Marek Florek i Halina Taras

Dacharzów. Cmentarzysko kultury trzcinieckiej

Lublin 2003
104 s., A4
stan dobry



Spis treści
Wstęp............................. 7
Rozdział I
Elementy kompleksu sepulkralnego i ich charakterystyka ....... 11
LI. Obiekt nr 1..................... 11
1.2. Otoczenie kamiennych grobowców (w obrębie pierwotnego nasypu kopca)...... 12
1.3. Nasyp ......................... 12
1.4. Rów......................... 17
1.5. Groby płaskie ..................... 17
1.6. Najbliższe otoczenie kompleksu grobowego............. 21
Rozdział 2
Źródła ruchome......................... 31
2.1. Ceramika......................... 31
2.2. Zabytki brązowe....................... 42
2.3. Materiały krzemienne..................... 44
2.4. Zabytki szklane....................... 45
2.5. Materiały organiczne ..................... 47
Rozdział 3
Analiza źródeł ruchomych...................... 49
3.1. Pierwsza faza użytkowania cmentarzyska................ 49
3.2. Druga faza użytkowania cmentarzyska................. 49
Rozdział 4
Relacje stratygraficzne...................51
Rozdział 5
Rekonstrukcja zdarzeń, chronologia względna................53
Rozdział 6
Chronologia absolutna zespołu ....................55
Kompleks grobowy z Dacharzowa w kontekście praktyk pogrzebowych
w kulturze trzcinieckiej w zachodniej Maiopolsce...............63
63
7.1. Uwagi ogólne o obrządku pogrzebowym ....
7.2. Konstrukcja grobów......................69
7.3. Pochówek zbiorowy..........697.4. Podwójny rytual - inhumacja i kremacja................ 70
7.5. Symbolika kurhanu...............
Wnioski końcowe........................ 73
Summary...........................75
Literatura U wykazem stosowanych skrótów)................ 77
Spis rycin.......................... 83
Spis tabel........................... 87
Spis fotogram......................... 88
Aneks I
Anuliza antropologiczna materiałów kostnych z cmentarzyska kultury trzcinieckiej
w Ducharzowie, gm. Wilczyce, woj. świętokrzyskie............ 89
Aneks 2
— Drewno dębuz kurhanu kultury trzcinieckiej w Dacharzowie. gm. Wilczy­ce, woj. świętokrzyskie.................... 95
Wstęp
Dacharzów, gin. Wilczyce, pow. sandomierski, położony jest w północno-wschodniej części Wy­żyny Sandomierskiej (ryc. 1). Pierwsze informacje
o znajdujących się w Dacharzowie kurhanach po­chodzą z wydanej w okresie międzywojennym mo­nografii parafii Jankowice Kościelne. Według jej au­tora, na polach wsi znajdować się miały 2 kurhany
1 grodzisko (Bastrzykowski 1927, s. 98). Informa­cje te były później wielokrotnie cytowane w litera­turze, przy czym sugerowano najczęściej wczesno­średniowieczną chronologię kopców. Piszący o kop­cach kierowali się zapewne wzmianką o położo­nym w ich sąsiedztwie grodzisku (por. Jakimowicz 1936, s. 232; Gąssowski 1969, s. 340, 372; Żaki 1974, s. 527), chociaż prawdopodobnie nie znali obiektów z autopsji. W trakcie badań powierzchnio­wych przeprowadzonych w 1991 roku zlokalizowa­ny tu został tylko jeden kopiec o średnicy 20-22 m
i wysokości około 1 m, znacznie uszkodzony przez orkę, z widocznymi w nasypie dużymi kamienia­mi. Oznaczony został jako stan. 1 (Florek 1994a, s. 258).
Stanowisko usytuowane jest na niewielkiej, lo­kalnej kulminacji usytuowanej przy krawędzi doli­ny Opatówki, wznoszącej się około 50 m ponad jej płaskie dno (ryc. 2). Kulminacja ta miała charak­ter zbudowanego z czarnoziemu (gleby kopalnej), erozyjnego ostańca o średnicy 30-10 m i wysoko­ści względnej do 80-100 cm. Strop czarnoziemu, stanowiący pierwotną powierzchnię terenu, znajdo-wai się na wysokości około 214,60-215,80 m n.p.m. Miąższość czarnoziemu, mierzona od stropu calca lessowego do pierwotnej powierzchni terenu, wyno­siła do 80 cm, maksymalną wartość uzyskując oko­ło 2-3 m na zachód od kopca i wyplycając się we wszystkich kierunkach.

Słowa kluczowe: