Książka podejmuje problematykę konkurencji w gospodarce w szerokim spektrum jej zagadnień teoretycznych i empirycznych, w odniesieniu do podmiotów gospodarczych i regionów. Tematyka ta należy do kluczowych zarówno w teorii nauk ekonomicznych, jak i praktyce gospodarczej. Ma też swoje szczególne znaczenie dla polskiej gospodarki. Podjęcie przez Polskę - jako pierwszy kraj - epokowego procesu transformacji gospodarki nakazowo-rozdzielczej w kierunku gospodarki rynkowej, a następnie wejście do Unii Europejskiej otworzyło szansę nadrobienia zapóźnień cywilizacyjnych, będących nie tylko wynikiem narzuconego systemu społeczno-politycznego po II wojnie światowej, ale ponad dwóch wieków wcześniejszej historii. Wykorzystanie tej szansy uzależnione jest od sprawności systemu ekonomicznego, a zwłaszcza stopnia, w jakim system ten stymuluje rozwój przedsiębiorczości i oddziałuje w kierunku podniesienia międzynarodowej konkurencyjności gospodarki. Skuteczność pościgu za krajami wysoko rozwiniętymi zależy od uzyskania zdolności czerpania, w skali podobnej jak one, korzyści z zagranicy, co staje się coraz trudniejsze. Wymaga bowiem nie tylko osiągnięcia akceptowanych powszechnie standardów, ale uczestnictwa w kreowaniu zmian prowadzących do uzyskiwania przewag. Z natury rzeczy nadrabianie opóźnień cywilizacyjnych musi oznaczać dla Polski przyjęcie przejściowo innej drogi czerpania z zagranicy niż w przypadku krajów dominacji gospodarczej. Przykładem jest import i eksport kapitału. Podczas gdy kraje najwyżej rozwinięte czerpią coraz bardziej z międzynarodowej alokacji własnego kapitału, Polsce potrzebny jest napływ zewnętrznego kapitału, nawet kosztem umiejscowienia tu produkcji czy usług wymagających niższego zaawansowania technologicznego, a wyższej pracochłonności. Jest to jednak droga, która już obecnie ukazuje korzyści w postaci pozytywnego oddziaływania, między innymi poprzez efekt dyfuzji, na potencjał konkurencyjności międzynarodowej polskich przedsiębiorstw, które coraz śmielej lokują swoje kapitały za granicą, podejmując tam działalność gospodarczą. |
