Rzeczywistość pracy ludzkiej i jej obraz w świadomości współczesnego człowieka, choć są niewątpliwie zróżnicowane, to jednak w swym idealnym wyrazie wydają się dość oczywiste. Trzeba wszakże zdać sobie sprawę z tego, że obraz ten mimo wszystko jest uwarunkowany wieloma czynnikami historycznymi i społecznymi. Dość łatwo to zauważyć, śledząc - choćby tylko z grubsza - dzieje pojęcia pracy i znaczenie, jakie w historii jej przypisywano. Pozwoli to zrozumieć, jak wielkie zmiany zaszły w rozumieniu pracy, a przez to także człowieka w świata, w stosunkowo niedługim czasie ostatnich kilku dziesięcioleci, pozwoli to również na uchwycenie kierunku, w jakim te zmiany podążają.

Przedstawiony tutaj historyczny zarys nie będzie obejmował historii pracy jako relacji człowieka do świata i różnych jej form, lecz jedynie będzie stanowił próbę uchwycenia pewnych przemian w pojęciu pracy oraz będzie ograniczony do granic tzw. cywilizacji śródziemnomorskiej.