Precyzyjny cukromierz

Profesjonalny szwedzki cukromierz 

Sprzedawany w plastikowej i trwałej tubie, w której możemy bez obaw o stłuczenie przechowywać cukromierz. Hydrometr jest najważniejszym urządzeniem w domowej produkcji alkoholi.  Hydrometr inaczej nazywany też areometrem, cukromierzem, to niezwykle przydatne szklane urządzenie do pomiaru zawartości cukru w roztworach wodnych. Za pomocą hydrometru można łatwo i wygodnie skontrolować czy nastaw fermentuje czy też fermentacja się zatrzymała, jaka będzie zawartość % w nastawie po fermentacji lub też łatwo określić jaki rodzaj wina otrzymaliśmy.

Na wskaźniku mamy oznaczone 3 kolorami przedziały:
- przedział niebieski – jest to najbardziej odpowiedni zakres do rozpoczęcia fermentacji wina,
- przedział czerwony – jest to najbardziej odpowiedni przedział do rozpoczęcia fermentacji piwa,
- przedział żółty – zakończenie fermentacji, można przystępować do dalszych zabiegów np. dodać stoper fermentacji, zacząć klarować.

Oraz trzy przedziały do określania otrzymanego wina:
- Sott – otrzymaliśmy wino słodkie
- Medium – otrzymaliśmy wino półsłodkie/półwytrawne
- Torrt – otrzymaliśmy wino wytrawne

Na cukromierzu mamy 3 skale:
- -15 do +120 – skala gęstości roztworu podana w jednostkach Oeschle (Oe). Dla wody w temp. 20⁰C jest ona 0,00 Oe a gęstość  w g/ml wg wzoru Oe/1000 + 1 = 1,000 g/ml. Cukier zwiększa gęstość  roztworu wody a alkohol zmniejsza. Woda ma jak wspomniano wcześniej gęstość  1,00 g/ml a alkohol ma 0,79 g/ml. Kiedy nastaw fermentuje zmniejsza się ilość cukru, który jest  przetwarzany na alkohol (cukier jest cięższy od wody a alkohol lżejszy), wiec obniża się gęstość roztworu i wartość Oeschle zmniejsza się, czyli areometr zagłębia się mocniej w cieczy. Najczęściej przy starcie fermentacji wina stołowego pokazuje on odczyt ok. 75 na białej części skali, tzn. dużo cukru (ok. 4,5kg w 23L nastawu). W czasie fermentacji cukier się zużywa i hydrometr zagłębia się bardziej. Jak fermentacja dobiegnie końca powinien pokazać wartość poniżej zera czyli ok. -5 do -10. Jeśli odczyt jest większy tzn. że wino dalej fermentuje albo fermentacja stanęła.
- 0 do 255 – skala pokazuje ile gram cukru jest w 1 litrze nastawu. Na podstawie tej skali bardzo łatwo można przeliczyć sobie wynik na jednostki Ballinga (Blg): 10g cukru = 1Balling czyli skala pokazuje w zakresie: 0 do 25,5Blg.
- alkohol 5 do 16% - skala pokazuje ile otrzymamy alkoholu po całkowitym odfermentowaniu nastawu cukrowego (woda + cukier, nie glukoza).
 

Aby obliczyć potencjalną zawartość alkoholu w winie po fermentacji należy użyć poniższych wzorów, gdyż wino posiada zawyżoną gęstość z powodu występowania innych składników zaburzających prostą kalkulację np. niefermentowalnych cukrów.
 

Obliczanie zawartości  % alkoholu w winie po fermentacji:
jeśli wskazanie początkowe cukromierza było 75 a końcowe (po fermentacji) -5 (razem daje 80), to wartość 80 dzielimy przez 7,5 = 10,6% vol. alkoholu.

Jak wykonywać pomiary cukromierzem
Pomiary wykonuje się najłatwiej bezpośrednio w pojemniku fermentacyjnym albo w menzurce. W menzurkach trudno jest zrobić pomiar żeby hydrometr nie przykleił się do ścianki cylindra pomiarowego, dlatego trzeba wybierać większe menzurki 250ml lub 100ml. Hydrometr musi  unosić  luźno bez przylegania do ścianek naczynia i odczytuje się górny menisk. Przed odczytem trzeba energicznie wprowadzić hydrometr w rotacje żeby pozbyć się bąbelków gazu wydzielającego się w czasie fermentacji, którego pełno jest w moszczu i który czepia się zanurzonej części hydrometru i go podnosi. Kontrola hydrometru - w  temp. 20⁰C ma pokazać w wodzie 0.

Określanie cukromierzem momentu zakończenia fermentacji
Żeby być pewnym że nastaw skończył fermentować, należy dokonać dwóch pomiarów dzień po dniu. Jeżeli 2 kolejne pomiary w odstępie 1 doby będą takie same oznacza to, że nastaw przestał fermentować.