153
      2. Przystosowanie do zakresu widma światła   153
      3. Lepsze przystosowanie do wysokiego pH i wody zasadowej   154
      4. Wydajniejsze pobieranie składników pokarmowych z wody   155
      5. Większy zasięg występowania   156
   2. W czym rośliny wyższe mają przewagę nad glonami?   156
3. Czynniki w walce z glonami   156
   1. Rośliny wynurzone   156
   2. Żelazo   158
      1. Żelazo Jest dla glonów czynnikiem ograniczającym   158
      2. W jaki sposób glony pozyskują żelazo   158
      3. Żelazo i walka z glonami   159
   3. Allelopatia   161
4. Intensywne zabiegi w przypadku ataku glonów   161

      BIBLIOGRAFIA   163

Rozdział XI - ZAKŁADANIE I PIELĘGNACJA AKWARIUM W PRAKTYCE   165

1. Typowe drogi początkujących akwarystów   165
2. Zakładanie podstawowego akwarium „Low-tech”   165
3. Główne czynniki   166
   1. Ryby   166
   2. Światło   166
      1. Światło naturalne   168
      2. Światło sztuczne   169
   3. Wybór roślin   171
4. Wskazówki   171

Skróty i przeliczenia   175

Spis treści   177

Errata: POKAŻ